กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง...
ชื่อผลงาน กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น
ผู้วิจัย นายยุทธศาสตร์ เพียรไธสง ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา
วิทยฐานะ ผู้อำนวยการชำนาญการ
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านแจ้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๒
ผลงานทางวิชาการ สำหรับประกอบการยื่นขอรับการประเมินเพื่อเลื่อนวิทยฐานะชำนาญการพิเศษ
(สายงานบริหารสถานศึกษา)
ปีที่พิมพ์ 2563
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่นในครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนามีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และความ
ต้องการในการพัฒนาครู เพื่อสร้างกลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผล และเพื่อทดลองใช้กลยุทธ์การ
พัฒนาครู มีขั้นตอนดำเนินการ 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน และความต้องการในการ
พัฒนาครู โดยศึกษาเอกสาร และวิจัยเชิงสำรวจ ระยะที่ 2 การสร้างกลยุทธ์การพัฒนาครู โดยศึกษา
และสังเคราะห์กลยุทธ์ที่ใช้พัฒนาครูจากการสัมภาษณ์โรงเรียนกรณีศึกษา ทำการร่างกลยุทธ์การ
พัฒนาครู โดยการ SWOT Analysis และประเมินร่างกลยุทธ์ และระยะที่ 3 การทดลองใช้กลยุทธ์การ
พัฒนาครู โดยทดลองใช้กลยุทธ์การพัฒนาครูด้านที่จำเป็นเร่งด่วนในโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่น เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบ
ประเมินร่างกลยุทธ์ แบบประเมินความพึงพอใจ และแบบประเมินประสิทธิผลของกลยุทธ์ สถิติที่ใช้
วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัจจุบันของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น
เขต ๒ พิจารณาตามสมรรถนะหลักแต่ละด้าน พบว่า ระดับสภาพการปฏิบัติงานของครู โดยภาพรวม
และรายด้านทุกข้ออยู่ในระดับปานกลาง โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ
ด้านจริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู อันดับสองคือ ด้านการพัฒนาตนเอง และอันดับสามคือ ด้าน
การบริการที่ดี และในอันดับสุดท้ายคือ ด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน ตามลำดับ ส่วน
ข้อเสนอแนะ ความต้องการและแนวทางการพัฒนาที่สำคัญ คือ ควรจัดอบรมเชิงปฏิบัติการด้านการมุ่ง
ผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน ครูและบุคลากรต้องให้ความสำคัญกับการให้บริการ เปิดโอกาสให้ครูและ
บุคลากรพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง พัฒนาครูและบุคลากรให้สามารถทำงานร่วมกันได้เป็นอย่างดีและ
สร้างสรรค์ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู
2. กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่น ตามสมรรถนะหลักทั้ง 5 ด้าน ประกอบด้วย 1) กลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครู
จากผลการปฏิบัติงาน 2) กลยุทธ์พัฒนาคุณภาพการให้บริการของครู และสร้างสายสัมพันธ์อันดีต่อ
เครือข่ายผู้ปกครอง ชุมชน และสังคม 3) กลยุทธ์ส่งเสริมสนับสนุนให้ครูพัฒนาตนเองสู่ความเป็นมือ
อาชีพ 4) กลยุทธ์สร้างวัฒนธรรมองค์การให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และเกิดการพัฒนา และ 5) กลยุทธ์
ปลูกฝังจิตสำนึกการเป็นครูที่ดี มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู ซึ่งจากภาพรวมทั้ง 5
กลยุทธ์ ประกอบด้วย 16 มาตรการ โดยแต่ละมาตรการประกอบด้วย วัตถุประสงค์ เป้าหมาย ตัวชี้วัด
ความสำเร็จ และแนวทางปฏิบัติ
3. ครูมีความพึงพอใจต่อการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ โครงการฝึกอบรมพัฒนาสมรรถนะ
หลักของครูด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน โดยภาพรวมและรายด้านทุกข้ออยู่ในระดับมาก
โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ ด้านวิทยากรที่ให้ความรู้ อันดับสองคือ
กิจกรรมการฝึกอบรม และอันดับสามคือ ด้านเนื้อหาของโครงการฝึกอบรม และเอกสาร ตามลำดับ
ส่วนประสิทธิผลของกลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครูจากผลการปฏิบัติงาน โดยภาพรวมและราย
ด้านทุกข้ออยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ ด้านความ
สามารถพัฒนาทัศนคติทางบวก อันดับสองคือ ด้านความสามารถในการผลิต และอันดับสามคือ ด้าน
ความสามารถในการแก้ปัญหา และในอันดับสุดท้ายคือ ด้านความสามารถในการปรับตัว ตามลำดับ
และในส่วนของผลผลิต/ชิ้นงานที่เกิดจากการพัฒนาครู เมื่อพิจารณาแล้วพบว่า ร้อยละของจำนวนครู
ที่มีชิ้นงานคิดเป็นร้อยละ 100 ในทุกด้านและทุกข้อ จากผลการศึกษาที่ผู้วิจัยได้นำเสนอมาเชื่อได้ว่า
กลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครูจากผลการปฏิบัติงานนั้นมีประสิทธิผล
