การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลค
ผู้วิจัย นายไพศาล ศรีมาศ
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา วิทยฐานะ รองผู้อำนวยการชำนาญการ
ปีที่พิมพ์ 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งเหมายเพื่อ 1) ศึกษาสภาพและปัญหาคุณธรรม จริยธรรม
และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร
2) หาแนวทางการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาล
คำตากล้า อำเภอคำตกล้า จังหวัดสกลนคร 3) ติดตามและประเมินผลการดำเนินการพัฒนา
คุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า
จังหวัดสกลนคร ใช้การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมโดยประกอบด้วย 4 ขั้นตอนคือ ขั้นวางแผน
ขั้นดำเนินการพัฒนา ขั้นสังเกตการณ์ และขั้นสะท้อนผล ซึ่งผู้มีส่วนร่วมในการวิจัยประกอบด้วย
ผู้วิจัย 1 คน ผู้ร่วมวิจัยจำนวน 5 คน กลุ่มเป้าหมาย นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
จำนวน 127 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลจำนวน 54 คน ประกอบด้วย คณะกรรมการสถานศึกษา
ขั้นพื้นฐาน 6 คน ตัวแทนผู้ปกครอง 48 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลประกอบด้วย
การวิเคราะห์เอกสารการสังเกต การสัมภาษณ์ การสอบถาม สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล
ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพและปัญหาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียน
เทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร
1.1 สภาพคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียน
เทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร จากการศึกษาเอกสารพบว่า จากการประเมิน
มาตรฐานการศึกษาระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับการศึกษาประถมศึกษาปีที่ 1 ของสถานศึกษาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มี 24 มาตรฐานมี 106 ตัวบ่งชี้พบว่า การประเมินด้านผลผลิต (ผู้เรียน) มาตรฐานที่ 14 ผู้เรียนมีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์มีระดับการประเมินไม่เป็นที่น่าพอใจ อยู่ในระดับพอใช้ จากการสัมภาษณ์ ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและตัวแทนผู้ปกครอง เกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียนพบว่า คุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน ที่จัดการศึกษาในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ใน 4 ด้าน คือ ด้านความมีวินัย ความประหยัด ความมีน้ำใจ และจิตสาธารณะ เด็กส่วนใหญ่ ไม่ค่อยมีระเบียบ วินัย ไม่รู้จักการประหยัดหรืออดออม ไม่รักษาสิ่งของเครื่องใช้ทั้งของตนเองและของส่วน ชอบรังแกหรือแย่งขนมเพื่อน ไม่รู้จักการแบ่งปันสิ่งของแก่ผู้อื่น ใช้คำพูดหรือแสดงกิริยาไม่สุภาพ และไม่เหมาะสมกับวัย
1.2 ปัญหาที่ทำให้นักเรียนมีพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะ
ที่ไม่พึงประสงค์ พบว่าสาเหตุเกิดจากสภาพแวดล้อมและการเลี้ยงดูที่แตกต่างกัน ด้านครูผู้สอน
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียนขาดการประสานงาน และการมี
ส่วนร่วมที่ดี ด้านการจัดกิจกรรมที่จัดให้แก่นักเรียนไม่มีความหลากหลายน่าสนใจครูขาดรูปแบบ
เทคนิคและวิธีการสอน ตลอดจนความรู้ใหม่ๆ ในการปลูกฝังและพัฒนานักเรียน
2. แนวทางการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาล
คำตากล้า อำเภอคำตาตล้า จังหวัดสกลนคร ประกอบด้วย 1) การประชุมเชิงปฏิบัติการ 2) การศึกษาดูงานโรงเรียนต้นแบบ 3) จัดกิจกรรมปลูกฝังและพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะ
3. ผลการติดตามและประเมินผลการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของ
นักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร พบว่า ก่อนการดำเนินการ
พัฒนา จากการประเมินระดับความพึงพอใจ ของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและตัวแทน
ผู้ปกครองโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน อยู่ในระดับมากจำนวน 1 ด้าน
คือ ด้านความมีน้ำใจ อยู่ในระดับปานกลางจำนวน 3 ด้าน คือ ด้านความมีวินัย ด้านจิตสาธารณะ
ด้านความประหยัด ตามลำดับ หลังการดำเนินการพัฒนา พฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม
และจิตสาธารณะของนักเรียน จากการประเมินความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และตัวแทนผู้ปกครอง โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านอยู่ในระดับมาก
ทุกด้าน เรียงตามลำดับจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย คือ ความมีน้ำใจ การมีจิตสาธารณะ ความมีวินัย และประหยัด ซึ่งสรุปได้ว่า พฤติกรรมคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน หลังการจัดกิจกรรมพัฒนา ตามโครงการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน มีการพัฒนาที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา วิทยฐานะ รองผู้อำนวยการชำนาญการ
