เผยแพร่ผลงานวิชาการ
งานวิจัยเรื่อง การประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง
ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
ผู้ศึกษา นางธนัฏฐา วุฒิวณิชย์
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลดอกเงิน
ปีที่ศึกษา ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตามองค์ประกอบการประเมินแบบ CIPPIEST และ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการปรับปรุงพัฒนาโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ประชากร ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครู นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 264 คน เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า จำนวน 5 ฉบับ แบบสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม (Focus group) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลประเมินสรุปได้ ดังนี้
1. ประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตามองค์ประกอบการประเมินแบบ CIPPIEST ปรากฏผล ดังนี้
1.1 ผลการประเมินด้านบริบทของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า มีบริบทที่เหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.37) เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า มีบริบทที่เหมาะสมระดับมากที่สุด 3 ข้อ และมีความเหมาะสมระดับมาก 7 ข้อ
1.2 ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า มีปัจจัยนำเข้าที่เหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.49) และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า มีความเหมาะสมระดับมากที่สุด จำนวน 5 ข้อ และมีความเหมาะสมระดับมาก จำนวน 5 ข้อ
1.3 ผลการประเมินด้านกระบวนการ พบว่า โครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 8 กิจกรรม มีความเหมาะสมโดยภาพรวมในระดับมากที่สุด 5 กิจกรรม และมีความเหมาะสมระดับมาก 3 กิจกรรม โดยผลการประเมินแต่ละกิจกรรมปรากฏ ดังนี้ กิจกรรมการบริหารจัดการโครงการ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.44) กิจกรรมพัฒนาบุคลากรด้านคุณธรรมและจริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.43) กิจกรรมบ่มเพาะคุณธรรมและจริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.45) กิจกรรมค่ายบูรณาการ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.62) กิจกรรมส่งเสริมศักยภาพทางด้านศิลปะ ดนตรี นาฏศิลป์ และกีฬา มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.66) กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์และจิตอาสา มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.70) กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.69) และกิจกรรมพัฒนาและส่งเสริมสุขภาวะและการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.71) ตามลำดับ
1.4 ผลการประเมินด้านผลผลิต ดำเนินการประเมินผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับนักเรียน 2 ส่วน ประกอบด้วย การแสดงออกทางพฤติกรรมคุณธรรมและจริยธรรมของนักเรียน และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน พบว่า การแสดงออกทางพฤติกรรมคุณธรรมและจริยธรรมของนักเรียนตามคุณธรรมพื้นฐาน 8 ประการ โดยภาพรวมมีพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.63)
และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน หลังจากการดำเนินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน โดยภาพรวมนักเรียนมีคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.55)
1.5 ผลการประเมินด้านผลกระทบของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โดยภาพรวมนักเรียนมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.48)
1.6 ผลการประเมินด้านประสิทธิผล ประกอบด้วย การบรรลุตามวัตถุประสงค์โครงการของโครงการ และความพึงพอใจที่มีต่อการดำเนินงานโครงการ พบว่า ผลการประเมินด้านประสิทธิผลด้านการบรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีประสิทธิภาพโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.41) และความพึงพอใจที่มีต่อการดำเนินงานโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.39)
1.7 ผลการประเมินด้านด้านความยั่งยืนของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีความยั่งยืนโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.41)
1.8 ผลการประเมินด้านด้านการถ่ายทอดส่งต่อของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีการถ่ายทอดส่งต่อโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.24)
2. แนวทางการปรับปรุงพัฒนาโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีประเด็นที่สำคัญ ได้แก่ ควรให้ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายและรูปแบบการดำเนินงานของโครงการที่ต่อเนื่อง โดยมีส่วนร่วมในการเสนอแนะความต้องการพัฒนาผ่านช่องทางการสื่อสารที่หลากหลาย และสามารถเข้าถึงช่องทางการให้ข้อเสนอแนะได้สะดวกรวดเร็ว มีเวทีการรับฟังความคิดเห็นของชุมชนในการสะท้อนความต้องการพัฒนาพฤติกรรมของนักเรียน ให้เป็นไปตามความต้องการของท้องถิ่นมากขึ้น นอกจากนั้นควรกำหนดให้มีตัวแทนผู้ปกครองและผู้นำชุมชนมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน ที่มากขึ้น และมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางการจัดกิจกรรม ที่จะทำให้เกิดการส่งต่อไปยังชุมชนท้องถิ่นตามสภาพความพร้อมของคนในชุมชนมากขึ้น และควรให้ผู้ปกครองและผู้นำชุมชนได้มีส่วนร่วมในการประชุมเชิงปฏิบัติการของโรงเรียน เกี่ยวกับการออกแบบกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ควรปรับปรุงการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นบูรณาการกับการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนได้รับรู้แนวทางการดำเนินงานของโรงเรียน และมีส่วนร่วมสนับสนุนแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นด้านการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงให้มากขึ้น ควรมีการติดตามผลที่เกิดขึ้นต่อชุมชนและท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะผลการเปลี่ยนแผลงด้านเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน และมีการขยายกิจกรรมโดยมีเป้าหมายในการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนต่อไป
ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
