รายงานผลการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม
ผู้วิจัย นายโชคชัยพัฒน์ อุ่นเมือง
ผู้เชี่ยวชาญ 1. รองศาสตราจารย์ ดร.สมชาย วรกิจเกษมสกุล
2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชาติชาย ม่วงปฐม
3. ดร.รสรินทร์ อะปะหัง
4. ดร.อรุณรัตน์ บำรุงจิต
5. ดร.พระราชรัตนลงกรณ์
บทคัดย่อ
รายงานผลการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม สำหรับนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม 2) เพื่อพัฒนาหลักสูตรการฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม สำหรับนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม 3) เพื่อทดลองการใช้หลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม สำหรับนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม 4) เพื่อประเมินผลหลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม สำหรับนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม 5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของผู้เข้าอบรมหลักสูตรฝึกอบรมโครงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม ประชากร และกลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ปีการศึกษา 2561 ของโรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม อำเภอบ้านแพง จำนวน 248 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 52 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster random sampling) เนื้อหาสาระตามหลักสูตรสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม พุทธศักราช 2551 หลักสูตรใช้เวลา 2 คืน 3 วัน โดยใช้กระบวนการวิจัยแบบ One Group Pretest – posttest Design
ผลการวิจัยพบว่า
1.การศึกษาข้อมูลพื้นฐาน พบว่าองค์กรต่าง ๆ ชุมชน สถาบันการศึกษาและสถาบันศาสนาโดยการพัฒนาหลักสูตรการจัดการเรียนรู้ในชุมชนของตนในขอบข่ายที่สอดคล้องกับบริบทในชุมชนท้องถิ่น และจุดเน้นของหลักสูตรฝึกอบรม มุ่งให้การศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักเรียน รวมทั้งส่งเสริมสถาบันพระพุทธศาสนา วัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของประเทศชาติ ส่วนบุคคลที่เกี่ยวข้องมีความต้องการในการพัฒนาหลักสูตร โดยมีเนื้อหาสาระเหมาะสมกับบริบท สามารถนำไปในการดำรงชีวิตได้ นักเรียนเกิดความรู้คู่คุณธรรมจริยธรรม เป็นคนดี เป็นคนเก่ง และอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข โดยรูปแบบการฝึกอบรมเน้นให้ความรู้พร้อมกับฝึกปฏิบัติจริง
2.การพัฒนาหลักสูตร (ฉบับร่าง) ประกอบด้วย หลักการและเหตุผล จุดมุ่งหมายเนื้อหาสาระ วิธีการฝึกอบรม สื่อ วัสดุอุปกรณ์ และการวัดผลประเมินผล โดยเนื้อหาหลักสูตรแบ่งเป็น ภาคทฤษฎี ภาคปฏิบัติ และกิจกรรม ซึ่งมีแผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 11 แผน ผู้เชี่ยวชาญประเมินหลักสูตรฝึกอบรม พบว่า หลักสูตรฝึกอบรมมีความสอดคล้องและเหมาะสมในระดับมาก
3.การทดลองใช้หลักสูตร ฝึกอบรมกับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม จำนวน 2 คืน 3 วัน โดยการบรรยาย สาธิต และฝึกปฏิบัติจริง ตามแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ พบว่า นักเรียนมีความสนใจ ตั้งใจ สามารถปฏิบัติกิจกรรมด้านต่างๆ ของกระบวนการฝึกอบรม ได้เป็นอย่างดี
4.การประเมินและปรับปรุงหลักสูตร พบว่า นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังการใช้หลักสูตรสูงกว่าก่อนใช้หลักสูตร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ส่วนการประเมินระหว่างการฝึกอบรม พบว่า นักเรียนมีทักษะปฏิบัติกิจกรรมอยู่ในระดับมาก
5.ความพึงพอใจในการฝึกอบรมตามหลักสูตร พบว่า นักเรียน มีระดับความพึงพอใจของนักเรียนหลังการฝึกอบรมในด้านประโยชน์ที่ได้รับต่อผู้อื่นในภาพรวมอยู่ในระดับมาก