การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม
The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ผู้วิจัย สิริศักดิ์ อยู่เป็นสุข
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
ปีการศึกษา 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบ การเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพ 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้ โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6/1 โรงเรียน เทศบาล 5 บ้านห้วยทรายใต้ สังกัดเทศบาลเมืองชะอำ จังหวัดเพชรบุรี ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 33 คน ด้วยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เนื่องจากผู้เรียนในแต่ละห้องเรียนมีผู้เรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อนคละกัน ทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่สร้างขึ้น ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562 เป็นระยะเวลา 26 ชั่วโมง ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยตามขั้นตอน 4 ขั้นตอน คือขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research) : การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการ ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development) : การพัฒนาและหาประสิทธิภาพรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research) : การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development) : การประเมินและปรับปรุงแก้ไขรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 26 ชั่วโมง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 ข้อ แบบทดสอบวัดความสามารถ ในการคิดวิเคราะห์ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ โดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 การวิเคราะห์ข้อมูลโดยคำนวณหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติที่ใช้ t-test แบบกลุ่มตัวอย่างไม่อิสระต่อกัน และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
สรุปผลการวิจัย
จากการดำเนินการตามขั้นตอนของการวิจัยที่ได้นำเสนอแล้วนั้น ปรากฏผลการวิจัยดังนี้
1. มีข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนารูปแบบรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎี คอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
2. ได้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีชื่อว่า “IOSE Model” ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น มีองค์ประกอบ คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการเรียน การสอน มี 4 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (Introduction : I) ขั้นที่ 2 ขั้นปฏิบัติการ (Operation : O) ซึ่งประกอบด้วย 3 ขั้นตอนย่อย คือ ขั้นเผชิญและทำความข้าใจสถานการณ์ปัญหา (Confronted situation and solve : C) ขั้นแก้ปัญหาเป็นรายบุคคล (Solve problem individually : S) และขั้นระดมสมอง (Brain storming : B) ขั้นที่ 3 ขั้นสรุปโครงสร้างใหม่ทางปัญญา (Summary : S) และขั้นที่ 4 ขั้นประเมินผล (Evaluation : E) โดยที่รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.09/88.74 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
3. หลังการสอนโดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) พบว่า ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดร้อยละ 70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดวิเคราะห์หลังเรียน สูงกว่าก่อนเรียนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด ร้อยละ 70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการประเมินและปรับปรุงรูปแบบการเรียนการสอนพบว่า ผู้เรียนมีความพึงพอใจ ต่อการจัดการเรียนรู้โดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ผู้วิจัย สิริศักดิ์ อยู่เป็นสุข
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
ปีการศึกษา 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบ การเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพ 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้ โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6/1 โรงเรียน เทศบาล 5 บ้านห้วยทรายใต้ สังกัดเทศบาลเมืองชะอำ จังหวัดเพชรบุรี ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562 จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 33 คน ด้วยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เนื่องจากผู้เรียนในแต่ละห้องเรียนมีผู้เรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อนคละกัน ทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่สร้างขึ้น ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562 เป็นระยะเวลา 26 ชั่วโมง ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยตามขั้นตอน 4 ขั้นตอน คือขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research) : การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการ ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development) : การพัฒนาและหาประสิทธิภาพรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research) : การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development) : การประเมินและปรับปรุงแก้ไขรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 26 ชั่วโมง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 ข้อ แบบทดสอบวัดความสามารถ ในการคิดวิเคราะห์ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ โดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 การวิเคราะห์ข้อมูลโดยคำนวณหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติที่ใช้ t-test แบบกลุ่มตัวอย่างไม่อิสระต่อกัน และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
สรุปผลการวิจัย
จากการดำเนินการตามขั้นตอนของการวิจัยที่ได้นำเสนอแล้วนั้น ปรากฏผลการวิจัยดังนี้
1. มีข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนารูปแบบรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎี คอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
2. ได้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีชื่อว่า “IOSE Model” ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น มีองค์ประกอบ คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการเรียน การสอน มี 4 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (Introduction : I) ขั้นที่ 2 ขั้นปฏิบัติการ (Operation : O) ซึ่งประกอบด้วย 3 ขั้นตอนย่อย คือ ขั้นเผชิญและทำความข้าใจสถานการณ์ปัญหา (Confronted situation and solve : C) ขั้นแก้ปัญหาเป็นรายบุคคล (Solve problem individually : S) และขั้นระดมสมอง (Brain storming : B) ขั้นที่ 3 ขั้นสรุปโครงสร้างใหม่ทางปัญญา (Summary : S) และขั้นที่ 4 ขั้นประเมินผล (Evaluation : E) โดยที่รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.09/88.74 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
3. หลังการสอนโดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) พบว่า ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดร้อยละ 70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดวิเคราะห์หลังเรียน สูงกว่าก่อนเรียนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด ร้อยละ 70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการประเมินและปรับปรุงรูปแบบการเรียนการสอนพบว่า ผู้เรียนมีความพึงพอใจ ต่อการจัดการเรียนรู้โดยการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์แบบปฏิบัติการโดยใช้โปรแกรม The Geometer's Sketchpad (GSP) ตามแนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เรื่อง รูปสี่เหลี่ยม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (IOSE Model) โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด