เผยแพร่ผลงานวิจัย
หัวข้องานวิจัย การจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE)
เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ผู้วิจัย นางนิสากร คุณโท
ปีการศึกษา 2563
จากการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ของโรงเรียนบ้านหนองสานแตร โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้แบบครูอธิบาย สาธิตการปฏิบัติงาน แล้วให้นักเรียนฝึกปฏิบัติงานโดยศึกษาภาพตัวอย่างจาก PowerPoint เมื่อตรวจผลงานนักเรียน พบว่าผลงานส่วนใหญ่ ไม่มีความแปลกใหม่ ผลงานเหมือนกับภาพตัวอย่าง และผลงานซ้ำกันเป็นส่วนใหญ่ แสดงว่าวิธีการจัดการเรียนรู้มีปัญหาส่งผลให้นักเรียนขาดทักษะความคิดสร้างสรรค์ การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2563 โรงเรียนบ้านหนองสานแตร โดยใช้การจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE)
การวิจัยในครั้งนี้ผู้วิจัยใช้ระยะเวลา 2 ปีการศึกษา มีวิธีการดำเนินการวิจัยดังนี้ คือ
ปีการศึกษา 2562 สำรวจปัญหา จากการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียนบ้านหนองสานแตร พบว่า วิธีการจัดการเรียนรู้มีปัญหาส่งผลให้นักเรียนขาดทักษะความคิดสร้างสรรค์ สร้างและหาคุณภาพแผนการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) ตามทฤษฎี และแนวการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมความความคิดสร้างสรรค์ ของทอแรนซ์ (Torrance) แผนการจัดการเรียนรู้มีความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา มีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ระหว่าง 0.6 – 1.00 ภาคเรียนที่ 2 ทดลองใช้แผนการจัดการเรียนรู้กับนักเรียนโรงเรียนบ้านหนองสานแตร กลุ่ม 1 : 1 และกลุ่มเล็กแล้วเก็บรวบรวมข้อมูลแล้วปรับปรุงแผน ทดลองใช้แผนการจัดการเรียนรู้กับนักเรียนกลุ่มใหญ่ จำนวน 30 คน เพื่อหาค่าประสิทธิภาพโดย ได้ค่า E1/E2 = 80.20/81.30
ปีการศึกษา 2563 ภาคเรียนที่ ทดสอบความคิดสร้างสรรค์ก่อนเรียน จำนวน 4 ครั้ง เพื่อดูผลที่แน่นอน โดยใช้แบบทดสอบความคิดสร้างสรรค์ โดยอาศัยรูปภาพแบบ ก ของทอแรนซ์ (Torrance Test of Creative Thinking Figural Form A) ทำการตรวจบันทึกคะแนน จัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2563 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียน จำนวน 20 ชั่วโมง ในชั่วโมงซ่อมเสริม แล้วเก็บรวบรวมคะแนนจากการตรวจคุณภาพผลงาน ทุกแผนการจัดการเรียนรู้ ทดสอบความคิดสร้างสรรค์หลังเรียนของนักเรียน จำนวน 4 ครั้ง เพื่อดูความยั่งยืน คงทนของผลการจัดการเรียนรู้ โดยใช้แบบทดสอบความคิดสร้างสรรค์ โดยอาศัยรูปภาพแบบ ก ของทอแรนซ์ (Torrance Test of Creative Thinking Figural Form A) ทำการตรวจบันทึกคะแนน และนำมาเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์กับก่อนและหลังเรียน เพื่อสรุปผล
ผลการศึกษาวิจัยในครั้งนี้คือ แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) มีคุณภาพ . ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) พบว่านักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยสูงขึ้นจากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 (X ̅ =6.00 ) จนกระทั่งถึงแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 20 ( (X ) ̅=8.80) แสดงว่านักเรียนมีการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์สูงขึ้น
และผลการทดสอบความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนก่อนเรียนจำนวน 4 ครั้ง หลังเรียน จำนวน 4 ครั้ง พบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์ก่อนเรียน มีค่าเฉลี่ยคะแนน ( X ̅ = 20.50) ค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์หลังเรียนมีค่าเฉลี่ยคะแนน ( X ̅ = 34.25) ซึ่งสูงกว่าก่อนเรียน มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (sig = 0.004 α = 0.01) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป SPSS Statistics 26
การเผยแพร่ผลงาน ผู้วิจัยนำเสนอผลงานวิจัยเผยแพร่ผลงานหลายรูปแบบ คือลงในเว็บไซต์ของครูต่างๆ เว็บไซต์ทรูปลูกปัญญา การอบรมครูผู้สอนศิลปะระดับปฐมวัยและระดับประถมศึกษาในจังหวัดราชบุรี เชียงราย ชัยภูมิและยโสธรและโดยการแจกเป็นแผ่นซีดี กับครูผู้สอนศิลปะที่สนใจ
เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ผู้วิจัย นางนิสากร คุณโท
ปีการศึกษา 2563
จากการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ของโรงเรียนบ้านหนองสานแตร โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้แบบครูอธิบาย สาธิตการปฏิบัติงาน แล้วให้นักเรียนฝึกปฏิบัติงานโดยศึกษาภาพตัวอย่างจาก PowerPoint เมื่อตรวจผลงานนักเรียน พบว่าผลงานส่วนใหญ่ ไม่มีความแปลกใหม่ ผลงานเหมือนกับภาพตัวอย่าง และผลงานซ้ำกันเป็นส่วนใหญ่ แสดงว่าวิธีการจัดการเรียนรู้มีปัญหาส่งผลให้นักเรียนขาดทักษะความคิดสร้างสรรค์ การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2563 โรงเรียนบ้านหนองสานแตร โดยใช้การจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE)
การวิจัยในครั้งนี้ผู้วิจัยใช้ระยะเวลา 2 ปีการศึกษา มีวิธีการดำเนินการวิจัยดังนี้ คือ
ปีการศึกษา 2562 สำรวจปัญหา จากการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2562 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียนบ้านหนองสานแตร พบว่า วิธีการจัดการเรียนรู้มีปัญหาส่งผลให้นักเรียนขาดทักษะความคิดสร้างสรรค์ สร้างและหาคุณภาพแผนการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) ตามทฤษฎี และแนวการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมความความคิดสร้างสรรค์ ของทอแรนซ์ (Torrance) แผนการจัดการเรียนรู้มีความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา มีค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ระหว่าง 0.6 – 1.00 ภาคเรียนที่ 2 ทดลองใช้แผนการจัดการเรียนรู้กับนักเรียนโรงเรียนบ้านหนองสานแตร กลุ่ม 1 : 1 และกลุ่มเล็กแล้วเก็บรวบรวมข้อมูลแล้วปรับปรุงแผน ทดลองใช้แผนการจัดการเรียนรู้กับนักเรียนกลุ่มใหญ่ จำนวน 30 คน เพื่อหาค่าประสิทธิภาพโดย ได้ค่า E1/E2 = 80.20/81.30
ปีการศึกษา 2563 ภาคเรียนที่ ทดสอบความคิดสร้างสรรค์ก่อนเรียน จำนวน 4 ครั้ง เพื่อดูผลที่แน่นอน โดยใช้แบบทดสอบความคิดสร้างสรรค์ โดยอาศัยรูปภาพแบบ ก ของทอแรนซ์ (Torrance Test of Creative Thinking Figural Form A) ทำการตรวจบันทึกคะแนน จัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปีการศึกษา 2563 ภาคเรียนที่ 1 โรงเรียน จำนวน 20 ชั่วโมง ในชั่วโมงซ่อมเสริม แล้วเก็บรวบรวมคะแนนจากการตรวจคุณภาพผลงาน ทุกแผนการจัดการเรียนรู้ ทดสอบความคิดสร้างสรรค์หลังเรียนของนักเรียน จำนวน 4 ครั้ง เพื่อดูความยั่งยืน คงทนของผลการจัดการเรียนรู้ โดยใช้แบบทดสอบความคิดสร้างสรรค์ โดยอาศัยรูปภาพแบบ ก ของทอแรนซ์ (Torrance Test of Creative Thinking Figural Form A) ทำการตรวจบันทึกคะแนน และนำมาเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์กับก่อนและหลังเรียน เพื่อสรุปผล
ผลการศึกษาวิจัยในครั้งนี้คือ แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) มีคุณภาพ . ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการตามรอยเบื้องพระยุคลบาท (SAPAE) พบว่านักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยสูงขึ้นจากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 (X ̅ =6.00 ) จนกระทั่งถึงแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 20 ( (X ) ̅=8.80) แสดงว่านักเรียนมีการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์สูงขึ้น
และผลการทดสอบความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนก่อนเรียนจำนวน 4 ครั้ง หลังเรียน จำนวน 4 ครั้ง พบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์ก่อนเรียน มีค่าเฉลี่ยคะแนน ( X ̅ = 20.50) ค่าเฉลี่ยคะแนนความคิดสร้างสรรค์หลังเรียนมีค่าเฉลี่ยคะแนน ( X ̅ = 34.25) ซึ่งสูงกว่าก่อนเรียน มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (sig = 0.004 α = 0.01) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป SPSS Statistics 26
การเผยแพร่ผลงาน ผู้วิจัยนำเสนอผลงานวิจัยเผยแพร่ผลงานหลายรูปแบบ คือลงในเว็บไซต์ของครูต่างๆ เว็บไซต์ทรูปลูกปัญญา การอบรมครูผู้สอนศิลปะระดับปฐมวัยและระดับประถมศึกษาในจังหวัดราชบุรี เชียงราย ชัยภูมิและยโสธรและโดยการแจกเป็นแผ่นซีดี กับครูผู้สอนศิลปะที่สนใจ