การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียน
ชื่อเรื่อง การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้
และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านศาลาน้ำ
ผู้รายงาน นายปรีชา ปานนุ่ม
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านศาลาน้ำ
ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านศาลาน้ำ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวทางการแก้ปัญหาการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 2) ดำเนินการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 3) ประเมินผลกระบวนการของการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 4) รายงานผลการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา และ 5) ประเมินผลสำเร็จในด้านความพึงพอใจของการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ ครู จำนวน 13 คน นักเรียน จำนวน 108 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 108 คน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 9 คน รวมทั้งสิ้น 238 คน กำหนดขนาดโดยใช้ตาราง Selection of Sample Size ของ Darwin Hendel เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินเป็น แบบสอบถามความพึงพอใจ จำนวน 1ฉบับ แบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 38 ข้อ ได้ค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.50 - 0.91 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.968 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าเอฟ (One - Way Analysis of Variance)
ผลการศึกษาพบว่า
1. การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา มีทางเลือกในการแก้ปัญหาได้ 3 ด้าน คือ ด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ
2. การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ด้านกายภาพ ดำเนินการพัฒนาในด้านอาคารเรียน ห้องเรียน และห้องพิเศษ อาคารประกอบการกำจัดขยะมูลฝอย และการปรับปรุงภูมิทัศน์ เป็นต้น
3. ผลการดำเนินงาน การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา จำแนกเป็น 2 ประเภท คือ ด้านความรู้ และด้านคุณธรรมจริยธรรม
4. ผลการตรวจสอบการดำเนินงาน ด้านกระบวนการ (Process Evaluation) การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา พบว่า มีความเหมาะสมของการดำเนินงานตามโครงการโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาถึงรายละเอียดรายด้าน พบว่า การพัฒนาบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมด้านกายภาพ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
5. การตรวจสอบความพึงพอใจ ประเมินผลผลิตเมื่อสิ้นสุดแผนการดำเนินงาน (Process Evaluation) การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก
6. เปรียบเทียบระดับความพึงพอใจในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา พบว่า นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีระดับความพึงพอใจในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาทุกด้านต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดย ครูมีความพึงพอใจต่อการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาด้านกายภาพสูงกว่ากลุ่มตัวอย่างอื่นทุกด้าน
ข้อเสนอแนะ
จากการศึกษารายงานการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ผู้รายงานมีข้อเสนอแนะ ดังนี้
1. การนำผลรายงานการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาไปใช้
1.1 การจัดทำโครงการการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ทั้งในด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ ควรจัดทำเป็นโครงการต่อเนื่อง โดยกำหนดไว้ในแผนปฏิบัติการประจำปีของโรงเรียน เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และควรเป็นบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมทางด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ เพราะผลการพัฒนาด้านดังกล่าว จะส่งผลต่อนักเรียนโดยตรง ทำให้เกิดทักษะการเรียนรู้ และมีคุณลักษณะ ตามเป้าหมายของหลักสูตร
1.2 ในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ควรทำความเข้าใจกับบุคลากรในโรงเรียน เพื่อให้เห็นความสำคัญและความร่วมมือไปในทิศทางเดียวกัน ประกอบกับการวางแนวปฏิบัติในการดำเนินงานอย่างชัดเจน และพัฒนาบุคลากรให้สามารถนำความรู้และทักษะไปใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
2. ข้อเสนอแนะในการศึกษา
2.1 ในการศึกษาครั้งนี้ ผู้รายงานได้ประเมินผลผลิตจากการสอบถามความคิดเห็นความพึงพอใจของนักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษา ซึ่งเป็นบุคคลที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการจัดการศึกษาของโรงเรียน ดังนั้นจึงควรมีการประเมินผลจากบุคคลอื่น เช่น ผู้นำชุมชน ผู้ประกอบการ หรือบุคคลในองค์กรต่างๆ ในชุมชน ซึ่งมีส่วนในการร่วมพัฒนาและจัดการศึกษาของโรงเรียน
2.2 การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษานี้ ผู้รายงานดำเนินการตามขั้นตอน โดยเริ่มจากการสำรวจสภาพปัญหา ความต้องการ จำเป็น การวิเคราะห์ทางเลือกในการแก้ปัญหา การพิจารณาทางเลือกที่เหมาะสม และวางแผนการแก้ปัญหา การดำเนินงานตามแผนโครงการ และการประเมินผลสำหรับผู้ที่สนใจจะศึกษาเกี่ยวกับ การบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา อาจนำวิธีการและกระบวนการไปประยุกต์ปรับใช้ตามความเหมาะสมกับบริบทของโรงเรียนได้
2.3 การดำเนินการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาภายในโรงเรียน ควรนำหลักการมีส่วนร่วมให้ทุกภาคส่วนมีบทบาทในการบริหารจัดการ ทั้งด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ พร้อมสรุปข้อมูลเพื่อนำไปปรับปรุงพัฒนาในด้านอื่นๆ ต่อไป
และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านศาลาน้ำ
ผู้รายงาน นายปรีชา ปานนุ่ม
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านศาลาน้ำ
ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านศาลาน้ำ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวทางการแก้ปัญหาการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 2) ดำเนินการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 3) ประเมินผลกระบวนการของการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา 4) รายงานผลการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา และ 5) ประเมินผลสำเร็จในด้านความพึงพอใจของการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ ครู จำนวน 13 คน นักเรียน จำนวน 108 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 108 คน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 9 คน รวมทั้งสิ้น 238 คน กำหนดขนาดโดยใช้ตาราง Selection of Sample Size ของ Darwin Hendel เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินเป็น แบบสอบถามความพึงพอใจ จำนวน 1ฉบับ แบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 38 ข้อ ได้ค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.50 - 0.91 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.968 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าเอฟ (One - Way Analysis of Variance)
ผลการศึกษาพบว่า
1. การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา มีทางเลือกในการแก้ปัญหาได้ 3 ด้าน คือ ด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ
2. การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ด้านกายภาพ ดำเนินการพัฒนาในด้านอาคารเรียน ห้องเรียน และห้องพิเศษ อาคารประกอบการกำจัดขยะมูลฝอย และการปรับปรุงภูมิทัศน์ เป็นต้น
3. ผลการดำเนินงาน การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา จำแนกเป็น 2 ประเภท คือ ด้านความรู้ และด้านคุณธรรมจริยธรรม
4. ผลการตรวจสอบการดำเนินงาน ด้านกระบวนการ (Process Evaluation) การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา พบว่า มีความเหมาะสมของการดำเนินงานตามโครงการโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาถึงรายละเอียดรายด้าน พบว่า การพัฒนาบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมด้านกายภาพ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
5. การตรวจสอบความพึงพอใจ ประเมินผลผลิตเมื่อสิ้นสุดแผนการดำเนินงาน (Process Evaluation) การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก
6. เปรียบเทียบระดับความพึงพอใจในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา พบว่า นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีระดับความพึงพอใจในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาทุกด้านต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดย ครูมีความพึงพอใจต่อการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาด้านกายภาพสูงกว่ากลุ่มตัวอย่างอื่นทุกด้าน
ข้อเสนอแนะ
จากการศึกษารายงานการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ผู้รายงานมีข้อเสนอแนะ ดังนี้
1. การนำผลรายงานการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาไปใช้
1.1 การจัดทำโครงการการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ทั้งในด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ ควรจัดทำเป็นโครงการต่อเนื่อง โดยกำหนดไว้ในแผนปฏิบัติการประจำปีของโรงเรียน เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และควรเป็นบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมทางด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ เพราะผลการพัฒนาด้านดังกล่าว จะส่งผลต่อนักเรียนโดยตรง ทำให้เกิดทักษะการเรียนรู้ และมีคุณลักษณะ ตามเป้าหมายของหลักสูตร
1.2 ในการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา ควรทำความเข้าใจกับบุคลากรในโรงเรียน เพื่อให้เห็นความสำคัญและความร่วมมือไปในทิศทางเดียวกัน ประกอบกับการวางแนวปฏิบัติในการดำเนินงานอย่างชัดเจน และพัฒนาบุคลากรให้สามารถนำความรู้และทักษะไปใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
2. ข้อเสนอแนะในการศึกษา
2.1 ในการศึกษาครั้งนี้ ผู้รายงานได้ประเมินผลผลิตจากการสอบถามความคิดเห็นความพึงพอใจของนักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษา ซึ่งเป็นบุคคลที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการจัดการศึกษาของโรงเรียน ดังนั้นจึงควรมีการประเมินผลจากบุคคลอื่น เช่น ผู้นำชุมชน ผู้ประกอบการ หรือบุคคลในองค์กรต่างๆ ในชุมชน ซึ่งมีส่วนในการร่วมพัฒนาและจัดการศึกษาของโรงเรียน
2.2 การบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษานี้ ผู้รายงานดำเนินการตามขั้นตอน โดยเริ่มจากการสำรวจสภาพปัญหา ความต้องการ จำเป็น การวิเคราะห์ทางเลือกในการแก้ปัญหา การพิจารณาทางเลือกที่เหมาะสม และวางแผนการแก้ปัญหา การดำเนินงานตามแผนโครงการ และการประเมินผลสำหรับผู้ที่สนใจจะศึกษาเกี่ยวกับ การบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษา อาจนำวิธีการและกระบวนการไปประยุกต์ปรับใช้ตามความเหมาะสมกับบริบทของโรงเรียนได้
2.3 การดำเนินการบริหารจัดการสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่ส่งเสริมการเรียนรู้และส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาภายในโรงเรียน ควรนำหลักการมีส่วนร่วมให้ทุกภาคส่วนมีบทบาทในการบริหารจัดการ ทั้งด้านกายภาพ ด้านวิชาการ และด้านการบริหารจัดการ พร้อมสรุปข้อมูลเพื่อนำไปปรับปรุงพัฒนาในด้านอื่นๆ ต่อไป