การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ
1
ชื่อเรื่อง การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ
โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์ ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2
ผู้รายงาน นางสาวสกนจัน โคตรพัฒน์
สถานศึกษา โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์ ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2
ปีที่ศึกษา 2564
บทคัดย่อ
การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2 ปีการศึกษา 2564 มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมิน
ความสอดคล้องด้านบริบท (Context) ความพร้อมและความพอเพียงด้านปัจจัยน าเข้า (Input)
การด าเนินการด้านกระบวนการ (Process) และผลผลิต (Product) ของโครงการในโดยใช้รูปแบบ
การประเมินแบบซิปป์ (CIPP Model) กลุ่มตัวอย่างคือ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการ
สถานศึกษา นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และผู้ปกครอง รวมจ านวน 535 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ คือ แบบสอบถามความคิดเห็น จ านวน 4 ฉบับ ได้แก่ ฉบับที่ 1
แบบสอบถามบริบทของโครงการ จ านวน 12 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.45 – 0.90 ค่าความเชื่อมั่น 0.86
ฉบับที่ 2 แบบสอบถามปัจจัยน าเข้าของโครงการ จ านวน 20 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.46 – 0.92
ค่าความเชื่อมั่น 0.87 ฉบับที่ 3 แบบสอบถามกระบวนการด าเนินงานตามโครงการ จ านวน 30 ข้อ
ค่าอ านาจจ าแนก 0.44 – 0.94 ค่าความเชื่อมั่น 0.89 ฉบับที่ 4 แบบสอบถามผลผลิตของโครงการ
ประกอบด้วย 3 ตอน ดังนี้ตอนที่ 1 แบบสอบถามด้านผลผลิต ได้แก่ ร่างกาย สังคม อารมณ์สติปัญญา
บ้าน วัด โรงเรียน จ านวน 44 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.46 – 0.90 ค่าความเชื่อมั่น 0.85 ตอนที่ 2
แบบสอบถามด้านคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน จ านวน 20 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.48 – 0.89
ค่าความเชื่อมั่น 0.88 ตอนที่ 3 แบบสอบถามด้านคุณค่าหรือประโยชน์ที่ได้รับจากการด าเนินโครงการ
จ านวน 10 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.47 – 0.92 ค่าความเชื่อมั่น 0.90 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
ได้แก่ ร้อยละ ค่าคะแนนเฉลี่ย ( )และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D)
ผลการประเมินพบว่า
1. บริบทของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 3 ข้อ และ
ระดับมาก 9 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการส่งเสริมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน
ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ โครงการท าให้มีการปรับปรุงสภาพแวดล้อมภายในโรงเรียนที่เอื้อต่อการด าเนิน
โครงการ
2
2. ปัจจัยน าเข้าของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และทุกด้านอยู่ในระดับมาก
โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านวัสดุอุปกรณ์และอาคารสถานที่ รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านบุคลากร
ด้านโครงสร้างบริหารงานและหลักสูตรสถานศึกษา ด้านงบประมาณ และรายข้ออยู่ในระดับมากทุกข้อ
โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ มีสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปประจ าโรงเรียน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ
มีการสนับสนุนงบประมาณในการจัดกิจกรรมจากหน่วยงานอื่น
3. กระบวนการด าเนินงานของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และทุกด้านอยู่ใน
ระดับมาก โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการวางแผนการด าเนินงาน รองลงมาตามล าดับ คือ
ด้านการด าเนินการพัฒนาตามหลักไตรสิกขา ด้านการนิเทศ ติดตาม ก ากับ การด าเนินงาน
ด้านการปรับปรุงและพัฒนา ด้านการประเมินผลและการเผยแพร่การด าเนินงาน และรายข้อพบว่า
อยู่ในระดับมากที่สุด 4 ข้อ และระดับมาก 26 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการมีการวางแผน
ขั้นตอนการด าเนินงานที่ชัดเจน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ มีการก าหนดบุคลากรปฏิบัติหน้าที่บริหารงาน
โครงการที่สอดคล้องกับคุณวุฒิและความรู้ความสามารถ
4. ผลผลิตของโครงการ ดังนี้
4.1 ผลผลิตด้านร่างกาย สังคม อารมณ์สติปัญญา บ้าน วัด โรงเรียน ของโครงการ
โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และรายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด 3 ด้าน และระดับมาก 2 ด้าน
โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านร่างกาย รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านอารมณ์ด้านสังคม ด้านสติปัญญา
ด้านบ้าน วัด โรงเรียน และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 21 ข้อ และระดับมาก 23 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ย
สูงสุด คือ นักเรียนมีความศรัทธาในพระรัตนตรัย ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ นักเรียนน าความรู้ที่ได้รับ
มาพัฒนาตนเองและพัฒนางานได้อย่างสร้างสรรค์และเป็นรูปธรรม
4.2 ผลผลิตด้านคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ
รายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด 5 ด้าน และระดับมาก 5 ด้าน โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านความมีวินัย
รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านความมีจิตส านึกต่อส่วนรวม ด้านความรับผิดชอบ ด้านความซื่อสัตย์
ด้านความขยัน ด้านความมีสติและละเอียดรอบคอบ ด้านความสามัคคีด้านความสุภาพ ด้านความเอื้อเฟื้อ
เผื่อแผ่และเสียสละ ด้านความยุติธรรม และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 12 ข้อ และระดับมาก 8 ข้อ
โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ นักเรียนปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ ค าสั่ง หรือกติกาต่าง ๆ ของ
ครอบครัว สถานศึกษา ชุมชนและประเทศชาติข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ นักเรียนเป็นผู้ที่ชอบช่วยเหลือผู้อื่น
รู้จักแบ่งปันสิ่งของ และเข้าร่วมกิจกรรมบ าเพ็ญประโยชน์ด้วยความเต็มใจ
4.3 ผลผลิตด้านคุณค่าหรือประโยชน์ที่ได้รับจากการด าเนินโครงการ โดยรวมอยู่ใน
ระดับมากที่สุด และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 8 ข้อ และระดับมาก 2 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ
สามารถน าคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธไปประยุกต์ใช้ในการท างาน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด
คือ สามารถน าไปประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการเวลาให้เหมาะสม
ชื่อเรื่อง การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ
โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์ ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2
ผู้รายงาน นางสาวสกนจัน โคตรพัฒน์
สถานศึกษา โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์ ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2
ปีที่ศึกษา 2564
บทคัดย่อ
การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนอนุบาลเจริญศิลป์
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2 ปีการศึกษา 2564 มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมิน
ความสอดคล้องด้านบริบท (Context) ความพร้อมและความพอเพียงด้านปัจจัยน าเข้า (Input)
การด าเนินการด้านกระบวนการ (Process) และผลผลิต (Product) ของโครงการในโดยใช้รูปแบบ
การประเมินแบบซิปป์ (CIPP Model) กลุ่มตัวอย่างคือ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการ
สถานศึกษา นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และผู้ปกครอง รวมจ านวน 535 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ คือ แบบสอบถามความคิดเห็น จ านวน 4 ฉบับ ได้แก่ ฉบับที่ 1
แบบสอบถามบริบทของโครงการ จ านวน 12 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.45 – 0.90 ค่าความเชื่อมั่น 0.86
ฉบับที่ 2 แบบสอบถามปัจจัยน าเข้าของโครงการ จ านวน 20 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.46 – 0.92
ค่าความเชื่อมั่น 0.87 ฉบับที่ 3 แบบสอบถามกระบวนการด าเนินงานตามโครงการ จ านวน 30 ข้อ
ค่าอ านาจจ าแนก 0.44 – 0.94 ค่าความเชื่อมั่น 0.89 ฉบับที่ 4 แบบสอบถามผลผลิตของโครงการ
ประกอบด้วย 3 ตอน ดังนี้ตอนที่ 1 แบบสอบถามด้านผลผลิต ได้แก่ ร่างกาย สังคม อารมณ์สติปัญญา
บ้าน วัด โรงเรียน จ านวน 44 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.46 – 0.90 ค่าความเชื่อมั่น 0.85 ตอนที่ 2
แบบสอบถามด้านคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน จ านวน 20 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.48 – 0.89
ค่าความเชื่อมั่น 0.88 ตอนที่ 3 แบบสอบถามด้านคุณค่าหรือประโยชน์ที่ได้รับจากการด าเนินโครงการ
จ านวน 10 ข้อ ค่าอ านาจจ าแนก 0.47 – 0.92 ค่าความเชื่อมั่น 0.90 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
ได้แก่ ร้อยละ ค่าคะแนนเฉลี่ย ( )และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D)
ผลการประเมินพบว่า
1. บริบทของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 3 ข้อ และ
ระดับมาก 9 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการส่งเสริมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน
ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ โครงการท าให้มีการปรับปรุงสภาพแวดล้อมภายในโรงเรียนที่เอื้อต่อการด าเนิน
โครงการ
2
2. ปัจจัยน าเข้าของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และทุกด้านอยู่ในระดับมาก
โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านวัสดุอุปกรณ์และอาคารสถานที่ รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านบุคลากร
ด้านโครงสร้างบริหารงานและหลักสูตรสถานศึกษา ด้านงบประมาณ และรายข้ออยู่ในระดับมากทุกข้อ
โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ มีสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปประจ าโรงเรียน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ
มีการสนับสนุนงบประมาณในการจัดกิจกรรมจากหน่วยงานอื่น
3. กระบวนการด าเนินงานของโครงการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และทุกด้านอยู่ใน
ระดับมาก โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการวางแผนการด าเนินงาน รองลงมาตามล าดับ คือ
ด้านการด าเนินการพัฒนาตามหลักไตรสิกขา ด้านการนิเทศ ติดตาม ก ากับ การด าเนินงาน
ด้านการปรับปรุงและพัฒนา ด้านการประเมินผลและการเผยแพร่การด าเนินงาน และรายข้อพบว่า
อยู่ในระดับมากที่สุด 4 ข้อ และระดับมาก 26 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการมีการวางแผน
ขั้นตอนการด าเนินงานที่ชัดเจน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ มีการก าหนดบุคลากรปฏิบัติหน้าที่บริหารงาน
โครงการที่สอดคล้องกับคุณวุฒิและความรู้ความสามารถ
4. ผลผลิตของโครงการ ดังนี้
4.1 ผลผลิตด้านร่างกาย สังคม อารมณ์สติปัญญา บ้าน วัด โรงเรียน ของโครงการ
โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และรายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด 3 ด้าน และระดับมาก 2 ด้าน
โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านร่างกาย รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านอารมณ์ด้านสังคม ด้านสติปัญญา
ด้านบ้าน วัด โรงเรียน และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 21 ข้อ และระดับมาก 23 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ย
สูงสุด คือ นักเรียนมีความศรัทธาในพระรัตนตรัย ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ นักเรียนน าความรู้ที่ได้รับ
มาพัฒนาตนเองและพัฒนางานได้อย่างสร้างสรรค์และเป็นรูปธรรม
4.2 ผลผลิตด้านคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ
รายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด 5 ด้าน และระดับมาก 5 ด้าน โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านความมีวินัย
รองลงมาตามล าดับ คือ ด้านความมีจิตส านึกต่อส่วนรวม ด้านความรับผิดชอบ ด้านความซื่อสัตย์
ด้านความขยัน ด้านความมีสติและละเอียดรอบคอบ ด้านความสามัคคีด้านความสุภาพ ด้านความเอื้อเฟื้อ
เผื่อแผ่และเสียสละ ด้านความยุติธรรม และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 12 ข้อ และระดับมาก 8 ข้อ
โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ นักเรียนปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ ค าสั่ง หรือกติกาต่าง ๆ ของ
ครอบครัว สถานศึกษา ชุมชนและประเทศชาติข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด คือ นักเรียนเป็นผู้ที่ชอบช่วยเหลือผู้อื่น
รู้จักแบ่งปันสิ่งของ และเข้าร่วมกิจกรรมบ าเพ็ญประโยชน์ด้วยความเต็มใจ
4.3 ผลผลิตด้านคุณค่าหรือประโยชน์ที่ได้รับจากการด าเนินโครงการ โดยรวมอยู่ใน
ระดับมากที่สุด และรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด 8 ข้อ และระดับมาก 2 ข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ
สามารถน าคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนวิถีพุทธไปประยุกต์ใช้ในการท างาน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ าสุด
คือ สามารถน าไปประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการเวลาให้เหมาะสม