รายงานการประเมินโครงการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก
ผู้วิจัย นางปุณยวีร์ จิตศรัทธา
หน่วยงาน โรงเรียนบ้านอาจสามารถ อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น
ปีการศึกษา 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก โดยใช้รูปแบบการประเมินซิป (CIPP Model) โรงเรียนบ้านอาจสามารถ จำนวน 4 ด้าน ประกอบด้วย ด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิตของโครงการ ได้แก่ 1) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน 8 ประการ และ 2) ความคุ้มค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากการดำเนินงานโครงการ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครอง ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ถึง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564 โดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 30 คน จากโรงเรียนโนนงามศึกษา สำหรับกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครอง ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ถึง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564 โดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 98 คน จากโรงเรียนบ้านอาจสามารถ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล มี 3 ชุด เป็นแบบสอบถามชนิดประมาณค่า 5 ระดับ ชุดที่ 1 - 2 จำนวน 4 ด้านตามรูปแบบ การประเมินแบบซิป (CIPP Model) ชุดที่ 3 แบบสอบถามความพึงพอใจต่อโครงการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก โดยใช้รูปแบบการประเมินซิป (CIPP Model) ของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ใช้สถิติเบื้องต้นในการวิเคราะห์ข้อมูลประมวลผล เช่น ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เป็นต้น ผลการประเมินโครงการ พบว่า
การประเมินโดยภาพรวมของโครงการ จำนวน 4 ด้าน อยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ ด้านบริบท
1) ด้านบริบท (Context Evaluation) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ โรงเรียนมีการกำหนดนโยบายโครงการส่งเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุกไว้อย่างชัดเจน รองลงมาได้แก่ วัตถุประสงค์ของโครงการมีความชัดเจน สอดคล้องกับนโยบายของโรงเรียน มีความเป็นไป ส่วนในข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ กิจกรรมตามโครงการสามารถปฏิบัติได้จริง
2) ด้านปัจจัยนำเข้า (Inputs Evaluation) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ มีแผนงานดำเนินงานโครงการอย่างชัดเจน รองลงมาได้แก่ ระยะเวลาในการดำเนินการโครงการมีความเหมาะสม ตามลำดับ ส่วนประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด อยู่ในระดับมาก ได้แก่ โรงเรียนมีสถานที่ห้องเรียนที่เอื้อต่อการปฏิบัติกิจกรรมโครงการอย่างเพียงพอ
3) ด้านกระบวนการ (Process Evaluation) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ มีการกำหนดขั้นตอน และวิธีดำเนินงานโครงการที่ชัดเจนเหมาะสม รองลงมาได้แก่ มีการวางแผนงานในการขับเคลื่อนโครงการสู่การปฏิบัติ ตามลำดับ สำหรับประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ มีการเปิดเผยข้อมูล และขยายผลการประเมินโครงการสู่ชุมชน และผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายรับทราบอยู่เสมอ
4) ด้านผลผลิต (Products Evaluation) ประเด็นที่ 1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน 8 ประการ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ ใฝ่เรียนรู้ รองลงมาได้แก่ มีวินัย ตามลำดับ สำหรับประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ มีจิตสาธารณะ ส่วนประเด็นที่ 2 คุณค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากการดำเนินงานโครงการ ผลการประเมินพบว่า ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ คณะครูสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ภายในโรงเรียนได้ทั้งระบบ รองลงมาได้แก่ ครูมีแผนการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในชั้นเรียนอย่างชัดเจน ตามลำดับ สำหรับประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ โรงเรียนมีการประเมินผลผลิตการดำเนินงานโครงการส่งเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) โดยใช้รูปแบบการประเมินซิป (CIPP Model)
ผลการประเมินความพึงพอใจต่อโครงการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) โดยใช้รูปแบบการประเมินซิป (CIPP Model) โรงเรียนบ้านอาจสามารถ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 5 พบว่า มีความพึงพอใจต่อโครงการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) โดยใช้รูปแบบการประเมินซิป (CIPP Model) ในภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ประเด็นที่พึงพอใจสูงสุด ได้แก่ วัตถุประสงค์ และกิจกรรมของโครงการมีความเหมาะสม รองลงมาได้แก่ โรงเรียนมีความพร้อมในการดำเนินงานโครงการ เพื่อพัฒนาจัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียน ตามลำดับ