พัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะ
นางจุฑามาศ นามสกุล แสนใจ
ตำแหน่ง ครู โรงเรียน ทองสวัสดิ์วิทยาคาร
ตำบล แม่สะเรียง อำเภอแม่สะเรียง จังหวัด แม่ฮ่องสอน รหัสไปรษณีย์ 58110
สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแม่ฮ่องสอน เขต 2
โทรศัพท์(มือถือ) 086-1917845 โทรศัพท์(โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร) 053 -681525
e-mail 16kwan2519@gmail.com
ประเภทผลงาน
การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ระดับปฐมวัย (สำหรับครูผู้สอน)
ชื่อผลงาน พัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะของนักเรียน ชั้นอนุบาลปีที่ 1
ที่มาและความสำคัญ
จากการจัดประสบการณ์ตามแผนการเรียนรู้ตารางกิจกรรมประจำวันของนักเรียนอนุบาลชั้นปีที่ 1
ปีการศึกษา 2565 ที่ข้าพเจ้าได้รับมอบหมายเป็นครูผู้สอน พบว่านักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1 การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กในการดำเนินชีวิตประจำวันของตนเอง เช่น การใส่รองเท้า การถอดรองเท้า การติดกระดุม การรูดซิป การหมุนฝาขวดน้ำ การแปรงฟัน การผูกเชือกรองเท้า การหยิบจับวัสดุต่าง ๆและงานศิลปะเช่น การปั้นดินน้ำมัน ร้อยลูกปัด การใช้กรรไกรตัดกระดาษ เด็กไม่สามารถใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กได้อย่างคล่องแคล่ว
จากปัญหาดังกล่าวข้างต้นผู้ศึกษาจึงเลือกที่จะแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยใช้ชุดสื่อฝึกทักษะช่วยให้นักเรียนได้ฝึกปฏิบัติจริงทำให้เกิดทักษะต่างๆ ในการดำเนินชีวิตประจำวันของตนเอง เช่นการใส่รองเท้า การถอดรองเท้า การติดกระดุม การรูดซิป การหมุนฝาขวดน้ำ การแปรงฟัน การผูกเชือกรองเท้า การหยิบจับวัสดุต่าง ๆและงานศิลปะ การปั้นดินน้ำมัน การร้อยลูกปัด การใช้กรรไกรตัดกระดาษ ซึ่งส่งผลให้นักเรียนพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กให้ดียิ่งขึ้น
จุดประสงค์ และเป้าหมายของการดำเนินงาน
1. เพื่อศึกษาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยก่อนและหลังการใช้สื่อชุดฝึกทักษะ
กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
ผู้ศึกษาได้นำรูปแบบการสอน KIDS Model ที่ผู้ศึกษาได้สร้างขึ้นเพื่อวางแผนการจัดกิจกรรมให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกิจกรรมโดยมีการวางแผนการจัดกิจกรรม ดังนี้
K (knowledge) ศึกษาหาความรู้จากเอกสารดังต่อไปนี้
1. ศึกษาหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560
2. ศึกษาหลักสูตรสถานศึกษาปฐมวัย โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร
3. ศึกษาคู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 สำหรับเด็กอายุ 3-6 ปี
4. ศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องกับความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก
5. ศึกษาทฤษฎีของกีเซลล์ (Gesell) นักจิตวิทยากลุ่มพฤติกรรมการเรียนรู้ พัฒนาการทางร่างกายว่า การเจริญเติบโตของเด็กจะแสดงออกเป็นพฤติกรรมด้านต่างๆ
6. ศึกษาและวิเคราะห์นักเรียนรายบุคคล ทำให้ทราบถึงพื้นฐานความรู้ ความสนใจ/ความต้องการ / ความถนัดของนักเรียน เป็นข้อมูลพื้นฐานในการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อกระตุ้นความใฝ่เรียนของนักเรียน
7. วางแผนในการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะแต่ละหน่วยการเรียนรู้จำนวน 4 หน่วยการเรียนรู้ (หน่วยหนูทำได้ หน่วยฝน หน่วยปลอดภัยไว้ก่อน หน่วยรักเมืองไทย)
I (idea) ความคิดริเริ่ม การวางแผนความคิด (my map)
(do) ลงมือปฏิบัติ
1.จัดเตรียมชุดสื่อการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้สอดคล้องหน่วยการเรียนรู้ ดังนี้
1.1 จัดทำแผนการจัดประสบการณ์เพื่อเตรียมความพร้อมชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1จำนวน 4 หน่วยการเรียนรู้คือ หน่วยหนูทำได้ หน่วยฝน หน่วยปลอดภัยไว้ก่อน หน่วยรักเมืองไทย)
1.2. สื่อประกอบกิจกรรมชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1จำนวน 4 ชุดกิจกรรมดังนี้
1.2.2 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 1 ขวดจ๋าหาคู่ ประกอบด้วยแผงที่มีขวดน้ำตัดครึ่งนำ
ติดกาวร้อนวางเรียงกัน แผงละ 1ชุด พร้อมฝาขวดน้ำ 1 ชุด
1.2.1 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 2 เชือกน้อยร้อยสายฝน ประกอบด้วยแผงก้อนเมฆ
ก้อนเจาะรูใส่เชือกแล้วมัดติดก้อนเมฆปล่อยปลายเชือกสำหรับร้อยหลอดดูดน้ำจำนวน 1 ชุด พร้อมตัดหลอดดูดน้ำไว้สำหรับร้อยกับเชือก 1 ชุด
1.2.3 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 3 เจ้าหนอนดุ๊กดิ๊ก ประกอบด้วยฝาขวดน้ำชนิดต่างๆนำมาเจาะรูระหว่างกลางให้พอดีกับเชือกที่จะร้อย 2 ชุด พร้อมกับนำฝาขวดน้ำที่เจาะรูแล้วนำเชือกมัดให้แน่นปล่อยปลายเชือกไว้สำหรับสอดกับฝาขวดน้ำที่เจาะระหว่างกลาง 10 เส้น
1.2.4 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 4 สีสันรูปทรง ประกอบด้วยกล่องกระดาษ 1กล่องห่อด้วยกระดาษสีสวยงามส่วนด้านบนติดรูปวงกลม สี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม ติดด้วยกระดาษสีแดง สีส้ม สีเขียว สีน้ำเงินเจาะรูไว้สำหรับเสียบไม้ไอศกรีม 2 ชุด พร้อมกับไม้ไอศกรีมติดกระดาษรูปทรงสี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม ติดด้วยกระดาษสีแดง สีส้ม สีเขียว สีน้ำเงิน 2 ชุด
1.3 ชุดประเมินการเรียนรู้กิจกรรมชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1จำนวน 4 ชุดกิจกรรม ดังนี้
1.3.1 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 1 ขวดจ๋าหาคู่
1.3.2 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 2 เชือกน้อยร้อยสายฝน
1.3.3 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 3 เจ้าหนอนดุ๊กดิ๊ก
1.3.4 สื่อพัฒนาทักษะชุดที่ 4 สีสันรูปทรง
1.4 จัดทำแบบบันทึกพฤติกรรมกิจกรรมชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1
2. จัดกิจกรรมชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1 ตามหน่วยการเรียนรู้ 4 หน่วยการเรียนรู้ ตามตารางการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่ได้วางแผนไว้ ดังนี้
2.1.1 สัปดาห์ที่ 2 ( 6- 10 มิถุนายน 2565 ) หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 หน่วยหนูทำได้
2.1.2 สัปดาห์ที่ 1 ( 4 – 8 กรกฎาคม 2565 ) หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 หน่วย ฝน
2.1.3 สัปดาห์ที่ 3 ( 11-12 กรกฎาคม 2565) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 หน่วย ปลอดภัยไว้ก่อน
2.1.4 สัปดาห์ที่ 4 ( 1 - 5 สิงหาคม 2565) หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 หน่วย รักเมืองไทย
3. ประเมินผลเด็กตามสภาพจริงตามศักยภาพของผู้เรียน โดยมีแบบประเมินต่าง ๆ ดังนี้
3.1แบบสังเกตพฤติกรรมด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้ชุดสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1
3.2 ประเมินจากการเรียนรู้ชุดกิจกรรมสื่อฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1
