รูปแบบการบริหารและการจัดการสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการ
ชื่อเรื่อง : รูปแบบการบริหารและการจัดการสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของ
โรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน
Administration and Management System for Development Quality Education
of Ban Tha Nai Ngam School Using School-Base.
ผู้จัดทำ : นายวินิจ สมาธิมงคล ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านท่าไม้งาม วิทยฐานะชำนาญการ
ปีที่จัดทำผลงาน : 2564
คำสำคัญ การบริหารและการจัดการ, โรงเรียนเป็นฐาน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 1 เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก จัดการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีนักเรียนทั้งสิ้น 77 คน ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา รวม 9 คน จากการวิเคราะห์สภาพและบริบทของสถานศึกษา โดยการ SWOT Analysis พบว่า จุดแข็ง (Strengths) ประกอบด้วย ครูและบุคลากรมีความรู้และความสามารถในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้เรียนมีคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ตามที่สถานศึกษากำหนด อาคารสถานที่และทรัพยากรที่จำเป็นมีความเพียงพอสำหรับการบริหารและการจัดการ จุดอ่อน (Weakness) ประกอบด้วย ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ ผู้เรียนขาดทักษะการคิดวิเคราะห์ กระบวนการดำเนินงานขาดความชัดเจนและเป็นระบบ ขาดระบบการกำกับ ติดตาม ประเมินผลที่มีประสิทธิภาพ ข้อมูลสารสนเทศสำหรับการบริหารและการจัดการสถานศึกษาไม่เพียงพอและขาดความเป็นปัจจุบัน โอกาส (Opportunities) โรงเรียนมีหน่วยงานต้นสังกัดให้การสนับสนุนและส่งเสริม มีเครือข่ายสถานศึกษาร่วมพัฒนา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครอง และชุมชนให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา และอุปสรรค (Threats) ประกอบด้วย นโยบายของรัฐมีจำนวนมาก/ขาดความชัดเจน และไม่ต่อเนื่อง กิจกรรมตามนโยบายมีจำนวนมากส่งผลต่อภาระงานของครูผู้สอน กฎหมาย/ระเบียบ/ข้อบังคับที่มีความซับซ้อนและยุ่งยากในการบริหารจัดการ
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม จึงได้สร้าง “รูปแบบการนิเทศภายในสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มีหลักการสำคัญ คือ เป็นกระบวนการบริหารและการจัดการอย่างเป็นระบบที่ดำเนินการตามสภาพและบริบทของสถานศึกษา มุ่งพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครูเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยเชื่อมโยงผลลัพธ์ตามมาตรฐานการศึกษา ประกอบด้วย ด้านคุณภาพผู้เรียน ด้านการบริหารและการจัดการ และด้านการจัดการเรียนการสอน ซึ่งใช้เป็นขอบข่ายในการนิเทศภายในสถานศึกษา ทั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) พัฒนาคุณภาพผู้เรียน 2) พัฒนากระบวนการบริหารและการจัดการ 3) พัฒนาการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยมีองค์ประกอบสำคัญ ประกอบด้วย การวางแผน (Plan : P) การดำเนินการ (Do : D) การตรวจสอบทบทวน (Check : C) การจัดทำสารสนเทศ (Information : I) และการนำไปใช้ (Apply) และขับเคลื่อนบนพื้นฐานหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี
ผลการดำเนินงาน
จากการประเมินตนเองของสถานศึกษา โดยได้นำรูปแบบการบริหารและการจัดการสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มาใช้ขับเคลื่อนการดำเนินงาน พบว่า ภาพรวมผลการประเมินตนเองอยู่ในระดับดี ทั้งระดับการศึกษาปฐมวัยและระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านคุณภาพเด็ก / คุณภาพผู้เรียน ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอน และด้านการจัดประสบการณ์ที่เน้นเด็กเป็นสำคัญ / การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ อยู่ในระดับดี ทุกมาตรฐาน
โรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน
Administration and Management System for Development Quality Education
of Ban Tha Nai Ngam School Using School-Base.
