การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความ โดยใช้
โดยใช้หนังสือนิทานอิเล็กทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ)
ชื่อผู้วิจัย นางสาวนภาวรรณ ชุ่มนาเสียว ตำแหน่งครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) สำนักการศึกษา เทศบาลนครยะลา จังหวัดยะลา
ปีที่วิจัย 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) โดยการวิจัยและพัฒนามี 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research: R1) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน(Analysis : A) เป็นการศึกษาข้อมูลพื้นฐานจากแหล่งข้อมูลเอกสารและบุคคล มีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดนิยาม ความสามารถ พฤติกรรมบ่งชี้ และแนวทางการพัฒนาการอ่านจับใจความภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) (Design and Develop : D) ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) (Implement : I) ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development: D2) เพื่อประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) (Evaluation : E) กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) สำนักการศึกษา เทศบาลนครยะลา จังหวัดยะลา จำนวน 23 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) เครื่องมือสำรวจข้อมูลพื้นฐาน ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) และแผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 แผน 3) เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบการเรียนการสอน ได้แก่ แบบทดสอบการอ่านจับใจความ แบบสังเกตพฤติกรรมและแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอน ดำเนินการเก็บข้อมูลทุกขั้นตอนด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
ผลการวิจัย พบว่า
การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) มีรายละเอียดดังต่อไปนี้
1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานได้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) ประกอบด้วยขั้นตอน ดังนี้
1. ขั้นเตรียมความพร้อม (Preparation : P) ขั้นนำเข้าสู่บทเรียนโดยใช้เกม, เพลง เพื่อเตรียมให้นักเรียนได้คิดทบทวนเนื้อหาประสบการณ์ที่เป็นพื้นฐานความรู้เดิมของนักเรียนออกมาใช้ แนวการจัดกิจกรรม เช่น ครูพูดคุยและทักทายกับนักเรียน ครูใช้คำถามกระตุ้นเร้าและใช้สถานการณ์ที่เป็นรูปภาพหรือสื่อที่เกี่ยวกับบทที่อ่านมาสร้างแรงจูงใจเสนอความคิด รวบรวมและเรียบเรียงความคิดดังกล่าวไว้ใช้ในขั้นการอ่าน โดยครูเป็นผู้เตรียมข้อมูลหรือ รายละเอียด (กิจกรรม) เกี่ยวกับเรื่องที่จะอ่านแล้วนําไปสร้างประสบการณ์ให้กับนักเรียน
2. ขั้นนำเสนอเนื้อหา (Presentation : P) เป็นขั้นที่นักเรียนเชื่อมโยงข้อมูลเนื้อหาต่างๆภายในบทอ่าน โดยการใช้ความรู้และประสบการณ์เดิมเชื่อมโยงกับความรู้ใหม่ เพื่อช่วยในการทำความเข้าใจเนื้อเรื่องในบทอ่าน การตีความ การจัดประเด็นสำคัญของเรื่องที่อ่าน อธิบายความสัมพันธ์ของข้อมูลจากบทอ่าน แปลความหมาย ตีความจากเรื่องที่อ่าน ลำดับเหตุการณ์ในเรื่อง ทำแผนภาพโครงเรื่อง เล่าเรื่องย่อให้เพื่อนฟัง สรุปโดยนำข้อมูลสำคัญมาเรียบเรียงใหม่ด้วยการใช้ภาษาของตนเอง
3. ขั้นฝึกทักษะ (Practice : P)
ขั้นการฝึกทักษะโดยการชี้แนะ (Guided Practice) ครูให้นักเรียนแต่ละคน
อ่านเรื่องและตอบคำถามจากใบกิจกรรมการอ่านจับใจความโดยครูคอยชี้แนะและให้ความช่วยเหลือนักเรียนตลอด
ขั้นการฝึกทักษะโดยกิจกรรมกลุ่ม (Group Practice) ครูให้นักเรียนภายในกลุ่มของตนเองอ่านออกเสียงเนื้อเรื่องจากใบกิจกรรม นักเรียนในกลุ่มตอบคำถามจากเรื่องที่อ่านและนำเสนอผลการตอบคำถามจากใบกิจกรรม
ขั้นการฝึกทักษะอย่างอิสระ (Indepedent Practice) ครูให้นักเรียนแต่ละคนฝึกอ่านเรื่องและตอบคำถามจากใบกิจกรรมการอ่านจับใจความที่ครูสร้างขึ้น
4. ขั้นการประเมินผล(Evaluation : E) เป็นขั้นที่นักเรียนตรวจสอบผลการอ่านและประเมินผลการอ่านของตนเอง โดยการประเมินผลการทำนายคาดเดาเหตุการณ์การตั้งคำถาม การตรวจสอบจุดประสงค์ในการอ่าน แนวการจัดกิจกรรม เช่น นักเรียนตรวจสอบวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ก่อนการอ่านว่า การอ่านบรรลุตามวัตถุประสงค์หรือไม่ เพราะเหตุใดนำผลงานของตนมาประเมินผล ครูและนักเรียนร่วมกันพิจารณาประเมินผลงานนักเรียน
2. รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) ตามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (มีค่าเฉลี่ยตั้งแต่ 4.00- 4.80) และความคิดเห็นของครูต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) มีผลประเมินโดยรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ( = 2.70, S.D. = 0.47)
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนา การอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) การทดสอบวัดความสามารถในการอ่านจับใจความภาษาไทยของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 พบว่า คะแนนเต็ม 20 คะแนน นักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน 9.65 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 48.25 คะแนนเฉลี่ยหลังเรียน 16.10 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 80.50 แสดงว่าการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดของรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) ทำให้นักเรียนมีความสามารถในการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน เพิ่มขึ้น
4. ผลการประเมินประสิทธิผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) โดยมีวัตถุประสงค์ย่อยดังนี้
1) ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากการทดสอบวัดความสามารถในการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) พบว่า คะแนนเต็ม 20 คะแนน นักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน 9.43 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 47.17 คะแนนเฉลี่ยหลังเรียน 16.26 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 81.30 ซึ่งไม่น้อยกว่าเกณฑ์ร้อยละ 75 ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐานของการวิจัย
2) นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 มีความพึงพอใจต่อการอ่านจับใจความโดยใช้หนังสือนิทานอิเลคทรอนิกส์ ชุด ยะลาใต้สุดสยาม เมืองงามชายแดน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล ๓ (วัดพุทธภูมิ) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก