การพัฒนาโรงเรียนสุจริต...สู่ความยั่งยืน โดยใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE
โรงเรียนสามัคคีศึกษา จังหวัดตรัง ปีการศึกษา 2561-2562
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวอุไรวรรณ ทองเสน่ห์ ผู้อำนวยการโรงเรียนสามัคคีศึกษา
ปีการศึกษา : 2561-2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนาโรงเรียนสุจริต...สู่ความยั่งยืน โดยใช้ กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 2) เพื่อศึกษาคุณภาพของโรงเรียนสุจริต โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 3) เพื่อศึกษาคุณลักษณะสุจริตของครู โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 4) เพื่อศึกษาคุณลักษณะสุจริตของนักเรียน โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และผู้เกี่ยวข้องต่อการพัฒนาโรงเรียนสุจริต...สู่ความยั่งยืน โดยใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 6) เพื่อศึกษาความคงทนยั่งยืนคุณลักษณะสุจริตของครูโรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 และ 7) เพื่อศึกษาความคงทนยั่งยืนคุณลักษณะสุจริตของนักเรียน โรงเรียนสามัคคีศึกษา หลังการพัฒนา ปีการศึกษา 2561 – 2562 กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย ประชากร และกลุ่มตัวอย่าง ดังนี้ 1) กลุ่มตัวอย่างนักเรียน ปีการศึกษา 2561 และ ปีการศึกษา 2562 จำนวน 325 คน 2) ประชากรครู ปีการศึกษา 2561 จำนวน 28 คน ปีการศึกษา 2562 จำนวน 31 คน 3) กลุ่มตัวอย่างผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2561 และปีการศึกษา 2562 จำนวน 325 คน 4) กลุ่มตัวอย่างคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2561 และปีการศึกษา 2562 จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมทั้งสิ้น 5 ฉบับ มีการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือทุกฉบับได้ค่าความเชื่อมั่นระหว่าง .952-.980 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป SPSS version 18
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาระดับคุณภาพการพัฒนาโรงเรียนสุจริต...สู่ความยั่งยืนโดยใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ตามความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพ อยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ความคิดเห็นของครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน ( = 3.62, S.D.= 0.60) นักเรียน ( = 3.59, S.D.= 0.65) และผู้ปกครอง ( ) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ความคิดเห็นของครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 4.68, S.D.= 0.53) ผู้ปกครอง ( = 4.66, S.D.= 0.56) และนักเรียน ( = 4.62, S.D.= 0.62) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
2. ผลการศึกษาระดับคุณภาพโรงเรียนสุจริตที่เกิดจากการใช้ กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ตามความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพ อยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ความคิดเห็นของครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( =3.65, S.D.= 0.64) นักเรียน ( ) และผู้ปกครอง ( = 3.57, S.D.= 0.64) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด เรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( =4.71, S.D.= 0.59) ผู้ปกครอง ( ) และ นักเรียน ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
3. ผลการศึกษาคุณลักษณะสุจริตของครู หลังการพัฒนาที่เกิดจากการใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ปีการศึกษา 2561-2562 ตามความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ความคิดเห็นของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( ) ผู้ปกครอง ( )และนักเรียน ( =3.50, S.D.= 0.66) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด เรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( =4.65, S.D.= 0.58) นักเรียน ( = 4.60, S.D.= 0.63) และ ผู้ปกครอง ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
4. ผลการศึกษาคุณลักษณะสุจริตของนักเรียนหลังการพัฒนาที่เกิดจากการใช้ กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ปีการศึกษา 2561-2562 ตามความคิดเห็นของครู และผู้ปกครองปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวม ความคิดเห็นของครู และผู้ปกครอง ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากโดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) ผู้ปกครอง ( = 3.52, S.D.= 0.63) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของครู และผู้ปกครอง ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด เรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) ผู้ปกครอง ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
5. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในการพัฒนาโรงเรียนสุจริต.....สู่ความยั่งยืนโดยใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ปีการศึกษา 2561-2562 ตามความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวม ความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 3.55, S.D.= 0.60) ผู้ปกครอง ( = 3.55, S.D.= 0.63) และ นักเรียน ( ) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 4.71, S.D.= 0.57) ผู้ปกครอง ( ) และนักเรียน ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
