รูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ
ชื่อผู้วิจัย จำนงค์ อัปภัย
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1).เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ความต้องการและแนวทางของการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ 2) เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศและ 4) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ ใช้การวิจัยและพัฒนา กำหนดกลุ่มเป้าหมายเป็นการกำหนดตามความสอดคล้องกับกระบวนการของการวิจัย 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 ประกอบด้วย 1) กลุ่มเป้าหมายในการศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการ ของการพัฒนารูปแบบการการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ ได้แก่ ครูปฏิบัติการสอนในโรงเรียนนาสีนวนพิทยาสรรค์ จำนวน 13 คน โดยการใช้แบบสอบถามความคิดเห็นเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับที่มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.87 วิเคราะห์โดยใช้สถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 2) กลุ่มเป้าหมายในการศึกษาความต้องการและแนวทางการพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน โดยการสัมภาษณ์ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ขั้นตอนที่ 2 กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ขององค์ประกอบของรูปแบบ ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์แบบมีปฏิสัมพันธ์ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ขั้นตอนที่ 3 กลุ่มเป้าหมายในการดำเนินทดลองใช้รูปแบบได้แก่ ครูที่สอนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 13 คนและนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 72 คน ของโรงเรียนนาสีนวนพิทยาสรรค์ โดยใช้แบบสอบถามความคิดเห็นเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับที่มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.81 วิเคราะห์โดยใช้สถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ขั้นตอนที่ 4 กลุ่มเป้าหมายในการพัฒนารูปแบบ ได้แก่ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดการศึกษาของโรงเรียนนาสีนวนพิทยาสรรค์ จำนวน 64 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ด้วยการดำเนินการจัดประชาพิจารณ์แล้วตอบแบบสอบถามความคิดเห็นโดยใช้แบบสอบถามความคิดเห็นเครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับที่มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.85 วิเคราะห์โดยใช้สถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัจจุบัน ความต้องการและแนวทางของการพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศในภาพรวมสภาพปัจจุบันของการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศอยู่ในระดับปานกลาง ความต้องการในการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนแนวทางที่ควรจัดในโรงเรียนต้องเป็นแนวทางที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ตามความสนใจ จะต้องให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองมากที่สุด โดยโรงเรียนต้องจัดแหล่งเรียนรู้ ที่หลากหลาย จัดสภาพแวดล้อม ห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ ห้องสมุดที่เหมาะสมต่อการเรียนรู้ให้ผู้เรียนและควรกำหนดไว้ในโครงสร้างหลักสูตรหรือแผนพัฒนาการศึกษาของโรงเรียน
2. รูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ 8 แนวทาง 38 รายการย่อย และผลการประเมินรูปแบบการดำเนินการตามรูปแบบจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อพิจารณาความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศมีความเหมาะสม ชัดเจน และมีความเป็นไปได้ในการนำไปใช้เนื่องจากเป็นรูปแบบที่ได้เรียนรู้กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตจริง เรียนรู้จากการปฏิบัติด้วยตนเอง มีกิจกรรมหรือการเรียนรู้ให้นักเรียนเลือกเรียนหลากหลายและตามความสนใจ
3. รูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศโดยภาพรวมมีการปฏิบัติ/เห็นด้วยอยู่ในระดับ มากที่สุด และการสอบถามความพึงพอใจเกี่ยวกับการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศของนักเรียนมีความพึงพอใจโดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน ทั้งนี้ เนื่องจากรูปแบบของการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศในโรงเรียนมีความหลากหลาย มีความเหมาะสมกับนักเรียนและสามารถเรียนรู้ได้ตามความสนใจ นักเรียนได้รับความรู้จากการประกอบกิจกรรมที่สอดคล้องกับชีวิตจริง นักเรียนได้รับรู้ข่าวสารทันต่อเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงของสังคมนอกจากนี้ครูก็มีแนวทางการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับนักเรียน ครูและนักเรียนมีปฎิสัมพันธ์กันมากขึ้นมีการเรียนรู้ด้วยกันตลอดเวลาโดยผ่านทางเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
4. ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดการศึกษาโดยภาพรวมเห็นด้วยกับรูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศอยู่ในระดับมากที่สุด ที่เป็นเช่นนี้เพราะการพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้หลักสูตรพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศ มีขั้นตอนการพัฒนารูปแบบที่ชัดเจน มีรูปแบบการดำเนินการที่สอดคล้องการจัดการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ แนวทางการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานและหลักการของการเรียนรู้