การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน
ผู้วิจัย นางสาวจิราพร พูนสวัสดิ์
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนหนองขามพิทยาคม อำเภอจักราช จังหวัดนครราชสีมา
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบการการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 2) พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่ส่งเสริม
ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 4) ประเมินผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ดำเนินการตามกระบวนการวิจัยและพัฒนา กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนหนองขามพิทยาคม ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2563 จำนวน 28 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) แบบสอบถามสภาพปัจจุบัน ปัญหาการจัดการเรียนการสอนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียน 2) แผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 4) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยปรากฎดังนี้
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาในการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ พบว่า การจัดการเรียนรู้ยังมุ่งเน้นความคิดรวบยอดในเนื้อหาบทเรียน ผู้เรียนขาดโอกาสในการคิดวิเคราะห์สังเคราะห์เพื่อเชื่อมโยงและสร้างความรู้ด้วยตนเองโดยใช้กระบวนคิด กระบวนการกลุ่ม และกระบวนการแก้ปัญหา กิจกรรมการเรียนรู้ไม่ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลและสิ่งแวดล้อมรอบตัว และผู้เรียนขาดโอกาสในการเชื่อมโยงความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน
2. ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า ร่างรูปแบบการจัดการเรียนรู้ มีขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ 5 ขั้น ดังนี้ 1) ขั้นสร้างแรงจูงใจ 2) ขั้นสำรวจและค้นหา 3) ขั้นสรุป 4) ขั้นประเมินผล และ 5) ขั้นประยุกต์ใช้
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า
3.1 ประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 81.12/80.98 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ 80/80
3.2 ดัชนีประสิทธิผลของการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เท่ากับ 0.5246 แสดงว่านักเรียนมีความก้าวหน้าในการเรียนร้อยละ 52.46
3.3 ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน มีนักเรียนจำนวน 21 คน คิดเป็นร้อยละ 75 จากจำนวนนักเรียนทั้งหมด 28 คน ซึ่งผ่านเกณฑ์ร้อยละ 70 ของคะแนนเต็ม
4. ผลการประเมินรูปแบบการจัดการเรียนรู้บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยประเมิน 3 ด้าน ได้แก่ ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต พบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก โดยมีค่าเฉลี่ย 4.06