6. ผลการศึกษาความคงทนยั่งยืนคุณลักษณะสุจริตของครู หลังการ พัฒนาที่เกิดจากการใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ปีการศึกษา 2561-2562 ตามความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครอง และ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวม ความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครอง และ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ นักเรียน ( = 4.02, S.D.= 0.56) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 4.01, S.D.= 0.56) และผู้ปกครอง ( = 3.85, S.D.= 0.55) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของนักเรียน ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 4.70, S.D.= 0.51) นักเรียน ( = 4.66, S.D.= 0.54) และ ผู้ปกครอง ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
7. ผลการศึกษาความคงทนยั่งยืนคุณลักษณะสุจริตของนักเรียน หลังการ พัฒนาที่เกิดจากการใช้กลยุทธ์ “SAMAKKEE MODEL” โรงเรียนสามัคคีศึกษา ปีการศึกษา 2561-2562 ตามความคิดเห็นของครู ผู้ปกครอง ปีการศึกษา 2561 โดยภาพรวม ความคิดเห็นของ ครู และผู้ปกครอง ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) และ ผู้ปกครอง ( =3.63, S.D.= 0.58) ภายหลังมีการพัฒนา ปีการศึกษา 2562 โดยภาพรวมความคิดเห็นของครู และผู้ปกครอง ทุกกลุ่มมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยเรียงลำดับความคิดเห็น ดังนี้ ครู ( ) และ ผู้ปกครอง ( ) ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐาน
ข้อเสนอแนะ
1. ข้อเสนอแนะเพื่อนำไปใช้
1.1 สถานศึกษาอื่นควรนำ “SAMAKKEE MODEL” ไปประยุกต์ใช้ ดังนี้ S : Strategy กำหนดกลยุทธ์ในการดำเนินงานที่สอดคล้องกับบริบทของโรงเรียนโดยการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Stakeholder) A : Accountability ประชุมชี้แจงเพื่อสร้างความตระหนักในการดำเนินงานให้กับทุกคน ทั้งบุคลากรภายในโรงเรียน ได้แก่ นักเรียน ครู บุคลากร และบุคคลภายนอกสถานศึกษา ได้แก่ ผู้ปกครอง เครือข่ายผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ถือเป็นภาระ ความรับผิดชอบของทุกคน ทุกฝ่าย ที่จะเป็นพลังขับเคลื่อนการดำเนินงานให้บรรลุผลสำเร็จ M : Management มอบหมายงานและแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบให้กับกลุ่มงานทุกกลุ่มในการดำเนินงานทุกกิจกรรม ตามขอบข่ายงานและภารกิจ เพื่อร่วมกันวางแผนและทำงานให้สำเร็จตามที่กำหนดไว้ A : Activities กำหนดกิจกรรมที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต มีความเป็นไปได้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อการดำรงอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข K : Keep monitoring มีการกำกับ นิเทศ ติดตามการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง โดยผู้เกี่ยวข้อง K : Knowledge Sharing : นำข้อมูลจากการนิเทศ ติดตาม มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนา ปรับปรุงแก้ไข ให้การดำเนินกิจกรรมบรรลุประสิทธิผล E : Encouragement เสริมแรงในรูปแบบที่หลากหลาย เหมาะสม ให้แก่ครู บุคลากร นักเรียน และผู้เกี่ยวข้อง เช่น การมอบเกียรติบัตร รางวัล ยกย่อง ชื่นชมต่อสาธารณชน เพื่อเป็นขวัญ กำลังใจในการปฏิบัติงาน E: Evaluation ประเมินผล รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลของ การดำเนินงาน เปรียบเทียบผลที่ได้กับเป้าหมายที่กำหนด เพื่อได้ทราบถึงจุดเด่นหรือจุดที่ควรพัฒนาในการดำเนินงานโครงการต่อไป
รูปแบบการบริหารจัดการ “SAMAKKEE MODEL” จึงเป็นกรอบแนวทางในการดำเนินงานทุกกิจกรรม /โครงการของโรงเรียน เพราะเป็นขั้นตอนกระบวนการบริหารจัดการที่สะท้อนให้เห็นถึง กลยุทธ์ของการดำเนินงาน วิธีการดำเนินงาน การกำกับ ควบคุม และการประเมินผลของการดำเนินงาน อาจบูรณาการเป็นกระบวนการดำเนินงานของกิจกรรม/โครงการในแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาและแผนปฏิบัติการประจำปี ควรมีการถอดบทเรียน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน โดยใช้ผลการดำเนินกิจกรรม/โครงการตามแนวทางการใช้กลยุทธ์ SAMAKKEE เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และเพิ่มประสิทธิภาพในการนำกลยุทธ์ไปประยุกต์ใช้ของครู และบุคลากรทางการศึกษา อันจะนำไปสู่ระบบการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ
1.2 สถานศึกษาอื่นวางแผนการดำเนินงานการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างรอบด้าน อย่างเป็นระบบที่เหมาะสมกับบริบทชุมชน และส่งเสริม พัฒนา ยกย่องเชิดชูเกียรติแก่ ครู และบุคลากรเพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้ครูได้ครองตน ครองคน และครองงานด้วยจิตวิญญาณของความเป็นครูอย่างแท้จริง
1.3 สถานศึกษาอื่นควรส่งเสริม สนับสนุนการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนอย่างหลากหลาย มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับวิถีชีวิตชุมชนเพื่อพัฒนานักเรียนให้มีคุณลักษณะสุจริต เป็นวิถีปฏิบัติที่ยั่งยืนอันจะเป็นรากฐานของการสร้างสังคมสุจริตต่อไป
1.4 สถานศึกษาอื่นควรทบทวนการดำเนินงานด้านการสร้างเครือข่ายกับสถาบันการจัดการศึกษาอื่น หรือ หน่วยงานอื่นๆ เพื่อร่วมมือและสนับสนุนงานทางด้านวิชาการ ให้มีการเผยแพร่และประชาสัมพันธ์กิจกรรมการดำเนินงานของโรงเรียนด้วยรูปแบบที่หลากหลาย เพื่อเป็นแนวทางหรือแบบอย่างในการดำเนินงานให้กับสถานศึกษาหรือหน่วยงานอื่นต่อไป
2. ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป
2.1 ควรพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะสุจริตของนักเรียนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยกลุ่มผู้เกี่ยวข้อง ได้แก่ กลุ่มเพื่อน กลุ่มผู้ปกครอง กลุ่มสังคม เป็นต้น
2.2 ควรศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างคุณลักษณะสุจริตของนักเรียนกับกระบวนการเลี้ยงดูของครอบครัว