การประเมินโครงการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านโรงเรียนอนุบาลเทศบ
ผู้วิจัย ว่าที่ร้อยตรีวรภัทร วงษ์ปัตตา
ปีที่วิจัย ปีการศึกษา 2563
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
รายงานการประเมินโครงการการประเมินโครงการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านโรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลศรีเชียงใหม่ โดยการประยุกต์ใช้แนวทางศาสตร์พระราชา มีวัตถุประสงค์เพื่อรายงานผลการประเมินความสอดคล้องของบริบทที่เกี่ยวข้องในการดำเนินโครงการ ความเหมาะสมของปัจจัยนำเข้าที่ใช้ในโครงการ ความเหมาะสมของกระบวนการดำเนินกิจกรรม ผลผลิตจากการดำเนินโครงการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านโรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลศรีเชียงใหม่ โดยการประยุกต์ใช้แนวทางศาสตร์พระราชา โดยใช้รูปแบบการประเมินแบบซิปป์ จากกลุ่มตัวอย่างในการประเมินจำนวน 131 คน ประกอบด้วย ผู้เชี่ยวชาญ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียนของโรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลศรีเชียงใหม่ ในปีการศึกษา 2563 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการประเมิน เป็นแบบสอบถามที่ผู้ประเมินสร้างขึ้นเองทั้งหมดจำนวน 5 ฉบับ มีลักษณะเป็นข้อคำถามแบบมาตรประมาณค่า (Rating scale) 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมินพบว่า โครงการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านโรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลศรีเชียงใหม่ โดยการประยุกต์ใช้แนวทางศาสตร์พระราชา ในภาพรวมมีค่าเฉลี่ยผลการประเมินโครงการอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินเป็นอันดับแรก คือ ด้านความพึงพอใจที่มีต่อการดำเนินโครงการ รองลงมาคือ ด้านผลผลิตของโครงการตามผลการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนเชิงบวก ด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการ ด้านกระบวนการของโครงการ และด้านบริบทของโครงการ ตามลำดับ สรุปผลการประเมินตามขอบเขตการประเมินรายด้าน ดังนี้
1. ด้านบริบทของโครงการ ในภาพรวมมีผลการประเมินความสอดคล้องอยู่ในระดับมาก ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ โรงเรียนออกแบบกิจกรรมเพื่อการดำเนินงานในโครงการสอดคล้องกับเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนที่กำหนดไว้ รองลงมา ได้แก่ วัตถุประสงค์และแนวการดำเนินงานของโครงการสอดคล้องกับความต้องการจำเป็นและจุดเน้น และทิศทางการพัฒนาของโรงเรียน และ การกำหนดรายละเอียดกิจกรรมและแนวทางดำเนินงานโครงการมีความเป็นรูปธรรมชัดเจน เหมาะสมกับสภาพของโรงเรียน และมีความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติ ตามลำดับ ส่วนข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินเป็นอันดับสุดท้าย คือ โรงเรียนมีการรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอกโรงเรียนก่อนการวางแผน การดำเนินโครงการ
2. ด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการ ในภาพรวมมีผลการประเมินความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ โรงเรียนมีศักยภาพในการจัดหา ระดมทรัพยากรจากแหล่งต่างๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการดำเนินโครงการ รองลงมา ได้แก่ โรงเรียนมีศักยภาพในการจัดโครงสร้างการบริหาร และวิธีการบริหารจัดการที่เอื้อต่อการดำเนินโครงการ และโรงเรียนมีห้องปฏิบัติการ แหล่งเรียนรู้ทั้งภายในภายนอกเพียงพอต่อการจัดกิจกรรมในโครงการ ตามลำดับ ส่วนข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินเป็นอันดับสุดท้าย คือ โรงเรียนมีการวางแผน และประสานความร่วมมือให้ชุมชนมีส่วนร่วมสนับสนุนการจัดกิจกรรม
3. ด้านกระบวนการของโครงการในภาพรวมมีผลการประเมินความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ ครูทุกคนมีส่วนร่วมปฏิบัติและรับผิดชอบในกระบวนการดำเนินกิจกรรมในโครงการ รองลงมา ได้แก่ ครูมีโอกาสร่วมกำหนดรายละเอียดระหว่างกระบวนการดำเนินกิจกรรมในโครงการ และผู้บริหาร ครู และนักเรียน มีการปรึกษาหารือและร่วมกันแก้ไข ปรับปรุงการดำเนินงานเมื่อพบปัญหาหรืออุปสรรค ตามลำดับ ส่วนข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินเป็นอันดับสุดท้าย คือ กระบวนการดำเนินกิจกรรมของโครงการเป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้
4. ด้านผลผลิตของโครงการ ในภาพรวมมีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ ด้านพฤติกรรมเชิงบวก รองลงมา ได้แก่ ด้านคุณธรรมจริยธรรม และด้านการเสริมสร้างสังคม ตามลำดับ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินเป็นอันดับสุดท้าย คือ ด้านความฉลาดทางอารมณ์ โดยมีผลการประเมินผลผลิตในแต่ละด้านดังนี้
4.1 ด้านการจัดการอย่างสร้างสรรค์ ในภาพรวมมีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนคิดไตร่ตรองอย่างรอบคอบก่อนลงมือแก้ปัญหาและมีกระบวนการคิดแก้ปัญหาได้เหมาะสมกับวัย นักเรียนสามารถไตร่ตรองและใช้กระบวนการที่หลากหลายในการจัดการปัญหา การเปลี่ยนแปลงหรือความยุ่งยากต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตได้อย่างสมเหตุสมผล และนักเรียนสามารถคิดค้นวิธีการใหม่ๆ ด้วยความเฉลียวฉลาด รอบรู้ ทันคน ทันเหตุการณ์ ในการทำสิ่งหนึ่งสิ่งใดให้สำเร็จ ตามลำดับ
4.2 ด้านการรับรู้ความสามารถของตน ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนมีความมั่นในว่าสามารถจัดการชีวิตของตนเองและสามารถเป็นคนดีได้ นักเรียนรู้ว่าตัวเองมีศักยภาพที่จะทำอะไรได้ดีและไม่ย่อท้อต่อปัญหาที่ผ่านเข้ามาในชีวิต และนักเรียนไม่ล้มเลิกการกระทำสิ่งใดๆ โดยง่ายถึงแม้สิ่งที่ทำนั้นจะยุ่งยากหรือลำบาก ตามลำดับ
4.3 ด้านใฝ่เรียนรู้และการริเริ่ม ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนมีความมั่นในว่าสามารถจัดการชีวิตของตนเองและสามารถเป็นคนดีได้ นักเรียนรู้ว่าตัวเองมีศักยภาพที่จะทำอะไรได้ดีและไม่ย่อท้อต่อปัญหาที่ผ่านเข้ามาในชีวิต และนักเรียนเชื่อว่าการที่จะประสบผลสำเร็จตามที่ตั้งใจ ย่อมเป็นผลมาจากความสามารถ ทักษะ หรือการกระทำของตนเองมากกว่าโชคชะตา ตามลำดับ
4.4 ด้านการยืดหยุ่นและเปิดรับประสบการณ์ ในภาพรวม ค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนปฏิบัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของครอบครัว โรงเรียน และสังคม โดยไม่ละเมิดสิทธิของผู้อื่น นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจ และตระหนักในความแตกต่างและหลากหลายทางวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีของนานาชาติ และนักเรียนมีความพยายามเมื่อต้องเผชิญกับสิ่งที่ท้าทาย มองความล้มเหลวหรือความผิดพลาดว่าเป็นโอกาสในการเรียนรู้เพื่อพัฒนาตนเองไปสู่ความสำเร็จต่อไป ตามลำดับ
4.5 ด้านความฉลาดทางอารมณ์ ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนได้รับการพัฒนาด้านดนตรี กีฬา ศิลปะ หรือสุนทรียภาพตามความถนัดและความสนใจ นักเรียนเป็นคนดี มีความสุข เป็นผู้มีร่างกายแข็งแรงและจิตใจ สามารถดำเนินชีวิตอย่างมีคุณภาพดี และนักเรียนมีวินัยต่อตนเองและสังคม พัฒนาตนเองได้เต็มศักยภาพ สามารถควบคุมตนเองในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ ตามลำดับ
4.6 ด้านพฤติกรรมเชิงบวก ในภาพรวมมีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนตระหนักถึงคุณค่าของการทำความดีว่า การทำความดีย่อมได้รับผลของการทำความดี นักเรียนยอมรับในกฎระเบียบของโรงเรียนและสังคมและยอมรับว่าการทำผิดกฎระเบียบย่อมควรได้รับการลงโทษ และนักเรียนเป็นคนมีน้ำใจ ช่วยเหลือเพื่อนและคนรอบข้างเมื่อมีโอกาส ตามลำดับ
4.7 ด้านคุณธรรมจริยธรรม ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนเป็นผู้มีความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ นักเรียนนำหลักธรรมตามหลักพระพุทธศาสนาไปใช้ปฏิบัติตนในชีวิตประจำวัน และ นักเรียนสามารถให้อภัยกับผู้ที่กระทำผิด และนักเรียนยึดหลักความถูกต้องในการดำเนินชีวิต ละอาย และเกรงกลัวต่อการกระทำผิด ตามลำดับ
4.8 ด้านความพอประมาณ ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมาก ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพ แวดล้อม ยอมรับและปรับตัวเพื่ออยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข นักเรียนวางแผนการเรียน การทำงานและการใช้ชีวิต ประจำวันบนพื้นฐานของข้อมูล ความรู้และข่าวสาร และนักเรียนสามารถจัดการชีวิตด้านการเรียน ครอบครัว การคบเพื่อน ปฏิสัมพันธ์กับครู และอื่นๆ รอบตัวได้อย่างสมดุล ตามลำดับ
4.9 ด้านการเสริมสร้างสังคม ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน ข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ นักเรียนเชื่อมั่นว่าตนเองมีส่วนสร้างคุณค่าและทำประโยชน์ในสังคมได้ นักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อร่วมสร้างสิ่งที่ดีงาม บำเพ็ญตนเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ชุมชนและช่วยเหลือสังคมเหมาะสมตามวัย ตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และนักเรียนร่วมกิจกรรมช่วยเหลือสังคมที่โรงเรียนหรือชุมชนจัดกิจกรรมตามโอกาสอันควร ตามลำดับ
4.10 ด้านความพึงพอใจของผู้เกี่ยวข้องที่มีต่อการดำเนินโครงการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านโรงเรียนอนุบาลเทศบาลตำบลศรีเชียงใหม่ โดยการประยุกต์ใช้แนวทางศาสตร์พระราชา ในภาพรวม ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครองนักเรียนและนักเรียน มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยข้อรายการที่มีค่าเฉลี่ยผลการประเมินสูงเป็นอันดับแรก คือ ผลจากการดำเนินงานโครงการเป็นไปตามนโยบาย จุดเน้นและเป้าหมายการพัฒนาคุณภาพของโรงเรียน รองลงมา ได้แก่ นักเรียนได้รับการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนรอบด้านทั้ง 9 ด้านที่โรงเรียนกำหนด และผู้บริหารและครูเอาใจใส่ในการพัฒนาคุณลักษณะนักเรียนที่พึงปรสงค์ ตามลำดับ