การพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่องกรด-เบส
ชื่อเรื่อง การพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบสเพื่อเสริมสร้างผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางประทุมพร ชำนาญ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนสตรีชัยภูมิ 2 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ
ปีที่วิจัย ปีการศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ
1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
2) เพื่อพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80
3) เพื่อทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
4) เพื่อประเมินและปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ดำเนินการโดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ ของโรงเรียนกลุ่มมอหินขาว เขตอำเภอเมืองชัยภูมิ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 57 คน
กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/1 โรงเรียนสตรีชัยภูมิ 2 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 13 คน
ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ดำเนินการโดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ซึ่งแบ่งเป็น 4 ขั้นตอนดังนี้
ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม โดยศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพี้นฐาน พุทธศักราช 2551 หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ศึกษางานวิจัย หลักการ แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับความสามารถในการแก้ปัญหา สัมภาษณ์ผู้บริหาร ครูเคมี ผู้เชี่ยวชาย และสอบถามนักเรียน เกี่ยวกับความต้องการในการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส โดยการสร้างและออกแบบหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส และทดสอบประสิทธิภาพตามกระบวนการกับกลุ่มทดลองแบบเดี่ยว กลุ่มเล็ก และภาคสนาม
ขั้นตอนที่ 3 การทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส กับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางเรียนของนักเรียน เรื่อง กรด - เบส แบบทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ โดยการใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ในการจัดการเรียนรู้ กับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง ทดสอบก่อนและหลังเรียน ทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณหลังเรียน และหาประสิทธิภาพ ขั้นตอนที่ 4 การประเมินและปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที (t–test) แบบ Dependent และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการสำหรับการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส พบว่า กลุ่มผู้ให้ข้อมูลมีความต้องการที่จะพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้มนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขมีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้งเจตคติที่จำเป็นต่อการศึกษา ต่อการประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญบนพื้นฐานความเชื่อว่าทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองมุ่งให้ผู้เรียนเกิดสมรรถนะด้านความสามารถในการแก้ปัญหา และการแก้ปัญหายังเป็นเครื่องมือในการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และศาสตร์อื่น ๆ
2. หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ที่ผู้วิจัยสร้างและพัฒนาขึ้น มีขั้นตอนการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ทำความเข้าใจโจทย์ 2) วางแผนแก้โจทย์ 3) ดำเนินการตามแผน 4) คำตอบ และมีประสิทธิภาพเท่ากับ 82.36/81.03 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
3. การทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส นักเรียนที่เรียนด้วยหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ หลังเรียนมีจำนวนนักเรียนผ่านเกณฑ์ คิดเป็นร้อยละ 92.31 ของจำนวนนักเรียนทั้งหมด ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
4. การประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส มีความพึงพอใจใน ระดับมากที่สุด และมีการปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบโดยการปรับเวลาให้เหมาะสมในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณแต่ละเรื่อง
ผู้วิจัย นางประทุมพร ชำนาญ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนสตรีชัยภูมิ 2 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ
ปีที่วิจัย ปีการศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ
1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
2) เพื่อพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80
3) เพื่อทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
4) เพื่อประเมินและปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ดำเนินการโดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ ของโรงเรียนกลุ่มมอหินขาว เขตอำเภอเมืองชัยภูมิ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 57 คน
กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/1 โรงเรียนสตรีชัยภูมิ 2 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 13 คน
ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ดำเนินการโดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ซึ่งแบ่งเป็น 4 ขั้นตอนดังนี้
ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการในการพัฒนาพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม โดยศึกษาและวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพี้นฐาน พุทธศักราช 2551 หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ศึกษางานวิจัย หลักการ แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับความสามารถในการแก้ปัญหา สัมภาษณ์ผู้บริหาร ครูเคมี ผู้เชี่ยวชาย และสอบถามนักเรียน เกี่ยวกับความต้องการในการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส
ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส โดยการสร้างและออกแบบหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส และทดสอบประสิทธิภาพตามกระบวนการกับกลุ่มทดลองแบบเดี่ยว กลุ่มเล็ก และภาคสนาม
ขั้นตอนที่ 3 การทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส กับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางเรียนของนักเรียน เรื่อง กรด - เบส แบบทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ โดยการใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ในการจัดการเรียนรู้ กับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง ทดสอบก่อนและหลังเรียน ทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณหลังเรียน และหาประสิทธิภาพ ขั้นตอนที่ 4 การประเมินและปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที (t–test) แบบ Dependent และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. การศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการสำหรับการพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส พบว่า กลุ่มผู้ให้ข้อมูลมีความต้องการที่จะพัฒนาหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้มนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขมีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้งเจตคติที่จำเป็นต่อการศึกษา ต่อการประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญบนพื้นฐานความเชื่อว่าทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองมุ่งให้ผู้เรียนเกิดสมรรถนะด้านความสามารถในการแก้ปัญหา และการแก้ปัญหายังเป็นเครื่องมือในการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และศาสตร์อื่น ๆ
2. หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส ที่ผู้วิจัยสร้างและพัฒนาขึ้น มีขั้นตอนการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ทำความเข้าใจโจทย์ 2) วางแผนแก้โจทย์ 3) ดำเนินการตามแผน 4) คำตอบ และมีประสิทธิภาพเท่ากับ 82.36/81.03 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
3. การทดลองใช้หนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส นักเรียนที่เรียนด้วยหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และความสามารถในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณ หลังเรียนมีจำนวนนักเรียนผ่านเกณฑ์ คิดเป็นร้อยละ 92.31 ของจำนวนนักเรียนทั้งหมด ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
4. การประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อหนังสืออ่านประกอบวิชาเคมี เรื่อง กรด-เบส มีความพึงพอใจใน ระดับมากที่สุด และมีการปรับปรุงหนังสืออ่านประกอบโดยการปรับเวลาให้เหมาะสมในการแก้ปัญหาโจทย์เคมีคำนวณแต่ละเรื่อง