เส้นทางสอบครูผู้ช่วย 2564 ต้องสอบอะไรบ้าง และมีคุณสมบัติอย่างไร
นำเสนอข่าวโดย >> ทีมงานครูวันดีดอทคอม
ส่งข่าวนี้ เข้าไลน์ 
ก-
ก+
เนื่องในโอกาสวันครูแห่งชาติ 2564 ผู้เขียนจึงหยิบยกเรื่องราวของการสอบครูผู้ช่วยเพื่อก้าวสู่อาชีพข้าราชการครูในยุคปัจจุบัน และกว่าจะได้เป็น “ข้าราชการครู” กลับสู่ภูมิลำเนาของตัวเองได้จะต้องใช้เวลาเท่าไร หากคุณกำลังสนใจเส้นทางอาชีพข้าราชการครู ต้องห้ามพลาด
รีวิวเส้นทาง “สอบครูผู้ช่วย” เพื่อก้าวสู่อาชีพข้าราชการบ้านเกิด
"อาชีพครู" เป็นอาชีพที่ครอบครัวภาคภูมิใจ ยิ่งย้ายกลับมาทำงานใกล้บ้านได้ยิ่งดี ว่ากันว่าเป็นอาชีพที่มั่นคง เนื่องจากข้าราชการครูมีสวัสดิการตามกฎเกณฑ์ข้าราชการทั่วไป หากสอบเข้าเป็น “ครูผู้ช่วย” ได้ ก็จะมีเงินเดือนเริ่มต้น 15,050 บาทขึ้นไป ยังไม่รวมค่าอื่นๆ
ก่อนจะก้าวเข้าสู่อาชีพครู น้องๆ ต้องรู้ตัวเองตั้งแต่มัธยมปลายกันทีเดียว เพราะต้องวางแผนเลือกเรียนคณะที่ยื่นสอบขอรับใบอนุญาตได้โดยตรง ได้แก่ คณะครุศาสตร์ และคณะศึกษาศาสตร์ ส่วนคณะอื่นๆ อย่าง คณะวิทยาศาสตร์, คณะมนุษยศาสตร์, คณะศิลปศาสตร์ ก็มีทางเลือกให้ศึกษาต่อเพื่อนำวุฒิมาสอบขอรับใบอนุญาตวิชาชีพครูได้
แม้ว่าเรียนจบตามหลักสูตร ได้รับใบอนุญาตแล้ว แต่กว่าจะเป็น “ครูผู้ช่วย” ต้องสอบคัดเลือกเพื่อขึ้นบัญชีรอเรียกไว้ก่อน
ผู้เขียนได้พูดคุยกับแหล่งข่าวที่เพิ่งได้เรียกบรรจุเป็น “ครูผู้ช่วย” จังหวัดหนึ่งทางภาคเหนือในปี พ.ศ. 2563 ถือว่าเป็นหนึ่งในไม่กี่คนที่โชคดีได้รับการบรรจุหลังจากทราบผลสอบด้วยระยะเวลาสั้นๆ เพียง 1 เดือนเศษเท่านั้น
“ครูผู้ช่วย ก็คือข้าราชการครูค่ะ ได้เป็นครูแล้วจริงๆ ได้รับเงินเดือนแบบข้าราชการ แต่ต่างจากครูอัตราจ้าง ตรงที่เขายังไม่ได้รับการบรรจุ ได้เงินเดือนจากงบประมาณท้องถิ่นหรืองบโรงเรียน”
สอบครูผู้ช่วย ต้องเตรียมตัวอย่างไร
“การสอบครูผู้ช่วย จะมีรอบการสอบเปิดอยู่ทุกปี นอกจากครูสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ที่ต้องสอบตามแต่ละจังหวัด จะมีครูอื่นๆ ที่ได้เป็นข้าราชการเหมือนกัน เช่น ครูโรงเรียนศึกษาพิเศษ (สศศ.), ครูท้องถิ่น, ครูสังกัดสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.), ครูสังกัดกรุงเทพมหานคร (กทม.) โดยเราต้องเตรียมตัวเพื่อเลือกสอบสนามต่างๆ และอ่านหนังสือสอบเพื่อเข้าสู่สังกัดนั้น”
สอบครูแบบไหนได้กลับมาสอนที่บ้านตัวเองได้เร็วที่สุด
“ครูที่ผ่านการสอบแต่ละต้นสังกัดก็มีโอกาสย้ายไม่เหมือนกัน ถ้าบ้านอยู่กรุงเทพฯ ก็เลือกสอบครู กทม. เวลาย้ายเราก็จะย้ายไปตามเขตพื้นที่ต่างๆ ของกรุงเทพฯ แต่หากคนที่บ้านเกิดอยู่ต่างจังหวัดแล้วอยากกลับไปสอนตามภูมิลำเนาของตัวเอง ต้องเลือกสอบครู สพฐ. หรือครูท้องถิ่น ตามที่จังหวัดนั้นเปิดสอบ”
แปลว่าเราต้องเลือกสอบในจังหวัดบ้านเกิดของตัวเองก่อน