ผู้จัดทำ : นายวินิจ สมาธิมงคล ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านท่าไม้งาม วิทยฐานะชำนาญการ
ปีที่จัดทำผลงาน : 2564
คำสำคัญ การบริหารและการจัดการ, โรงเรียนเป็นฐาน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 1 เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก จัดการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีนักเรียนทั้งสิ้น 77 คน ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา รวม 9 คน จากการวิเคราะห์สภาพและบริบทของสถานศึกษา โดยการ SWOT Analysis พบว่า จุดแข็ง (Strengths) ประกอบด้วย ครูและบุคลากรมีความรู้และความสามารถในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้เรียนมีคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ตามที่สถานศึกษากำหนด อาคารสถานที่และทรัพยากรที่จำเป็นมีความเพียงพอสำหรับการบริหารและการจัดการ จุดอ่อน (Weakness) ประกอบด้วย ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ ผู้เรียนขาดทักษะการคิดวิเคราะห์ กระบวนการดำเนินงานขาดความชัดเจนและเป็นระบบ ขาดระบบการกำกับ ติดตาม ประเมินผลที่มีประสิทธิภาพ ข้อมูลสารสนเทศสำหรับการบริหารและการจัดการสถานศึกษาไม่เพียงพอและขาดความเป็นปัจจุบัน โอกาส (Opportunities) โรงเรียนมีหน่วยงานต้นสังกัดให้การสนับสนุนและส่งเสริม มีเครือข่ายสถานศึกษาร่วมพัฒนา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครอง และชุมชนให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา และอุปสรรค (Threats) ประกอบด้วย นโยบายของรัฐมีจำนวนมาก/ขาดความชัดเจน และไม่ต่อเนื่อง กิจกรรมตามนโยบายมีจำนวนมากส่งผลต่อภาระงานของครูผู้สอน กฎหมาย/ระเบียบ/ข้อบังคับที่มีความซับซ้อนและยุ่งยากในการบริหารจัดการ
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม จึงได้สร้าง “รูปแบบการนิเทศภายในสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มีหลักการสำคัญ คือ เป็นกระบวนการบริหารและการจัดการอย่างเป็นระบบที่ดำเนินการตามสภาพและบริบทของสถานศึกษา มุ่งพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครูเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยเชื่อมโยงผลลัพธ์ตามมาตรฐานการศึกษา ประกอบด้วย ด้านคุณภาพผู้เรียน ด้านการบริหารและการจัดการ และด้านการจัดการเรียนการสอน ซึ่งใช้เป็นขอบข่ายในการนิเทศภายในสถานศึกษา ทั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) พัฒนาคุณภาพผู้เรียน 2) พัฒนากระบวนการบริหารและการจัดการ 3) พัฒนาการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยมีองค์ประกอบสำคัญ ประกอบด้วย การวางแผน (Plan : P) การดำเนินการ (Do : D) การตรวจสอบทบทวน (Check : C) การจัดทำสารสนเทศ (Information : I) และการนำไปใช้ (Apply) และขับเคลื่อนบนพื้นฐานหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี
ผลการดำเนินงาน
จากการประเมินตนเองของสถานศึกษา โดยได้นำรูปแบบการบริหารและการจัดการสถานศึกษาเชิงระบบ เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านท่าไม้งามโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มาใช้ขับเคลื่อนการดำเนินงาน พบว่า ภาพรวมผลการประเมินตนเองอยู่ในระดับดี ทั้งระดับการศึกษาปฐมวัยและระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านคุณภาพเด็ก / คุณภาพผู้เรียน ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอน และด้านการจัดประสบการณ์ที่เน้นเด็กเป็นสำคัญ / การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ อยู่ในระดับดี ทุกมาตรฐาน