การศึกษาไทยถึงเวลา...ต้องผ่าตัดใหญ่
นำเสนอข่าวโดย >> ทีมงานครูวันดีดอทคอม
ส่งข่าวนี้ เข้าไลน์ 
ก-
ก+
การศึกษาไทยถึงเวลา...ต้องผ่าตัดใหญ่
“การศึกษาสร้างคน คนสร้างชาติ” เป็นปรัชญาที่ทุกประเทศให้ความสำคัญยิ่ง ด้วยการศึกษาเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพกับการพัฒนามนุษย์ให้มีคุณภาพชีวิตเต็มตามศักยภาพที่มีอยู่ได้และเมื่อคนในชาติมีคุณภาพก็ย่อมส่งผลต่อประเทศชาติตามไปด้วย หากถามว่าประเทศไทยได้ให้ความสำคัญกับการศึกษามากน้อยเพียงใด ก็ขอตอบแทนได้เลยว่าให้ความสำคัญมากหากดูจากงบประมาณที่ทุ่มไปปีละหลายแสนล้าน มีกฎหมายกำหนดให้เด็กทุกคนต้องได้เรียนและเรียนฟรีจนจบหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานมีเงินให้กู้ยืมหากต้องการเรียนต่อระดับสูงขึ้น ส่วนครูก็ต้องมีใบประกอบวิชาชีพถึงจะสอนได้ เงินเดือนค่าวิทยฐานะก็สูงขึ้น แถมมีหน่วยงาน องค์กรต่าง ๆ เข้ามาจัดกิจกรรมร่วมด้วยอย่างมากมาย แต่ทำไมคุณภาพเด็กไทยจึงยังไปไม่ถึงไหนที่เป็นเช่นนี้การจัดการศึกษาของชาติจึงต้องมีปัญหาแน่ และเชื่อว่าทุกฝ่ายก็คงทราบกันดีว่ามีอะไรบ้าง เพียงแต่ยังหาพระเอกขี่ม้าขาวมาช่วยแก้ปมปัญหาดินพอกหางหมูนี้ไม่ได้นั่นเอง โดยเฉพาะคุณภาพชีวิตของผู้เรียนที่ผ่านมาดูเหมือนจะมุ่งแต่ด้านสติปัญญาจนลืมสร้าง “คนดี” ไป ซึ่งคนดีที่ว่านี้ถือเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นที่ต่างชาติยังชื่นชม ยกย่องว่า คนไทยมีจิตใจงดงาม มีวัฒนธรรมที่ล้ำค่า มีความรักและศรัทธาในชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เมื่อการศึกษามุ่งสร้างคนเก่งทั้งนโยบาย เจตคติของผู้เรียน ผู้ปกครอง จึงพุ่งเป้าไปที่เนื้อหาวิชาการสุดท้ายความเก่งก็ไปไม่ถึงไหน เสน่ห์ความเป็นคนไทยที่ดีงามก็เจือจาง เหลือไว้แต่สัญลักษณ์ที่ไม่พึงปรารถนา อาทิ เด็กภาคบังคับมีวิชาเรียนและใช้เวลาเรียนมากที่สุด มีการบ้านมากที่สุด มีการวัดผลบ่อยครั้งที่สุด ต้องเรียนพิเศษมากที่สุด มีการแข่งขันเข้าคอขวดในระบบเอ็นทรานซ์มากที่สุด แต่จบออกมาแล้วตกงานมากที่สุด ใช้เทคโนโลยีทันสมัยมากที่สุด แต่ใช้ไม่เกิดประโยชน์มากที่สุด คนเก่งที่ได้จำนวนไม่น้อยก็กลายเป็นพวกเก่งที่เห็นแก่ได้ เก่งแล้วโกง ทำให้สังคมและประเทศชาติ พัฒนาได้ช้าและเกิดปัญหามาตลอดเมื่อการศึกษาของชาติมีจุดบอดเช่นนี้ก็น่าจะถึงเวลาผ่าตัดล้มเลิกส่วนที่มีประสิทธิภาพต่ำ แล้วนำรูปแบบวิธีการใหม่ ๆ ที่ดีกว่ามาใช้
ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ ที่ใช้กันมาแล้วถึง 15 ปี ผลออกมาเป็นอย่างไรคงไม่ต้องบอกก็น่าจะรู้ ๆ กันอยู่ จึงน่าจะแก้ไขให้เหมาะสมกับคุณภาพชีวิตคนไทยมากกว่าที่จะไปลอกรูปแบบฝรั่งเขามาใช้กับการเน้นคุณภาพเด็กให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ เพราะเป็นเป้าหมายที่กว้างและยากในทางปฏิบัติ สุดท้ายก็ได้แต่หลักการคำสวยหรูเท่านั้น คุณภาพเด็กไทยจึงน่าจะเน้นไปที่คนดี มีวินัยในตนเอง มีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม มีจิตสำนึกรักและศรัทธาในชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เพราะหากเป็นคนดีแล้วด้านอื่นก็คงพัฒนาตามมาได้ไม่ยาก นอกจากนั้นก็ควรยกเลิกสิ่งที่ทำแล้วไม่ได้ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กมากนักทั้งที่สิ้นเปลืองงบประมาณไปแล้วก็ไม่น้อยแถมยังไปเพิ่มงานให้แก่ครูอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น การวัดผลระดับชาติ การประเมินคุณภาพจากองค์กรภายนอก ส่วนเรื่องการกระจายอำนาจก็น่าจะให้โรงเรียนที่มีความพร้อมเป็นนิติบุคคลอย่างแท้จริงเพื่อจะได้เหลืองบประมาณ ไปให้แก่โรงเรียนขนาดเล็กที่ขาดความพร้อม และหากเป็นไปได้น่าจะปรับโครงสร้างกระทรวงศึกษา
ธิการให้สอดคล้องกับบริบทการจัดการศึกษาแต่ละระดับเพราะที่เป็นอยู่ การจัดเป็น 5 แท่ง ทำให้เกิดปลัดกระทรวงถึง 5 คน การบริหารจัดการจึงขาดเอกภาพ งานไม่สอดคล้องกันบางแท่งก็ใหญ่เกินไป เช่น สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานที่ต้องจัดการศึกษาทั้งประถม มัธยม การศึกษาพิเศษ รวมถึงดูแลด้านวิชาการทั้งหมด ทำให้การบริหารจัดการไม่คล่องตัว โครงการ กิจกรรมต่าง ๆ ที่กำหนดขึ้นจึงไม่สอดคล้องกับการศึกษาแต่ละระดับและแต่ละพื้นที่ ควรที่จะแยกไปตั้งเป็นทบวงการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยให้มีกรมในสังกัดเท่าที่จำเป็น อาทิ กรมประถม กรมมัธยม กรมวิชาการ กรมวัดประเมินผลและวิจัยการศึกษา เป็นต้น
เรื่องหลักสูตรและวิธีจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ต้องมุ่งพัฒนาให้สอดคล้องกับวัยเด็กโดยเน้นให้เป็น “คนดี” ไม่ใช่ระดับประถมก็ต้องเรียน 8 กลุ่มสาระทั้งที่ควรจะวางพื้นฐานคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่จะนำไปสู่ความดีงามตามที่กำหนดและมีนิสัยรักการอ่านให้มั่นคงก่อนเพราะเป็นพื้นฐานสำคัญยิ่ง แต่เด็กต้องมาเสียเวลาเรียนเนื้อหาจำนวนมากและสูงเกินวัย ด้านการสอนก็คงต้องปรับวิธีเรียนเปลี่ยนวิธีสอนของครูให้เกิดผลเป็นรูปธรรมเพราะขณะนี้ยังมีครูจำนวนมากสอนด้วยวิธีการบอกเล่าเนื้อหาและคิดว่าเด็กจะมีความรู้ได้ต้องเกิดจากครูเท่านั้น ทำให้การเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง ด้วยการสังเกต ค้นคว้าทดลองปฏิบัติจริง จนนำไปสู่กระบวนการคิดอย่างเป็นระบบจึงไม่เกิดขึ้น
เรื่อง ครูขาดแคลน ที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพเด็กโดยตรงนั้นขณะนี้ยังมีโรงเรียนขนาดเล็กอีกเป็นหมื่นแห่งครูไม่พอสอนครบชั้น การยึดเอาอัตราส่วนนักเรียนต่อครูในภาพรวมทั้งประเทศมาคำนวณตามเกณฑ์คงไม่ได้แล้วด้วยปัจจุบันโรงเรียนที่มีครูเกินเกณฑ์เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่การที่จะไปเกลี่ยครูจากโรงเรียนขนาดใหญ่ในเมืองให้ไปอยู่โรงเรียนในชนบทนั้นคงทำได้ยากและหากต้องรอให้อัตราเหล่านี้เกษียณแล้วคอยตัดไปให้โรงเรียนขาดแคลนถามว่าจะต้องใช้เวลาอีกกี่สิบปีถึงจะเข้าที่ เมื่อโรงเรียนขาดครูคุณภาพเด็กก็คงไม่ต้องพูดถึงหรือแม้แต่โรงเรียนขนาดใหญ่เองครูก็ยังไม่พอสอนครบวิชา ต้องจ้างครูด้วยเงินของโรงเรียนเอง ด้านคุณภาพครูหากมองไปข้างหน้าก็ควรมีสถาบันผลิตครูมืออาชีพขึ้นโดยตรง ส่วนครูที่มีอยู่ในปัจจุบันก็ต้องใส่คุณธรรม อุดมการณ์ และจะต้องมีความเด็ดขาดกับการใช้กฎ กติกา ไม่ใช่ว่าประพฤติตนไม่เหมาะสม หรือสอนเด็กไม่มีคุณภาพก็สามารถอยู่ได้แถมยังมีความก้าวหน้าได้อีกต่างหาก เรื่องงบประมาณ ก็ควรปรับเปลี่ยนส่งให้ถึงภาคปฏิบัติมากที่สุด เพราะหากยังคิดแบบประชานิยมโดยไม่ดูว่าพื้นที่เขาประสบปัญหาหรือต้องการพัฒนาอย่างไรแล้วไปจัดซื้อวัสดุ ครุภัณฑ์ให้เหมือนกันทั้งหมดจะแก้ปัญหาหรือพัฒนาได้อย่างไร รวมถึงกิจกรรมที่คิดจากส่วนกลาง งาน Child Show ทั้งหลายนอกจากเด็กและโรงเรียนจะไม่ได้รับประโยชน์มากนักแล้วยังสร้างภาระงานให้แก่ครูอีกต่างหาก
การสอบเข้ามหาวิทยาลัยก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ควรแก้ไขเพราะส่วนนี้มีอิทธิพลต่อเจตคติของผู้เรียนและผู้ปกครองอย่างยิ่ง เมื่อมีผู้ต้องการเข้ามหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงมากแต่รับได้น้อย การแย่งแข่งขันกันเข้าคอขวดจึงเกิดขึ้น การเรียนพิเศษ ติวเตอร์ จึงกลายเป็นเรื่องจำเป็นสูงสุด ส่งผลให้ธุรกิจการศึกษาเฟื่องฟูบนความเดือดร้อนของผู้ปกครอง ส่วนนี้ควรแก้ด้วยการนำผลการเรียนรู้ตามหลักสูตรและใช้ความดีของเด็กมาเป็นส่วนคัดเลือกให้มากขึ้นและเรื่องสุดท้ายที่ขอฝากในที่นี้คือการปลูกฝังจิตสำนึกให้เด็กไทยมีนิสัยรักการอ่านและการเรียนต่อเนื่องจนเป็นนิสัยและกลายเป็นวัฒนธรรมการอ่านทั้งระบบซึ่งส่วนนี้จะต้องให้ทุกฝ่ายเข้ามารับผิดชอบร่วมกันไม่ว่าจะเป็น พ่อแม่ โรงเรียน สังคม ห้างร้านที่จะต้องผลิตหนังสืออิเล็กทรอนิกส์มากขึ้นเพื่อจะทำให้เข้าถึงง่ายและมีราคาถูก
เรื่องที่นำมายกตัวอย่างบางส่วนนี้ล้วนเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กไทยและการพัฒนาชาติในช่วงที่ผ่านมาทั้งสิ้นและผลพวงที่มุ่งสร้างแต่คนเก่ง แนวคิดใช้เศรษฐกิจเป็นตัวนำในการพัฒนาประเทศเมื่อสองอย่างมาผนวกกัน การทุจริต คอร์รัปชั่น การเห็นประโยชน์ส่วนตนและพวกพ้องจึงเกิดขึ้นนำปัญหามาสู่ประเทศชาติมากมาย เมื่อมีการเริ่มต้นที่ดีด้วยการคืนความสุขให้กับประชาชนก็อยากให้ความสุขที่ว่านี้เกิดขึ้นอย่างยั่งยืนถาวรตลอดไปด้วยการใช้การศึกษาพัฒนาบุคลากรของชาติให้เป็นคนดี มีวินัยในตนเอง มีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม รักและศรัทธาในชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ให้เกิดขึ้นในจิตสำนึกอย่างแท้จริง หากคนส่วนใหญ่ของประเทศมีคุณลักษณะดังกล่าวแล้วรับรองว่าความสุขของประชาชน ความสงบของประเทศชาติ จะเกิดขึ้นอย่างถาวรแน่นอน.
กลิ่น สระทองเนียม
ที่มาของข่าว : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ วันที่ 24 มิ.ย. 2557