การประเมินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา
ชื่อเรื่อง การประเมินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3
ผู้ประเมิน นายโอม รัตนพันธ์
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านควนสระ
หน่วยงานที่สังกัด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3
ปีการศึกษา 2563
การประเมินครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการและผลผลิตของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 ผู้ประเมินได้ใช้วิธีการประเมินตามแนวคิดรูปแบบการประเมินแบบซิปป์โมเดล (CIPP Model) ของสตัฟเฟิลบีม (Stufflebeam) นำมาใช้ในการประเมิน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียน รวมทั้งสิ้น จำนวน 276 คน ซึ่งเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการประเมินครั้งนี้เป็นแบบสอบถามมีลักษณะเป็นมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม โดยหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) ได้ค่าความเชื่อมั่นที่ 0.96 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ยและ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมินพบว่า 1) การประเมินบริบทของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีความเหมาะสม ความสอดคล้องอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาใน แต่ละข้อพบว่าการกำหนดวัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับปัญหาและหลักการของโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับ ความต้องการของครู นักเรียน ผู้ปกครอง ส่วนการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมาย มีความสอดคล้องกัน มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด 2) การประเมินปัจจัยนำเข้าของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีความเหมาะสม/เพียงพอ อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละข้อพบว่า บุคลากรในโรงเรียนมีความรู้ ความเข้าใจในการดำเนินโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือวัสดุอุปกรณ์/กิจกรรม/แหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการดำเนินโครงการมีความเหมาะสมและเพียงพอ ส่วนการระดมทรัพยากรที่จำเป็นมาใช้ในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ย ต่ำที่สุด 3) การประเมินกระบวนการของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีการดำเนินโครงการอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละข้อพบว่า โครงการ โรงเรียนวิถีพุทธมีการวางแผนการดำเนินงานที่ชัดเจน มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือครูและนักเรียน มีส่วนร่วมในการวางแผนการดำเนินงาน มีการนำผลการนิเทศมาปรับปรุงกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด 4) การประเมินผลผลิตของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า (4.1) ด้านผลการดำเนินงานโครงการ โดยภาพรวม มีผลการดำเนินงานอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมในการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธเป็นอย่างดี มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาภาพความสำเร็จของผู้บริหาร ครูและนักเรียนจากการดำเนินตามโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ ส่วนการได้รับความร่วมมือจากชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด (4.2) ด้านความพึงพอใจ โดยภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า มีความพอใจในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมานักเรียนสามารถนำทักษะที่เกิดจากการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ส่วนนักเรียนแสดงถึงความต้องการ/ระบุแหล่งเรียนรู้ในการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมในการเสริมสร้างและพัฒนาตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และ (4.3) ด้านการประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน หลังการเข้าร่วมโครงการด้านกาย จิต ศีลและปัญญา โดยภาพรวมพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า นักเรียนมีความรักและความหวังดีต่อผู้อื่นเสมอ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ นักเรียนไม่ทำลายทรัพย์สมบัติของโรงเรียนส่วนนักเรียนมีความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาได้ มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด
ข้อเสนอแนะ
ข้อเสนอแนะในการนำผลการประเมินไปใช้
จากผลการประเมินโครงการโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ควรดำเนินการต่อไป โดยนำผลการประเมินไปปรับใช้และสรุปเป็นข้อเสนอแนะได้ดังนี้
1. จากผลการประเมินด้านบริบท พบว่าการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายมีความสอดคล้องกัน มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนต้องมีการวางแผนกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายการดำเนินโครงการ ร่วมกันกับครูและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการ เพื่อให้ได้โครงการที่มีความสอดคล้องกันของหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายในการดำเนินโครงการ
2. จากผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า พบว่าการระดมทรัพยากรที่จำเป็นมาใช้ในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรมีการวางแผนงานในการใช้ทรัพยากร ที่จำเป็นให้เป็นระบบเพื่อให้ทราบถึงความต้องการ ความจำเป็นหรือความขาดแคลน เพื่อนำสู่การดำเนินจัดหา การระดมทรัพยากรที่จำเป็นต่อไป