“ใช่ค่ะ แต่ละจังหวัดก็ไม่ได้เปิดสอบทุกปี และสาขาครูที่ต้องการแต่ละปีก็อาจจะไม่ตรงกับสาขาที่เราเรียนจบ เพราะฉะนั้นครูหลายคนจึงเลือกสอบในเขตจังหวัดใกล้เคียง หรือสอบจังหวัดใดก็ได้ เพื่อจะรอขอย้าย”
การย้ายกลับมาสอนที่บ้านเกิดต้องทำอย่างไรบ้าง
“คนที่สอบครูท้องถิ่น ครู กศน. หรือครูเทศบาล ในภูมิลำเนาของตัวเองได้ตั้งแต่รอบแรกถือว่าเก่งและโชคดีมาก แต่หากสอบครูในสังกัด สพฐ. ต้องเป็นครูผู้ช่วยก่อน 2 ปี และรอประเมินเป็นครูอีก 2 ปี รวมเป็น 4 ปีถึงทำเรื่องขอย้ายได้
แต่ก็มีทางลัดค่ะ ระหว่างที่เราได้เป็นครูผู้ช่วยจังหวัดอื่น แล้วจังหวัดบ้านเกิดเราเพิ่งเปิดรับสมัคร เราก็ขออนุญาตผู้อำนวยการโรงเรียนเราให้ทำหนังสืออนุญาตให้เราไปสอบได้”
ทำเรื่องขอย้ายแล้ว แต่ก็ไม่ได้ย้ายทุกคน
“ใช่ค่ะ ถึงแม้ว่าจะครบจำนวนปีที่ขอทำเรื่องย้ายได้ แต่ก็ต้องแข่งขันด้วยเกณฑ์การคัดเลือกอยู่ดี เช่น หากจังหวัดนั้นต้องการครูมัธยม แต่มีผู้สมัครเป็นครูประถม และครูมัธยมคละกัน ก็จะมีเกณฑ์ที่ใช้เลือกตามความเหมาะสม"
คนที่เรียนจบครูมา ถ้าไม่ได้เป็นข้าราชการครู แล้วมีเส้นทางอาชีพอย่างไรบ้าง
“คนที่สอบครูผู้ช่วยไม่ผ่าน หรือสอบผ่านแต่ไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ก็ยังมีใบประกอบวิชาชีพครูที่ใช้สมัครโรงเรียนเอกชน โรงเรียนอื่นๆ ที่เปิดรับได้ หรือใช้วิธีสมัครเป็นเป็นครูอัตราจ้าง 3 ปี เพื่อสอบคัดเลือกเป็นครูผู้ช่วยได้”
ครูผู้ช่วยได้เงินเดือนเท่าไร
"ตำแหน่งครูผู้ช่วย วุฒิปริญญาตรี จะได้รับเงินเดือนตามหลักสูตร และได้ขึ้นเงินเดือนตามขั้นของข้าราชการค่ะ" อ้างอิงเงินเดือนครูตามประกาศปีล่าสุด มีลำดับดังนี้
- หลักสูตร 4 ปี ได้รับเงินเดือน 15,050 บาท
- หลักสูตร 5 ปี ได้รับเงินเดือน 15,800 บาท
- หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตที่มีหลักสูตรการศึกษาไม่น้อยกว่า 1 ปี ต่อจากวุฒิปริญญาตรี หลักสูตร 4 ปี ได้รับเงินเดือน 15,800 บาท
- หลักสูตร 6 ปี ได้รับเงินเดือน 17,790 บาท
สอบครูผู้ช่วย สอบอะไรบ้าง
กรณีการสอบครูผู้ช่วยสังกัด สพฐ. ยิ่งสอบได้คะแนนสูงที่สุดยิ่งมีโอกาสเลือกโรงเรียนได้ ส่วนการเตรียมตัวสอบนั้น ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล บางคนเรียนจบมานานแล้ว ทำงานประจำอยู่ก็ต้องลาออกมาเพื่ออ่านหนังสือสอบวันละ 10 ชั่วโมงเพื่อเตรียมตัวก่อนถึงวันสอบ
เทคนิคเลือกสนาม "สอบครูผู้ช่วย"
ผู้สมัครต้องติดตามข่าวสารว่าจังหวัดใดเปิดรับครูสาขาใดบ้าง ครูบางสังกัดเลือกสอบได้จังหวัดเดียวเท่านั้น หากพลาดรอบนี้แล้วต้องรอเปิดปีต่อไป
ข้อสอบภาค ก ภาค ข และ ภาค ค ออกอะไรบ้าง
ตามประกาศของ ก.ค.ศ. เกี่ยวกับการสอบครูผู้ช่วยของปี 2563 ได้ให้รายละเอียด การสอบ ภาค ก คือวิชาความสามารถทั่วไป ภาค ข คือความสามารถในวิชาเอก และภาค ค เป็นคุณลักษณะส่วนบุคคลและเกี่ยวกับวิชาชีพครู ดังนี้
ภาค ก คะแนนเต็ม 200 คะแนน แบ่งออกเป็น
- ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ (100 คะแนน)
- ทักษะภาษาอังกฤษ (50 คะแนน)
- ความรู้และลักษณะการเป็นข้าราชการที่ดี (50 คะแนน)
ภาค ข คะแนนเต็ม 200 คะแนน แบ่งออกเป็น
- มาตรฐานความรู้ในเนื้อหาวิชาที่สอน (วิชาเอก) (100 คะแนน)
- มาตรฐานความรู้ทั่วไปในการจัดการเรียนการสอน (75 คะแนน)
- ความรู้กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน (25 คะแนน)
ภาค ค คะแนนเต็ม 100 คะแนน แบ่งออกเป็น
- คุณลักษณะส่วนบุคคล (25 คะแนน)
- การพัฒนาตนเองและวิชาชีพ (25 คะแนน)
- ความสามารถด้านการสอน (50 คะแนน)
ถ้าสอบครูผู้ช่วยรอบทั่วไปผ่านแล้ว เมื่อไหร่ถึงจะได้เรียกบรรจุ
แหล่งข่าวเล่าถึงวันที่รายงานตัวว่า “การสอบครูผู้ช่วย หรือครูสังกัดอื่นๆ ไม่ใช่ว่าสอบผ่านแล้วจะถูกเรียกเข้าทำงานเลย แต่จะประกาศออกมาเป็นรายชื่อผู้ที่มีลำดับคะแนนมากไปน้อยตามลำดับ แต่ละคนจะต้องรอเรียกตามลำดับคะแนน ต้นสังกัดจะออกประกาศมาและแจ้งเป็นจดหมายหรือโทรศัพท์แก่ผู้สมัครตามลำดับคะแนน
รายชื่อผู้สมัครจะขึ้นทะเบียนบัญชีไว้ 2 ปี หากภายในปีงบประมาณนั้นมีตำแหน่งครูว่าง จากการเกษียณหรือครูลาออก ก็อาจถูกเรียกไปบรรจุ หรือมีการยืมบัญชีระหว่างจังหวัดโดยถามความสมัครใจของผู้สมัครก่อนค่ะ
หากเป็นครูผู้ช่วย สังกัด สพฐ. ในวันที่ถูกเรียกไปส่วนกลาง ผู้ถูกเรียกต้องแต่งกายด้วยเครื่องแบบชุดข้าราชการที่พร้อมส่งตัวไปยังโรงเรียนที่สมัคร ทุกคนตื่นเต้นมาก ต้องลุ้นว่าคนที่ได้คะแนนลำดับต้นๆ จะเลือกไปอยู่โรงเรียนไหน บางคนเขาว่าไกลก็สละสิทธิ์
และหลังจากไปรายงานตัวที่โรงเรียนแล้ว ถึงจะวางแผนหาที่พักใกล้กับโรงเรียนได้ค่ะ”
"คนที่ได้เป็นรายชื่อสำรองแต่ละรอบก็อย่าเพิ่งเสียใจค่ะ รายชื่อสำรองต้นๆ มีโอกาสได้ถูกเรียกไปบรรจุเช่นกัน เพราะมีหลายครั้งที่คนสอบได้ลำดับต้นๆ สละสิทธิ์ เนื่องจากเหตุผลส่วนตัวหลายๆ ด้าน หรือบางคนสอบครูผู้ช่วยผ่านแล้ว แต่ไม่ผ่านเกณฑ์ประเมิน ก็ต้องลงสอบใหม่ค่ะ"
สุดท้ายนี้แหล่งข่าวฝากถึงผู้ที่ยังเข้าใจผิดว่าครูผู้ช่วยไม่ใช่ครูตัวจริง เพราะคำว่าผู้ช่วยอาจฟังดูเหมือนผู้ช่วยสอน แต่การประเมินเกณฑ์ครูผู้ช่วยใน 2 ปีแรกนั้นเข้มข้นมาก มีเจ้าหน้าที่จากส่วนกลางมาตรวจสอบทุก 6 เดือน เพราะฉะนั้นผู้ปกครองวางใจได้ค่ะ
ในส่วนการสอบครูผู้ช่วยปี 2564 เริ่มต้นด้วยการรับสมัครสอบครูผู้ช่วยกรณีพิเศษ ปี 2564 เปิดรับสมัคร 15-21 มกราคม 2564 โดยแต่ละปี สำนักงาน ก.ค.ศ. จะออกหลักเกณฑ์และวิธีการสอบแข่งขันเพื่อบรรจุเข้ารับราชการครู และบุคลากรทางการศึกษาตำแหน่งครูผู้ช่วย รอบทั่วไปไว้บนเว็บไซต์ otepc.go.th
ผู้เขียน : สีวิกา ฉายาวรเดช
กราฟิก : Varanya Phae-araya
ขอบคุณเนื้อหาและข้อมูลข่าวจาก :: หนังสือพิมพ์ไทยรัฐออนไลน์ วันที่ 16 ม.ค. 2564 เวลา 08:55 น.