ปีที่พิมพ์ 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งเหมายเพื่อ 1) ศึกษาสภาพและปัญหาคุณธรรม จริยธรรม
และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร
2) หาแนวทางการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาล
คำตากล้า อำเภอคำตกล้า จังหวัดสกลนคร 3) ติดตามและประเมินผลการดำเนินการพัฒนา
คุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า
จังหวัดสกลนคร ใช้การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมโดยประกอบด้วย 4 ขั้นตอนคือ ขั้นวางแผน
ขั้นดำเนินการพัฒนา ขั้นสังเกตการณ์ และขั้นสะท้อนผล ซึ่งผู้มีส่วนร่วมในการวิจัยประกอบด้วย
ผู้วิจัย 1 คน ผู้ร่วมวิจัยจำนวน 5 คน กลุ่มเป้าหมาย นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
จำนวน 127 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลจำนวน 54 คน ประกอบด้วย คณะกรรมการสถานศึกษา
ขั้นพื้นฐาน 6 คน ตัวแทนผู้ปกครอง 48 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลประกอบด้วย
การวิเคราะห์เอกสารการสังเกต การสัมภาษณ์ การสอบถาม สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล
ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพและปัญหาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียน
เทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร
1.1 สภาพคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียน
เทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร จากการศึกษาเอกสารพบว่า จากการประเมิน
มาตรฐานการศึกษาระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับการศึกษาประถมศึกษาปีที่ 1 ของสถานศึกษาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มี 24 มาตรฐานมี 106 ตัวบ่งชี้พบว่า การประเมินด้านผลผลิต (ผู้เรียน) มาตรฐานที่ 14 ผู้เรียนมีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์มีระดับการประเมินไม่เป็นที่น่าพอใจ อยู่ในระดับพอใช้ จากการสัมภาษณ์ ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและตัวแทนผู้ปกครอง เกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียนพบว่า คุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน ที่จัดการศึกษาในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ใน 4 ด้าน คือ ด้านความมีวินัย ความประหยัด ความมีน้ำใจ และจิตสาธารณะ เด็กส่วนใหญ่ ไม่ค่อยมีระเบียบ วินัย ไม่รู้จักการประหยัดหรืออดออม ไม่รักษาสิ่งของเครื่องใช้ทั้งของตนเองและของส่วน ชอบรังแกหรือแย่งขนมเพื่อน ไม่รู้จักการแบ่งปันสิ่งของแก่ผู้อื่น ใช้คำพูดหรือแสดงกิริยาไม่สุภาพ และไม่เหมาะสมกับวัย
1.2 ปัญหาที่ทำให้นักเรียนมีพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะ
ที่ไม่พึงประสงค์ พบว่าสาเหตุเกิดจากสภาพแวดล้อมและการเลี้ยงดูที่แตกต่างกัน ด้านครูผู้สอน
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียนขาดการประสานงาน และการมี
ส่วนร่วมที่ดี ด้านการจัดกิจกรรมที่จัดให้แก่นักเรียนไม่มีความหลากหลายน่าสนใจครูขาดรูปแบบ
เทคนิคและวิธีการสอน ตลอดจนความรู้ใหม่ๆ ในการปลูกฝังและพัฒนานักเรียน
2. แนวทางการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน โรงเรียนเทศบาล
คำตากล้า อำเภอคำตาตล้า จังหวัดสกลนคร ประกอบด้วย 1) การประชุมเชิงปฏิบัติการ 2) การศึกษาดูงานโรงเรียนต้นแบบ 3) จัดกิจกรรมปลูกฝังและพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะ
3. ผลการติดตามและประเมินผลการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของ
นักเรียน โรงเรียนเทศบาลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร พบว่า ก่อนการดำเนินการ
พัฒนา จากการประเมินระดับความพึงพอใจ ของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานและตัวแทน
ผู้ปกครองโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน อยู่ในระดับมากจำนวน 1 ด้าน
คือ ด้านความมีน้ำใจ อยู่ในระดับปานกลางจำนวน 3 ด้าน คือ ด้านความมีวินัย ด้านจิตสาธารณะ
ด้านความประหยัด ตามลำดับ หลังการดำเนินการพัฒนา พฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม
และจิตสาธารณะของนักเรียน จากการประเมินความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และตัวแทนผู้ปกครอง โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านอยู่ในระดับมาก
ทุกด้าน เรียงตามลำดับจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย คือ ความมีน้ำใจ การมีจิตสาธารณะ ความมีวินัย และประหยัด ซึ่งสรุปได้ว่า พฤติกรรมคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน หลังการจัดกิจกรรมพัฒนา ตามโครงการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และจิตสาธารณะของนักเรียน มีการพัฒนาที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง