รายงานผลการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเ
ผู้รายงาน สุทธิพงษ์ ผกาวรรณ
สังกัด เทศบาลนครตรัง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง
ปีที่ดำเนินการ ปีการศึกษา 2557
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 6 ชุด 2) ค่าดัชนีประสิทธิผลชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีประสิทธิภาพ ตั้งแต่ 0.5 ขึ้นไป 3) นักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช
ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ทั้ง 6 ชุด มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 4) นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก
กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2/1 โรงเรียนเทศบาล 6 (วัดตันตยาภิรม) เทศบาลนครตรัง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2557 จำนวน 29 คน โดยใช้วิธีสุ่มตัวอย่างแบบง่าย (Simple Random Sampling) โดยจับฉลาก จากจำนวน 3 ห้องเรียน ซึ่งเป็นห้องเรียนที่จัดแบบคละ เก่ง ปานกลาง อ่อน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้า ประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 6 ชุด 2) แผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 22 ชั่วโมง
3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถม ศึกษาปีที่ 2
ชุดละ 10 ข้อ เป็นแบบทดสอบแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนเป็นข้อสอบชุดเดียวกันแต่สลับข้อ 4) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) ตามวิธีของลิเคิร์ท (Likert) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย (Mean) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และการทดสอบค่าที t-test แบบ Dependent
ผลการศึกษา พบว่า 1) ประสิทธิภาพชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีผลรวมคะแนนเฉลี่ยร้อยละจากการทำกิจกรรมการเรียนรู้ระหว่างเรียน (E1) ทั้ง 6 ชุด เท่ากับ 83.80 และคะแนนเฉลี่ยร้อยละจากการทำแบบทดสอบหลังเรียน (E2) ทั้ง 6 ชุด เท่ากับ 84.71 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช
ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีประสิทธิภาพ 83.80/84.71 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ คือ 80/80 สอดคล้องกับสมมติฐานที่ตั้งไว้ 2) ผลการวิเคราะห์หาดัชนีประสิทธิผล ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ทั้ง 6 ชุด พบว่า ผลการวิเคราะห์หาค่าดัชนีประสิทธิผล ชุดกิจกรรม
การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ทั้ง 6 ชุด พบว่า มีค่าดัชนีประสิทธิผล เท่ากับ 0.7266 นักเรียนมีความรู้เพิ่มขึ้น 0.7266 หรือ คิดเป็นร้อยละ 72.66 3) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ทั้ง 6 ชุด มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สอดคล้องกับสมมุติฐานที่ตั้งไว้ 4) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2/1 โรงเรียนเทศบาล 6
(วัดตันตยาภิรม) เทศบาลนครตรัง อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง จำนวน 29 คน (กลุ่มตัวอย่าง) ที่มีต่อการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 พบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจ
ด้านรูปแบบการนำเสนอมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.70 อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือด้านเนื้อหาบทเรียน มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.10 อยู่ในระดับมาก และด้านการวัดและประเมินผล 3.90 อยู่ในระดับมาก ตามลำดับ สรุปผลการประเมินคะแนนเฉลี่ยทุกด้านเท่ากับ 4.24 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน S.D. เท่ากับ 0.55 ( x= 4.24, S.D. = 0.55) แสดงว่าผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5E (Inquiry Cycle) เรื่อง ชีวิตพืช ชีวิตสัตว์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ในระดับมาก