ผู้ศึกษา นางธนัฏฐา วุฒิวณิชย์
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลดอกเงิน
ปีที่ศึกษา ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตามองค์ประกอบการประเมินแบบ CIPPIEST และ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการปรับปรุงพัฒนาโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ประชากร ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครู นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 264 คน เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า จำนวน 5 ฉบับ แบบสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม (Focus group) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลประเมินสรุปได้ ดังนี้
1. ประเมินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตามองค์ประกอบการประเมินแบบ CIPPIEST ปรากฏผล ดังนี้
1.1 ผลการประเมินด้านบริบทของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า มีบริบทที่เหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.37) เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า มีบริบทที่เหมาะสมระดับมากที่สุด 3 ข้อ และมีความเหมาะสมระดับมาก 7 ข้อ
1.2 ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า มีปัจจัยนำเข้าที่เหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.49) และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า มีความเหมาะสมระดับมากที่สุด จำนวน 5 ข้อ และมีความเหมาะสมระดับมาก จำนวน 5 ข้อ
1.3 ผลการประเมินด้านกระบวนการ พบว่า โครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 8 กิจกรรม มีความเหมาะสมโดยภาพรวมในระดับมากที่สุด 5 กิจกรรม และมีความเหมาะสมระดับมาก 3 กิจกรรม โดยผลการประเมินแต่ละกิจกรรมปรากฏ ดังนี้ กิจกรรมการบริหารจัดการโครงการ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.44) กิจกรรมพัฒนาบุคลากรด้านคุณธรรมและจริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.43) กิจกรรมบ่มเพาะคุณธรรมและจริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.45) กิจกรรมค่ายบูรณาการ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.62) กิจกรรมส่งเสริมศักยภาพทางด้านศิลปะ ดนตรี นาฏศิลป์ และกีฬา มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.66) กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์และจิตอาสา มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.70) กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.69) และกิจกรรมพัฒนาและส่งเสริมสุขภาวะและการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.71) ตามลำดับ
1.4 ผลการประเมินด้านผลผลิต ดำเนินการประเมินผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับนักเรียน 2 ส่วน ประกอบด้วย การแสดงออกทางพฤติกรรมคุณธรรมและจริยธรรมของนักเรียน และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน พบว่า การแสดงออกทางพฤติกรรมคุณธรรมและจริยธรรมของนักเรียนตามคุณธรรมพื้นฐาน 8 ประการ โดยภาพรวมมีพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.63)
และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน หลังจากการดำเนินโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน โดยภาพรวมนักเรียนมีคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงอยู่ในระดับมากที่สุด (μ=4.55)
1.5 ผลการประเมินด้านผลกระทบของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โดยภาพรวมนักเรียนมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (μ=4.48)
1.6 ผลการประเมินด้านประสิทธิผล ประกอบด้วย การบรรลุตามวัตถุประสงค์โครงการของโครงการ และความพึงพอใจที่มีต่อการดำเนินงานโครงการ พบว่า ผลการประเมินด้านประสิทธิผลด้านการบรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีประสิทธิภาพโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.41) และความพึงพอใจที่มีต่อการดำเนินงานโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.39)
1.7 ผลการประเมินด้านด้านความยั่งยืนของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีความยั่งยืนโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.41)
1.8 ผลการประเมินด้านด้านการถ่ายทอดส่งต่อของโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีการถ่ายทอดส่งต่อโดยรวมอยู่ในระดับมาก (μ=4.24)
2. แนวทางการปรับปรุงพัฒนาโครงการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลดอกเงิน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีประเด็นที่สำคัญ ได้แก่ ควรให้ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการกำหนดเป้าหมายและรูปแบบการดำเนินงานของโครงการที่ต่อเนื่อง โดยมีส่วนร่วมในการเสนอแนะความต้องการพัฒนาผ่านช่องทางการสื่อสารที่หลากหลาย และสามารถเข้าถึงช่องทางการให้ข้อเสนอแนะได้สะดวกรวดเร็ว มีเวทีการรับฟังความคิดเห็นของชุมชนในการสะท้อนความต้องการพัฒนาพฤติกรรมของนักเรียน ให้เป็นไปตามความต้องการของท้องถิ่นมากขึ้น นอกจากนั้นควรกำหนดให้มีตัวแทนผู้ปกครองและผู้นำชุมชนมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน ที่มากขึ้น และมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางการจัดกิจกรรม ที่จะทำให้เกิดการส่งต่อไปยังชุมชนท้องถิ่นตามสภาพความพร้อมของคนในชุมชนมากขึ้น และควรให้ผู้ปกครองและผู้นำชุมชนได้มีส่วนร่วมในการประชุมเชิงปฏิบัติการของโรงเรียน เกี่ยวกับการออกแบบกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม และคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ควรปรับปรุงการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นบูรณาการกับการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียง ประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนได้รับรู้แนวทางการดำเนินงานของโรงเรียน และมีส่วนร่วมสนับสนุนแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นด้านการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะการอยู่อย่างพอเพียงให้มากขึ้น ควรมีการติดตามผลที่เกิดขึ้นต่อชุมชนและท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะผลการเปลี่ยนแผลงด้านเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน และมีการขยายกิจกรรมโดยมีเป้าหมายในการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนต่อไป