รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน
ผู้รายงาน นางสาวศศิมา รุ่งสินวนิช
ตาแหน่ง ผู้อานวยการสถานศึกษา วิทยฐานะ ผู้อานวยการชานาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลนาดี
ปีการศึกษา 2566
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร ซึ่งเป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบหลัก องค์ประกอบย่อย และความคิดเห็นเกี่ยวกับสภาพปัจจุบันคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลนาดี 2) เพื่อสร้างรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร และ 4) เพื่อประเมินรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร การวิจัยครั้งนี้แบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ประกอบด้วย ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research : R1) การวิเคราะห์หาองค์ประกอบหลัก องค์ประกอบย่อย และความคิดเห็นเกี่ยวกับสภาพปัจจุบันคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลนาดี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้เข้าร่วมการสนทนากลุ่ม จานวน 14 คน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) การสร้างรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร กลุ่มตัวอย่าง ผู้ที่เกี่ยวข้องในการสนทนากลุ่ม จานวน 20 คน ผู้เชี่ยวชาญ จานวน 3 คน ขั้นที่ตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) การทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร กลุ่มตัวอย่าง นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนเทศบาลนาดี ปีการศึกษา 2566 จานวน 240 คน และขั้นที่ตอนที่ 4 การพัฒนา (Development : D2) การประเมินผลของรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร กลุ่มตัวอย่าง จานวน 240 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ข
ผลการวิจัยพบว่า
1. การศึกษาองค์ประกอบหลัก องค์ประกอบย่อย และความคิดเห็นเกี่ยวกับสภาพปัจจุบัน
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลนาดี มี 5 องค์ประกอบหลัก คือ 1) คุณลักษณะ
ด้านความพอประมาณ 2) คุณลักษณะด้านความมีเหตุผล 3) คุณลักษณะด้านความมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี
4) คุณลักษณะด้านความรู้ และ 5) คุณลักษณะด้านคุณธรรม โดยแต่ละด้านมี 9 องค์ประกอบย่อย
รวมเป็น 45 องค์ประกอบย่อย และสภาพปัจจุบันคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียน
เทศบาลนาดี โดยรวมอยู่ในระดับปานกลางทุกด้าน
2. ผลการสร้างรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพียง มีชื่อว่า “PRADA MODEL” ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ คือ 1) Planning
(การวางแผน) 2) Responsibility Assigned (มอบหมายความรับผิดชอบ) 3) Analyzing Workload
(การวิเคราะห์ภาระงาน) 4) Doing : D (การปฏิบัติ) 5) Action : A (การปรับปรุงแก้ไข) เพื่อพัฒนา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง จานวน 5 ด้าน คือ
1) คุณลักษณะด้านความพอประมาณ 2) คุณลักษณะด้านความมีเหตุผล 3) คุณลักษณะด้านมีภูมิคุ้มกัน
ในตัวที่ดี 4) คุณลักษณะด้านความรู้ และ5) คุณลักษณะด้านคุณธรรม
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน
ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร พบว่า หลังการทดลอง
ใช้รูป แบ บการพัฒ น าสูงกว่าก่อน ใช้รูปแบ บ ค่าเฉลี่ยคะแน นระดับการป ฏิบัติดีขึ้น ทุกด้าน
อย่างมีนั ยสำคัญทางสถิติ p-Value 0.01 ซี่งเป็นไปตามสมมติฐานที่ตั้งไว้
4. ผลการประเมินความคิดเห็นของผู้ปกครองนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และครูที่มีต่อรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ของนักเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาลนาดี จังหวัดสมุทรสาคร ในภาพรวม
อยู่ในระดับมากที่สุด (X = 4.57, S.D. = 0.57)