การพัฒนารูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้าน
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2
ผู้วิจัย ว่าที่ ร.อ.จิรภัทร มหาวงค์
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านนาวงศ์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2
ปีการศึกษา 2561 - 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหา ความต้องการ และแนวทาง พัฒนารูปแบบ ทดลองใช้รูปแบบ และประเมินรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 วิธีดำเนินการวิจัย มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การศึกษาสภาพปัญหา ความต้องการ และแนวทาง โดยการวิเคราะห์และสังเคราะห์ เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์สภาพปัญหา และความต้องการ จากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 28 คน พหุกรณีศึกษาสถานศึกษาที่มีวิธีการปฏิบัติที่ดี ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 5 แห่ง และการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา 2) การสร้างรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 โดยนำข้อมูลจากขั้นตอนที่ 1 มายกร่างการสร้างรูปแบบ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน และตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบ ด้วยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน 3) การทดลองใช้รูปแบบการบริหารในโรงเรียนบ้านนาวงศ์ กับครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2561 จำนวน 366 คน และปีการศึกษา 2562 จำนวน 357 คน 4) การประเมินความมีประโยชน์ของรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน การประเมินผลงานที่โรงเรียนได้รับ และการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนในสถานศึกษา โดยสอบถามกับครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2562 จำนวน 357 คน สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลคือ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัญหา คือ การบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านไม่เป็นระบบและการดำเนินงานไม่มีความต่อเนื่อง ความต้องการ คือ การจัดระบบการบริหารและการดำเนินงานที่เป็นระบบและหนุนเสริมให้นักเรียนรักการอ่านอย่างยั่งยืน ส่วนแนวทางการบริหารการส่งเสริม ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ คณะกรรมการและบทบาทหน้าที่ กระบวนการบริหารการส่งเสริม และตัวชี้วัดความสำเร็จการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน
2.รูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ 1) หลักการ ประกอบด้วย 1.1) หลักการมีส่วนร่วม 1.2) หลักการเสริมพลังอำนาจ และหลักการสร้างเครือข่าย 2) คณะกรรมการและบทบาทหน้าที่ ประกอบด้วย 2.1) คณะกรรมการอำนวยการ 2.2) คณะกรรมการดำเนินงาน และ 2.3) คณะกรรมการสนับสนุน 3) กระบวนการบริหาร ประกอบด้วย 3.1) การวางแผนและกำหนดเป้าหมายการอ่าน 3.2) การดำเนินงานส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 3.3) การประเมินผลการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 3.4) การเสริมแรงรางวัลรักการอ่าน 3.5) การปรับปรุงและพัฒนาการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 4) ตัวชี้วัดความสำเร็จการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ประกอบด้วย 4.1) ด้านคุณภาพนักเรียน 4.2) ด้านคุณภาพครู 4.3) ด้านคุณภาพผู้บริหารสถานศึกษา 4.4) ด้านคุณภาพสถานศึกษา และ 4.5) คุณภาพชุมชน และรูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความเป็นไปได้ในการนำไปปฏิบัติอยู่ในระดับมากที่สุด (x- = 4.54)
3. การทดลองใช้รูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 พบว่า กลุ่มทดลองมีผลการปฏิบัติตามรูปแบบอยู่ในระดับมาก ( x- =4.42)
4. การประเมินรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 4.1) ความมีประโยชน์ของรูปแบบ พบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด ( x- =4.65) 4.2) มีผลงานที่โรงเรียนได้รับเชิงประจักษ์ในระดับเขตพื้นที่การศึกษา ระดับภาคและระดับชาติ 4.3) ความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบ พบว่า มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (x- =4.51)
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2
ผู้วิจัย ว่าที่ ร.อ.จิรภัทร มหาวงค์
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านนาวงศ์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2
ปีการศึกษา 2561 - 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหา ความต้องการ และแนวทาง พัฒนารูปแบบ ทดลองใช้รูปแบบ และประเมินรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 วิธีดำเนินการวิจัย มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การศึกษาสภาพปัญหา ความต้องการ และแนวทาง โดยการวิเคราะห์และสังเคราะห์ เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์สภาพปัญหา และความต้องการ จากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 28 คน พหุกรณีศึกษาสถานศึกษาที่มีวิธีการปฏิบัติที่ดี ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 5 แห่ง และการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา 2) การสร้างรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 โดยนำข้อมูลจากขั้นตอนที่ 1 มายกร่างการสร้างรูปแบบ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน และตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบ ด้วยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน 3) การทดลองใช้รูปแบบการบริหารในโรงเรียนบ้านนาวงศ์ กับครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2561 จำนวน 366 คน และปีการศึกษา 2562 จำนวน 357 คน 4) การประเมินความมีประโยชน์ของรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน การประเมินผลงานที่โรงเรียนได้รับ และการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนในสถานศึกษา โดยสอบถามกับครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2562 จำนวน 357 คน สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลคือ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัญหา คือ การบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านไม่เป็นระบบและการดำเนินงานไม่มีความต่อเนื่อง ความต้องการ คือ การจัดระบบการบริหารและการดำเนินงานที่เป็นระบบและหนุนเสริมให้นักเรียนรักการอ่านอย่างยั่งยืน ส่วนแนวทางการบริหารการส่งเสริม ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ คณะกรรมการและบทบาทหน้าที่ กระบวนการบริหารการส่งเสริม และตัวชี้วัดความสำเร็จการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน
2.รูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ 1) หลักการ ประกอบด้วย 1.1) หลักการมีส่วนร่วม 1.2) หลักการเสริมพลังอำนาจ และหลักการสร้างเครือข่าย 2) คณะกรรมการและบทบาทหน้าที่ ประกอบด้วย 2.1) คณะกรรมการอำนวยการ 2.2) คณะกรรมการดำเนินงาน และ 2.3) คณะกรรมการสนับสนุน 3) กระบวนการบริหาร ประกอบด้วย 3.1) การวางแผนและกำหนดเป้าหมายการอ่าน 3.2) การดำเนินงานส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 3.3) การประเมินผลการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 3.4) การเสริมแรงรางวัลรักการอ่าน 3.5) การปรับปรุงและพัฒนาการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 4) ตัวชี้วัดความสำเร็จการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ประกอบด้วย 4.1) ด้านคุณภาพนักเรียน 4.2) ด้านคุณภาพครู 4.3) ด้านคุณภาพผู้บริหารสถานศึกษา 4.4) ด้านคุณภาพสถานศึกษา และ 4.5) คุณภาพชุมชน และรูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความเป็นไปได้ในการนำไปปฏิบัติอยู่ในระดับมากที่สุด (x- = 4.54)
3. การทดลองใช้รูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 พบว่า กลุ่มทดลองมีผลการปฏิบัติตามรูปแบบอยู่ในระดับมาก ( x- =4.42)
4. การประเมินรูปแบบการบริหารการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนบ้านนาวงศ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 4.1) ความมีประโยชน์ของรูปแบบ พบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด ( x- =4.65) 4.2) มีผลงานที่โรงเรียนได้รับเชิงประจักษ์ในระดับเขตพื้นที่การศึกษา ระดับภาคและระดับชาติ 4.3) ความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบ พบว่า มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (x- =4.51)