3. จากผลการประเมินด้านกระบวนการ พบว่ามีการนำผลการนิเทศมาปรับปรุงกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนต้องดำเนินการวิเคราะห์ผลการนิเทศ ติดตามกิจกรรมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา ตลอดจนผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำผลที่ได้ ไปวางแผนปรับปรุง พัฒนาการดำเนินโครงการต่อไป
4. จากผลการประเมินด้านผลผลิต ด้านผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าการได้รับ ความร่วมมือจากชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรดำเนินโครงการ จัดกิจกรรมให้ชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ เพื่อให้ได้กิจกรรมที่หลากหลายมากขึ้น
5. จากผลการประเมินด้านผลผลิต ด้านความพึงพอใจ นักเรียนแสดงถึงความต้องการ/ระบุแหล่งเรียนรู้ในการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมในการเสริมสร้างและพัฒนาตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ดังนั้นโรงเรียนควรจัดกิจกรรมและวิธีการใช้แหล่งเรียนรู้ให้กับนักเรียน เพื่อให้นักเรียนสามารถ ใช้แหล่งเรียนรู้ในการพัฒนาตนเองอย่างถูกต้องและเหมาะสม
6. จากการประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน พบว่า นักเรียน มีความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาได้ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรมีการวางแผน การดำเนินกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียนได้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ปัญหา การแก้ปัญหา อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้นักเรียนมีการคิดที่เป็นระบบ สามารถแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันได้
ข้อเสนอแนะสำหรับการประเมินครั้งต่อไป
1. ควรศึกษาการมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายในการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ ของโรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3
2. ควรศึกษาการประเมินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 โดยใช้เทคนิคการประเมินรูปแบบอื่น ๆ เช่น รูปแบบการประเมินของเคิร์กแพทริค รูปแบบการประเมินของโพรวัส เป็นต้น
3. ควรดำเนินการประเมินแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธของโรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 เพื่อให้ได้รูปแบบ การบริหารที่มีความเหมาะสมสำหรับโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ
ผู้ประเมิน นายโอม รัตนพันธ์
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านควนสระ
หน่วยงานที่สังกัด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3
ปีการศึกษา 2563
การประเมินครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการและผลผลิตของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 ผู้ประเมินได้ใช้วิธีการประเมินตามแนวคิดรูปแบบการประเมินแบบซิปป์โมเดล (CIPP Model) ของสตัฟเฟิลบีม (Stufflebeam) นำมาใช้ในการประเมิน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียน รวมทั้งสิ้น จำนวน 276 คน ซึ่งเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการประเมินครั้งนี้เป็นแบบสอบถามมีลักษณะเป็นมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม โดยหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) ได้ค่าความเชื่อมั่นที่ 0.96 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ยและ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมินพบว่า 1) การประเมินบริบทของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีความเหมาะสม ความสอดคล้องอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาใน แต่ละข้อพบว่าการกำหนดวัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับปัญหาและหลักการของโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับ ความต้องการของครู นักเรียน ผู้ปกครอง ส่วนการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมาย มีความสอดคล้องกัน มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด 2) การประเมินปัจจัยนำเข้าของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีความเหมาะสม/เพียงพอ อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละข้อพบว่า บุคลากรในโรงเรียนมีความรู้ ความเข้าใจในการดำเนินโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือวัสดุอุปกรณ์/กิจกรรม/แหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการดำเนินโครงการมีความเหมาะสมและเพียงพอ ส่วนการระดมทรัพยากรที่จำเป็นมาใช้ในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ย ต่ำที่สุด 3) การประเมินกระบวนการของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมมีการดำเนินโครงการอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละข้อพบว่า โครงการ โรงเรียนวิถีพุทธมีการวางแผนการดำเนินงานที่ชัดเจน มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมาคือครูและนักเรียน มีส่วนร่วมในการวางแผนการดำเนินงาน มีการนำผลการนิเทศมาปรับปรุงกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด 4) การประเมินผลผลิตของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า (4.1) ด้านผลการดำเนินงานโครงการ โดยภาพรวม มีผลการดำเนินงานอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมในการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธเป็นอย่างดี มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาภาพความสำเร็จของผู้บริหาร ครูและนักเรียนจากการดำเนินตามโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ ส่วนการได้รับความร่วมมือจากชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด (4.2) ด้านความพึงพอใจ โดยภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า มีความพอใจในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมานักเรียนสามารถนำทักษะที่เกิดจากการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ส่วนนักเรียนแสดงถึงความต้องการ/ระบุแหล่งเรียนรู้ในการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมในการเสริมสร้างและพัฒนาตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และ (4.3) ด้านการประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน หลังการเข้าร่วมโครงการด้านกาย จิต ศีลและปัญญา โดยภาพรวมพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า นักเรียนมีความรักและความหวังดีต่อผู้อื่นเสมอ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ นักเรียนไม่ทำลายทรัพย์สมบัติของโรงเรียนส่วนนักเรียนมีความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาได้ มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด
ข้อเสนอแนะ
ข้อเสนอแนะในการนำผลการประเมินไปใช้
จากผลการประเมินโครงการโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ ปีการศึกษา 2563 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ควรดำเนินการต่อไป โดยนำผลการประเมินไปปรับใช้และสรุปเป็นข้อเสนอแนะได้ดังนี้
1. จากผลการประเมินด้านบริบท พบว่าการกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายมีความสอดคล้องกัน มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนต้องมีการวางแผนกำหนดหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายการดำเนินโครงการ ร่วมกันกับครูและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการ เพื่อให้ได้โครงการที่มีความสอดคล้องกันของหลักการ วัตถุประสงค์และเป้าหมายในการดำเนินโครงการ
2. จากผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า พบว่าการระดมทรัพยากรที่จำเป็นมาใช้ในการดำเนินงานโครงการ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรมีการวางแผนงานในการใช้ทรัพยากร ที่จำเป็นให้เป็นระบบเพื่อให้ทราบถึงความต้องการ ความจำเป็นหรือความขาดแคลน เพื่อนำสู่การดำเนินจัดหา การระดมทรัพยากรที่จำเป็นต่อไป
3. จากผลการประเมินด้านกระบวนการ พบว่ามีการนำผลการนิเทศมาปรับปรุงกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนต้องดำเนินการวิเคราะห์ผลการนิเทศ ติดตามกิจกรรมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา ตลอดจนผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำผลที่ได้ ไปวางแผนปรับปรุง พัฒนาการดำเนินโครงการต่อไป
4. จากผลการประเมินด้านผลผลิต ด้านผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าการได้รับ ความร่วมมือจากชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรดำเนินโครงการ จัดกิจกรรมให้ชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ เพื่อให้ได้กิจกรรมที่หลากหลายมากขึ้น
5. จากผลการประเมินด้านผลผลิต ด้านความพึงพอใจ นักเรียนแสดงถึงความต้องการ/ระบุแหล่งเรียนรู้ในการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมในการเสริมสร้างและพัฒนาตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ดังนั้นโรงเรียนควรจัดกิจกรรมและวิธีการใช้แหล่งเรียนรู้ให้กับนักเรียน เพื่อให้นักเรียนสามารถ ใช้แหล่งเรียนรู้ในการพัฒนาตนเองอย่างถูกต้องและเหมาะสม
6. จากการประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะนักเรียน พบว่า นักเรียน มีความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาได้ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ดังนั้น โรงเรียนควรมีการวางแผน การดำเนินกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียนได้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ปัญหา การแก้ปัญหา อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้นักเรียนมีการคิดที่เป็นระบบ สามารถแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันได้
ข้อเสนอแนะสำหรับการประเมินครั้งต่อไป
1. ควรศึกษาการมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายในการดำเนินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ ของโรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3
2. ควรศึกษาการประเมินโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 โดยใช้เทคนิคการประเมินรูปแบบอื่น ๆ เช่น รูปแบบการประเมินของเคิร์กแพทริค รูปแบบการประเมินของโพรวัส เป็นต้น
3. ควรดำเนินการประเมินแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของโครงการโรงเรียนวิถีพุทธของโรงเรียนบ้านควนสระ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 เพื่อให้ได้รูปแบบ การบริหารที่มีความเหมาะสมสำหรับโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