ผู้วิจัย นายยุทธศาสตร์ เพียรไธสง ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา
วิทยฐานะ ผู้อำนวยการชำนาญการ
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านแจ้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต ๒
ผลงานทางวิชาการ สำหรับประกอบการยื่นขอรับการประเมินเพื่อเลื่อนวิทยฐานะชำนาญการพิเศษ
(สายงานบริหารสถานศึกษา)
ปีที่พิมพ์ 2563
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่นในครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนามีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และความ
ต้องการในการพัฒนาครู เพื่อสร้างกลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผล และเพื่อทดลองใช้กลยุทธ์การ
พัฒนาครู มีขั้นตอนดำเนินการ 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน และความต้องการในการ
พัฒนาครู โดยศึกษาเอกสาร และวิจัยเชิงสำรวจ ระยะที่ 2 การสร้างกลยุทธ์การพัฒนาครู โดยศึกษา
และสังเคราะห์กลยุทธ์ที่ใช้พัฒนาครูจากการสัมภาษณ์โรงเรียนกรณีศึกษา ทำการร่างกลยุทธ์การ
พัฒนาครู โดยการ SWOT Analysis และประเมินร่างกลยุทธ์ และระยะที่ 3 การทดลองใช้กลยุทธ์การ
พัฒนาครู โดยทดลองใช้กลยุทธ์การพัฒนาครูด้านที่จำเป็นเร่งด่วนในโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่น เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบ
ประเมินร่างกลยุทธ์ แบบประเมินความพึงพอใจ และแบบประเมินประสิทธิผลของกลยุทธ์ สถิติที่ใช้
วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัจจุบันของโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น
เขต ๒ พิจารณาตามสมรรถนะหลักแต่ละด้าน พบว่า ระดับสภาพการปฏิบัติงานของครู โดยภาพรวม
และรายด้านทุกข้ออยู่ในระดับปานกลาง โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ
ด้านจริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู อันดับสองคือ ด้านการพัฒนาตนเอง และอันดับสามคือ ด้าน
การบริการที่ดี และในอันดับสุดท้ายคือ ด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน ตามลำดับ ส่วน
ข้อเสนอแนะ ความต้องการและแนวทางการพัฒนาที่สำคัญ คือ ควรจัดอบรมเชิงปฏิบัติการด้านการมุ่ง
ผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน ครูและบุคลากรต้องให้ความสำคัญกับการให้บริการ เปิดโอกาสให้ครูและ
บุคลากรพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง พัฒนาครูและบุคลากรให้สามารถทำงานร่วมกันได้เป็นอย่างดีและ
สร้างสรรค์ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู
2. กลยุทธ์การพัฒนาครูที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนบ้านแจ้ง อำเภอมัญจาคีรี
จังหวัดขอนแก่น ตามสมรรถนะหลักทั้ง 5 ด้าน ประกอบด้วย 1) กลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครู
จากผลการปฏิบัติงาน 2) กลยุทธ์พัฒนาคุณภาพการให้บริการของครู และสร้างสายสัมพันธ์อันดีต่อ
เครือข่ายผู้ปกครอง ชุมชน และสังคม 3) กลยุทธ์ส่งเสริมสนับสนุนให้ครูพัฒนาตนเองสู่ความเป็นมือ
อาชีพ 4) กลยุทธ์สร้างวัฒนธรรมองค์การให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และเกิดการพัฒนา และ 5) กลยุทธ์
ปลูกฝังจิตสำนึกการเป็นครูที่ดี มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณวิชาชีพครู ซึ่งจากภาพรวมทั้ง 5
กลยุทธ์ ประกอบด้วย 16 มาตรการ โดยแต่ละมาตรการประกอบด้วย วัตถุประสงค์ เป้าหมาย ตัวชี้วัด
ความสำเร็จ และแนวทางปฏิบัติ
3. ครูมีความพึงพอใจต่อการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ โครงการฝึกอบรมพัฒนาสมรรถนะ
หลักของครูด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงาน โดยภาพรวมและรายด้านทุกข้ออยู่ในระดับมาก
โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ ด้านวิทยากรที่ให้ความรู้ อันดับสองคือ
กิจกรรมการฝึกอบรม และอันดับสามคือ ด้านเนื้อหาของโครงการฝึกอบรม และเอกสาร ตามลำดับ
ส่วนประสิทธิผลของกลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครูจากผลการปฏิบัติงาน โดยภาพรวมและราย
ด้านทุกข้ออยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 อันดับแรกคือ ด้านความ
สามารถพัฒนาทัศนคติทางบวก อันดับสองคือ ด้านความสามารถในการผลิต และอันดับสามคือ ด้าน
ความสามารถในการแก้ปัญหา และในอันดับสุดท้ายคือ ด้านความสามารถในการปรับตัว ตามลำดับ
และในส่วนของผลผลิต/ชิ้นงานที่เกิดจากการพัฒนาครู เมื่อพิจารณาแล้วพบว่า ร้อยละของจำนวนครู
ที่มีชิ้นงานคิดเป็นร้อยละ 100 ในทุกด้านและทุกข้อ จากผลการศึกษาที่ผู้วิจัยได้นำเสนอมาเชื่อได้ว่า
กลยุทธ์สะท้อนการพัฒนาวิชาชีพครูจากผลการปฏิบัติงานนั้นมีประสิทธิผล