การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้
วิจัยเรื่อง การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางสาวปิยะนารถ บัวผาย ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเทศบาลวัดกลาง สำนักการศึกษา เทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่ศึกษา 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 2) เพื่อศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ระหว่างก่อนเรียนกับหลังเรียนของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5/5 โรงเรียนเทศบาลวัดกลาง สำนักการศึกษา เทศบาลนครขอนอก่น จังหวัดขอนแก่น ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 22 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ระยะเวลาที่ใช้ในการทดลอง ได้ดำเนินการในภาคเรียน 1 ปีการศึกษา 2561 รวมระยะเวลา 14 ชั่วโมง รูปแบบที่ใช้ในการทดลอง คือ One Group Pre-test Post- test Design เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเพื่อทดลองครั้งนี้ ประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น 2) คู่มือการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น และ4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น วิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ ค่าสถิติการทดสอบค่าที ( t – test Dependent Samples)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเท่ากับ 85.36/86.67 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด
2. ดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
มีค่าเท่ากับ 0.7894 นั่นคือ นักเรียนมีความก้าวหน้าเพิ่มขั้น คิดเป็นร้อยละ 78.94
3. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01
4. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยภาพรวมมีความพึงพอใจเฉลี่ยรวมทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.52 S.D. = 0.18)
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรมสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางสาวปิยะนารถ บัวผาย ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเทศบาลวัดกลาง สำนักการศึกษา เทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่ศึกษา 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 2) เพื่อศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ระหว่างก่อนเรียนกับหลังเรียนของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5/5 โรงเรียนเทศบาลวัดกลาง สำนักการศึกษา เทศบาลนครขอนอก่น จังหวัดขอนแก่น ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 22 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ระยะเวลาที่ใช้ในการทดลอง ได้ดำเนินการในภาคเรียน 1 ปีการศึกษา 2561 รวมระยะเวลา 14 ชั่วโมง รูปแบบที่ใช้ในการทดลอง คือ One Group Pre-test Post- test Design เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเพื่อทดลองครั้งนี้ ประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น 2) คู่มือการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น และ4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น วิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ ค่าสถิติการทดสอบค่าที ( t – test Dependent Samples)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเท่ากับ 85.36/86.67 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด
2. ดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
มีค่าเท่ากับ 0.7894 นั่นคือ นักเรียนมีความก้าวหน้าเพิ่มขั้น คิดเป็นร้อยละ 78.94
3. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01
4. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดขอนแก่น กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สำหรับนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยภาพรวมมีความพึงพอใจเฉลี่ยรวมทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.52 S.D. = 0.18)