การพัฒนาแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเอง
ชื่อเรื่อง การพัฒนาแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่ส่งเสริม
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ
ผู้วิจัย นางชนิตา อ้วนผุย
โรงเรียน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลตำบลโดด
อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือ
ตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ เพื่อพัฒนาแผนการจัดประสบการณ์
การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ที่มี
ประสิทธิภาพตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ E1/E2= 80/80 เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของแผนการจัด
ประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2
ขวบ และเพื่อเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อ
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ก่อนและหลังการฝึกปฏิบัติ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ใน
การวิจัยครั้งนี้เป็นเด็กปฐมวัยชาย-หญิง อายุ 2 ปี ปีการศึกษา 2562 ที่ก าลังศึกษาอยู่ระดับปฐมวัย
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลต าบลโดด อ าเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัด
ศรีสะเกษ จ านวน 15 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง จากนั้นท าการสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติ
ช่วยเหลือตนเอง และจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือ
ตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง จ านวน 12 แผน โดยมีแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเอง
ของเด็กปฐมวัย (อายุ 2 ปี) เป็นแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย วัย 2 ปี เป็น
แบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตัวเอง 4 ด้าน รวมทั้งหมด 16 ข้อ มีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC)
0.67 ถึง 1.00 มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.99 สถิติทีใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วน
เบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมติฐานใช้ t-test
ผลการวิจัยพบว่า แผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อ
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกอง
การศึกษาเทศบาลตำบลโดด อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ ในการวิจัยครั้งนี้ ใช้เครื่องมือใน
การวิจัย ได้แก่ 1) แผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่ส่งเสริมพฤติกรรมการ
ดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ จ านวน 16 แผน 4 หน่วย ดังนี้ หน่วยที่ 1 เด็กดีมีวินัย หน่วยที่
2 ทุกทุกวันออกก าลังกาย หน่วยที่ 3 บ้านแสนสุข หน่วยที่ 4 สัมผัสกายทั้งห้า 2) แบบประเมิน
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ทั้ง 4 ด้าน ด้านละ 4 ข้อ รวม 16 ข้อ เป็นการ
ข
บันทึกแบบประเมินค่าของพฤติกรรมจัดเป็น 3 ระดับคะแนน ได้แก่ ด้านที่ 1 การทำความสะอาด
ร่างกาย ด้านที่ 2 การดื่ม ด้านที่ 3 การรับประทานอาหาร ด้านที่ 4 การแต่งกาย มีประสิทธิภาพเท่ากับ
86.25/94.79 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 และมีค่าดัชนีประสิทธิผลของแผนการจัดประสบการณ์การฝึก
ปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ มีค่าเท่ากับ
0.8239 ซึ่งแสดงว่าเด็กปฐมวัยพฤติกรรมการดูแลตนเองเพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 82.39 โดยนักเรียนที่
เรียนด้วยแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง
ของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ โดยการจัดกิจกรรมฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเอง ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
บ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลตำบลโดด อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ หลังเรียน
เพิ่มขึ้นจากก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ
ผู้วิจัย นางชนิตา อ้วนผุย
โรงเรียน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลตำบลโดด
อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือ
ตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ เพื่อพัฒนาแผนการจัดประสบการณ์
การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ที่มี
ประสิทธิภาพตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ E1/E2= 80/80 เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของแผนการจัด
ประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2
ขวบ และเพื่อเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อ
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ก่อนและหลังการฝึกปฏิบัติ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ใน
การวิจัยครั้งนี้เป็นเด็กปฐมวัยชาย-หญิง อายุ 2 ปี ปีการศึกษา 2562 ที่ก าลังศึกษาอยู่ระดับปฐมวัย
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลต าบลโดด อ าเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัด
ศรีสะเกษ จ านวน 15 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง จากนั้นท าการสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติ
ช่วยเหลือตนเอง และจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือ
ตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง จ านวน 12 แผน โดยมีแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเอง
ของเด็กปฐมวัย (อายุ 2 ปี) เป็นแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย วัย 2 ปี เป็น
แบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตัวเอง 4 ด้าน รวมทั้งหมด 16 ข้อ มีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC)
0.67 ถึง 1.00 มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.99 สถิติทีใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วน
เบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมติฐานใช้ t-test
ผลการวิจัยพบว่า แผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อ
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบัว สังกัดกอง
การศึกษาเทศบาลตำบลโดด อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ ในการวิจัยครั้งนี้ ใช้เครื่องมือใน
การวิจัย ได้แก่ 1) แผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่ส่งเสริมพฤติกรรมการ
ดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ จ านวน 16 แผน 4 หน่วย ดังนี้ หน่วยที่ 1 เด็กดีมีวินัย หน่วยที่
2 ทุกทุกวันออกก าลังกาย หน่วยที่ 3 บ้านแสนสุข หน่วยที่ 4 สัมผัสกายทั้งห้า 2) แบบประเมิน
พฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ ทั้ง 4 ด้าน ด้านละ 4 ข้อ รวม 16 ข้อ เป็นการ
ข
บันทึกแบบประเมินค่าของพฤติกรรมจัดเป็น 3 ระดับคะแนน ได้แก่ ด้านที่ 1 การทำความสะอาด
ร่างกาย ด้านที่ 2 การดื่ม ด้านที่ 3 การรับประทานอาหาร ด้านที่ 4 การแต่งกาย มีประสิทธิภาพเท่ากับ
86.25/94.79 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 และมีค่าดัชนีประสิทธิผลของแผนการจัดประสบการณ์การฝึก
ปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ มีค่าเท่ากับ
0.8239 ซึ่งแสดงว่าเด็กปฐมวัยพฤติกรรมการดูแลตนเองเพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 82.39 โดยนักเรียนที่
เรียนด้วยแผนการจัดประสบการณ์การฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง
ของเด็กปฐมวัย อายุ 2 ขวบ โดยการจัดกิจกรรมฝึกปฏิบัติการช่วยเหลือตนเอง ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
บ้านหนองบัว สังกัดกองการศึกษาเทศบาลตำบลโดด อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ จังหวัดศรีสะเกษ หลังเรียน
เพิ่มขึ้นจากก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01