จำนวน 4 ชุดกิจกรรม
4. สรุปผล ปรับปรุงแก้ไข
4.1 สรุปผลการประเมินเป็นรายบุคคล
4.2 นำผลการประเมินมาวิเคราะห์เพื่อปรับกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในครั้งต่อไป
ผลการดำเนินงาน ผลสัมฤทธิ์ และประโยชน์ที่ได้รับ
S (Skill) ทักษะ
ผู้ศึกษาได้ดำเนินการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะ
ชั้นอนุบาลปีที่ 1 โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร โดยมีผลการศึกษา ดังนี้
1. การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะชั้นอนุบาลปีที่1 มีค่าคะแนนหลังการจัดกิจกรรมสูงกว่าก่อนการจัดกิจกรรมแสดงให้เห็นว่าการใช้สื่อชุดฝึกทักษะพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กดีขึ้นค่าเฉลี่ยก่อนการใช้สื่อชุดฝึกทักษะพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก ร้อยละ 70.00 ค่าเฉลี่ยหลังการใช้สื่อชุดฝึกทักษะพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก ร้อยละ 87.38 โดยมีค่าเฉลี่ยเพิ่มขึ้นร้อยละ 17.38
ปัจจัยความสำเร็จ
1. ผู้บริหารเป็นผู้มีวิสัยทัศน์และให้การสนับสนุนในการดำเนินกิจกรรม
2. ครูมีความตั้งใจและเสียสละในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
3. โรงเรียนมีงบประมาณให้การสนับสนุน ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
4. บุคลากรครูปฐมวัยในโรงเรียนมีส่วนร่วมในการสร้างสื่อชุดฝึกทักษะ
5. ผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการส่งเสริมด้านการเตรียมความพร้อมพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก โดยให้เด็กทบทวนความรู้ผ่านอนุบาลสารสัมพันธ์ ในแต่ละหน่วยการเรียนรู้
6. นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1 ให้ความสนใจในกิจกรรมและร่วมกันปฏิบัติกิจกรรมด้วยความสนใจ กระตือรือร้นในการร่วมกิจกรรม
บทเรียนที่ได้รับ
1. เด็กปฐมวัยมีการพัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กในการดำเนินชีวิตประจำวันของตนเองเช่น การใส่รองเท้า ถอดรองเท้า การติดกระดุม การรูดซิป การหมุนฝาขวดน้ำ การแปรงฟัน การผูกเชือกรองเท้า การหยิบจับวัสดุต่าง ๆการขีดเขี่ย การดึง การคีบ การหมุน และงานศิลปะเช่น การปั้นดินน้ำมัน การร้อยลูกปัด การใช้กรรไกรตัดกระดาษได้อย่างคล่องแคล่วขึ้น
2. เด็กปฐมวัยเกิดการเรียนรู้ มีทักษะกระบวนการ การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กได้อย่างคล่องแคล่ว และประสานสัมพันธ์กันได้ดีขึ้น
3. เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการทั้ง 4 ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านสติปัญญาดีขึ้น พร้อมที่จะเรียนรู้ในระดับต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. เด็กมีเจตคติที่ดีต่อการเรียน สนใจใฝ่รู้ ใฝ่เรียน และกล้าแสดงออกมั่นใจในตนเองมากขึ้น
การขยายผลต่อยอด หรือประยุกต์ใช้ผลงาน นวัตกรรมหรือแนวปฏิบัติ
ผู้ศึกษาได้นำกิจกรรมพัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กโดยใช้สื่อชุดฝึกทักษะของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่1 เข้าสู่แผนการจัดประสบการณ์เพิ่มเติมในหน่วยการเรียนรู้ จัดทำชุดกิจกรรมที่เหมาะสมสอดคล้องกับหน่วยการเรียนรู้นั้นๆ เพื่อพัฒนาความพร้อมด้านทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กให้กับเด็กปฐมวัย และขยายผลต่อยอดและประยุกต์ใช้ผลงานไปในระดับชั้นอนุบาลปีที่ 1 และชั้นอนุบาลปีที่ 2 และขยายผลต่อยอดในโรงเรียนระดับศูนย์เครือข่าย โดยปรับเนื้อหาความยากง่ายให้เหมาะสมตามวัยของเด็ก