รูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ
ชื่อเรื่อง รูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ การจัดการศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) จังหวัดนครราชสีมา
ผู้วิจัย สัมฤทธิ์ ยศยิ่งยศ
โรงเรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) จังหวัดนครราชสีมา สังกัดสํานักการศึกษา เทศบาลนครนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่พิมพ์ 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการบริหารงาน งบประมาณ สร้างและนํารูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานไปใช้ในการพัฒนางาน งบประมาณ ศึกษาประสิทธิภาพและความคิดเห็นที่มีต่อการบริหารงบประมาณที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ การจัดการศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ภายหลังการใช้รูปแบบการบริหารงบประมาณ แบบมุ่งเน้นผลงาน โดยใช้เทคนิคการวิจัยแบบผสม (Mixed Method Research) ที่ใช้กระบวนการวิจัย เป็นพื้นฐานสําคัญ 2 วิธี คือ การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) และการวิจัยเชิงสํารวจ (Survey Research) ซึ่งประยุกต์ใช้กระบวนการบริหารงบประมาณ 4 ขั้นตอน 7 ด้าน ร่วมกับ กระบวนการมีส่วนร่วมการนิเทศ กํากับ ติดตามและมีการจัดทําคู่มือการปฏิบัติงานการเงินและพัสดุ เป็นแนวทางในการบริหารงบประมาณ ทําการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้เครื่องมือในการวิจัยเป็น แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถามลักษณะเป็นมาตรส่วน 5 ระดับ แบบสอบถามฉบับที่ 1 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 951 แบบสอบถามฉบับที่ 2 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 920 ผลการวิจัย พบว่า
1. สภาพปัญหาและความต้องการบริหารงบประมาณ พบว่า ครูและบุคลากรในโรงเรียน ไม่ให้ความสําคัญกับการจัดทําแผนพัฒนาการศึกษาและขาดความรู้ ความเข้าใจ ในการจัดทํา แผนพัฒนาการศึกษา ให้เป็นหน้าที่ของคณะกรรมการจัดทําแผนพัฒนาการศึกษาของสถานศึกษา จึงไม่ตรงกับความต้องการของครูที่รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรมในแต่ละฝ่าย/งาน/กลุ่มสาระการเรียนรู้ และเป้าหมายความสําเร็จ การอนุมัติงบประมาณขาดกระบวนการคํานวณต้นทุน ครูที่ปฏิบัติงานหัวหน้า งานพัสดุ การเงินและบัญชี ขาดคุณวุฒิทําให้ขาดความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับระเบียบ อีกทั้งยังมี ภาระหน้าที่ในการปฏิบัติการสอนมาก กระบวนการเบิกจ่ายงบประมาณล่าช้าและเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงาน กลุ่มงบประมาณไม่มีกรอบแนวทางการปฏิบัติงานที่ชัดเจน
2. รูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงาน ที่จะส่งผลต่อประสิทธิภาพการจัด การศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) การวางแผนและ การจัดทําแผนงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการวางแผนงบประมาณ ด้านการคํานวณต้นทุน
กิจกรรม 2) การอนุมัติงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการพิจารณาอนุมัติงบประมาณ 3) การบริหาร งบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการจัดซื้อจัดจ้าง ด้านการบริหารการเงินและบัญชี ด้านการบริหาร สินทรัพย์ 4) การติดตามประเมินผลงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการรายงาน
3. ความคิดเห็นที่มีต่อรูปแบบการบริหารงานงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานที่ส่งผลต่อ ประสิทธิภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ของครู บุคลากร คณะกรรมการ สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองเครือข่าย พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด และด้านที่มีความคิดเห็นมากที่สุด คือ ด้านประสิทธิภาพการจัดการศึกษา รองลงมา ได้แก่ ด้านการวางแผนงบประมาณ ด้านการคํานวณ ต้นทุนผลผลิต ด้านการบริหารจัดซื้อ จัดจ้าง ด้านการบริหารทางการเงินและควบคุมงบประมาณ ด้าน การรายงานทางการเงินและผลการดําเนินงาน ด้านการบริหารสินทรัพย์ และด้านการตรวจสอบภายใน
4. ประสิทธิภาพของการจัดการศึกษาภายหลังนํารูปแบบการบริหารงบประมาณแบบ มุ่งเน้น ผลงานที่ไปใช้ พบว่า ครูและบุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจต่อการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้น ผลงาน ส่งผลให้การดําเนินงานการจัดการศึกษามีความคล่องตัว การดําเนินโครงการ/กิจกรรมเป็นไป ตามเป้าหมายนักเรียนได้รับการพัฒนามากยิ่งขึ้นส่งผลให้การจัดการศึกษามีประสิทธิภาพมากขึ้น นักเรียนได้เรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ภายนอกและภายในสถานศึกษามากยิ่งขึ้น มีอาคารเรียน ห้องเรียน ห้องน้ําสะอาด ภูมิทัศน์ภายในโรงเรียนร่มรื่นสวยงาม ห้องสมุดโรงเรียนมีหนังสือเรียน หนังสืออ่านนอกเวลา วารสาร ตําราเพียงพอ มีสื่อเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง มีการจัดกิจกรรม พัฒนาผู้เรียน มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นนักเรียนเป็นสําคัญ นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ และมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น
ผู้วิจัย สัมฤทธิ์ ยศยิ่งยศ
โรงเรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) จังหวัดนครราชสีมา สังกัดสํานักการศึกษา เทศบาลนครนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่พิมพ์ 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการบริหารงาน งบประมาณ สร้างและนํารูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานไปใช้ในการพัฒนางาน งบประมาณ ศึกษาประสิทธิภาพและความคิดเห็นที่มีต่อการบริหารงบประมาณที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพ การจัดการศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ภายหลังการใช้รูปแบบการบริหารงบประมาณ แบบมุ่งเน้นผลงาน โดยใช้เทคนิคการวิจัยแบบผสม (Mixed Method Research) ที่ใช้กระบวนการวิจัย เป็นพื้นฐานสําคัญ 2 วิธี คือ การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) และการวิจัยเชิงสํารวจ (Survey Research) ซึ่งประยุกต์ใช้กระบวนการบริหารงบประมาณ 4 ขั้นตอน 7 ด้าน ร่วมกับ กระบวนการมีส่วนร่วมการนิเทศ กํากับ ติดตามและมีการจัดทําคู่มือการปฏิบัติงานการเงินและพัสดุ เป็นแนวทางในการบริหารงบประมาณ ทําการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้เครื่องมือในการวิจัยเป็น แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถามลักษณะเป็นมาตรส่วน 5 ระดับ แบบสอบถามฉบับที่ 1 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 951 แบบสอบถามฉบับที่ 2 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 920 ผลการวิจัย พบว่า
1. สภาพปัญหาและความต้องการบริหารงบประมาณ พบว่า ครูและบุคลากรในโรงเรียน ไม่ให้ความสําคัญกับการจัดทําแผนพัฒนาการศึกษาและขาดความรู้ ความเข้าใจ ในการจัดทํา แผนพัฒนาการศึกษา ให้เป็นหน้าที่ของคณะกรรมการจัดทําแผนพัฒนาการศึกษาของสถานศึกษา จึงไม่ตรงกับความต้องการของครูที่รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรมในแต่ละฝ่าย/งาน/กลุ่มสาระการเรียนรู้ และเป้าหมายความสําเร็จ การอนุมัติงบประมาณขาดกระบวนการคํานวณต้นทุน ครูที่ปฏิบัติงานหัวหน้า งานพัสดุ การเงินและบัญชี ขาดคุณวุฒิทําให้ขาดความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับระเบียบ อีกทั้งยังมี ภาระหน้าที่ในการปฏิบัติการสอนมาก กระบวนการเบิกจ่ายงบประมาณล่าช้าและเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงาน กลุ่มงบประมาณไม่มีกรอบแนวทางการปฏิบัติงานที่ชัดเจน
2. รูปแบบการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงาน ที่จะส่งผลต่อประสิทธิภาพการจัด การศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) การวางแผนและ การจัดทําแผนงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการวางแผนงบประมาณ ด้านการคํานวณต้นทุน
กิจกรรม 2) การอนุมัติงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการพิจารณาอนุมัติงบประมาณ 3) การบริหาร งบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการจัดซื้อจัดจ้าง ด้านการบริหารการเงินและบัญชี ด้านการบริหาร สินทรัพย์ 4) การติดตามประเมินผลงบประมาณ ประกอบด้วย ด้านการรายงาน
3. ความคิดเห็นที่มีต่อรูปแบบการบริหารงานงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานที่ส่งผลต่อ ประสิทธิภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนเทศบาล 1 (บูรพาวิทยากร) ของครู บุคลากร คณะกรรมการ สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองเครือข่าย พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด และด้านที่มีความคิดเห็นมากที่สุด คือ ด้านประสิทธิภาพการจัดการศึกษา รองลงมา ได้แก่ ด้านการวางแผนงบประมาณ ด้านการคํานวณ ต้นทุนผลผลิต ด้านการบริหารจัดซื้อ จัดจ้าง ด้านการบริหารทางการเงินและควบคุมงบประมาณ ด้าน การรายงานทางการเงินและผลการดําเนินงาน ด้านการบริหารสินทรัพย์ และด้านการตรวจสอบภายใน
4. ประสิทธิภาพของการจัดการศึกษาภายหลังนํารูปแบบการบริหารงบประมาณแบบ มุ่งเน้น ผลงานที่ไปใช้ พบว่า ครูและบุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจต่อการบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้น ผลงาน ส่งผลให้การดําเนินงานการจัดการศึกษามีความคล่องตัว การดําเนินโครงการ/กิจกรรมเป็นไป ตามเป้าหมายนักเรียนได้รับการพัฒนามากยิ่งขึ้นส่งผลให้การจัดการศึกษามีประสิทธิภาพมากขึ้น นักเรียนได้เรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ภายนอกและภายในสถานศึกษามากยิ่งขึ้น มีอาคารเรียน ห้องเรียน ห้องน้ําสะอาด ภูมิทัศน์ภายในโรงเรียนร่มรื่นสวยงาม ห้องสมุดโรงเรียนมีหนังสือเรียน หนังสืออ่านนอกเวลา วารสาร ตําราเพียงพอ มีสื่อเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง มีการจัดกิจกรรม พัฒนาผู้เรียน มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นนักเรียนเป็นสําคัญ นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ และมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น