รายงานการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE
ชื่อเรื่อง รายงานการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมใน
ศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย นางเขมพัตถ์ วรธงไชย
2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบ ทดลองใช้ศึกษาประสิทธิภาพและขยายผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 การด าเนินการวิจัยแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ตอนที่ 1 การศึกษารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ตอนที่ 2 การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ตอนที่ 3 การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE ตอนที่ 4 ประเมินผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ครูผู้สอนวิชาชีววิทยา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี และส านักเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาในจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 25 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา
2560 จ านวน 162 คน ครูผู้สอนวิชาชีววิทยาพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่1 ปีการศึกษา 2560 จ านวน 6 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการขยายผลการวิจัยคือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที 4/1 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า กบินทร์บุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 36 คน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถามความคิดเห็นครูผู้สอน แบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียน แบบสัมภาษณ์ รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์แผนการจัดการเรียนรู้รูปแบบ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบประเมินการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่21 (4Cs) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis ) และวิเคราะห์สถิติโดยสถิติที่ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) และ ค่า t (t-test) ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. ผลการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21(4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่ารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วยองค์ประกอบเชิงหลักการและวัตถุประสงค์องค์ประกอบของกระบวนการ องค์ประกอบเชิงเงื่อนไขของการใช้รูปแบบ กระบวนการเรียนการสอนมี 5 ขั้นตอนคือ 1) ขั้นการปรับตัว(Adaptation) 2) ขั้นการจัดเตรียมเนื้อหาเป็นส่วนย่อย (Programmed Maching) มีขั้นตอนย่อยได้แก่ 2.1) ระดมสมอง(Brainstorming) 2.2) การวิเคราะห์และวางแผน (Analyzing) 2.3) ค้นคว้าหาค าตอบ (New Discovery) 3) ขั้นอภิปรายและสรุป( Discussion and Conclusion) 4) ขั้นขยายความรู้และสร้างชิ้นงาน (Expansion and Creation) 5) ขั้นการประเมินผล (Evaluation)
ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพ 86.83/82.84 มีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ก าหนดไว้
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษ
ที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่านักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ผลการประเมินการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
พบว่านักเรียนมีพัฒนาการการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) สูงขึ้นในช่วงระหว่างเรียน
4. ผลการประเมินผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมใน
ศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ความพึงพอใจของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยรวมทั้งหมด 4.35
ศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย นางเขมพัตถ์ วรธงไชย
2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบ ทดลองใช้ศึกษาประสิทธิภาพและขยายผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 การด าเนินการวิจัยแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ตอนที่ 1 การศึกษารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ตอนที่ 2 การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ตอนที่ 3 การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE ตอนที่ 4 ประเมินผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ครูผู้สอนวิชาชีววิทยา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี และส านักเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาในจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 25 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา
2560 จ านวน 162 คน ครูผู้สอนวิชาชีววิทยาพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี ภาคเรียนที่1 ปีการศึกษา 2560 จ านวน 6 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการขยายผลการวิจัยคือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที 4/1 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า กบินทร์บุรี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 36 คน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถามความคิดเห็นครูผู้สอน แบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียน แบบสัมภาษณ์ รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์แผนการจัดการเรียนรู้รูปแบบ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบประเมินการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่21 (4Cs) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis ) และวิเคราะห์สถิติโดยสถิติที่ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) และ ค่า t (t-test) ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. ผลการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21(4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่ารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วยองค์ประกอบเชิงหลักการและวัตถุประสงค์องค์ประกอบของกระบวนการ องค์ประกอบเชิงเงื่อนไขของการใช้รูปแบบ กระบวนการเรียนการสอนมี 5 ขั้นตอนคือ 1) ขั้นการปรับตัว(Adaptation) 2) ขั้นการจัดเตรียมเนื้อหาเป็นส่วนย่อย (Programmed Maching) มีขั้นตอนย่อยได้แก่ 2.1) ระดมสมอง(Brainstorming) 2.2) การวิเคราะห์และวางแผน (Analyzing) 2.3) ค้นคว้าหาค าตอบ (New Discovery) 3) ขั้นอภิปรายและสรุป( Discussion and Conclusion) 4) ขั้นขยายความรู้และสร้างชิ้นงาน (Expansion and Creation) 5) ขั้นการประเมินผล (Evaluation)
ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพ 86.83/82.84 มีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ก าหนดไว้
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษ
ที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่านักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ผลการประเมินการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
พบว่านักเรียนมีพัฒนาการการเกิดทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21 (4Cs) สูงขึ้นในช่วงระหว่างเรียน
4. ผลการประเมินผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์APDEE เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมใน
ศตวรรษที่ 21 (4Cs) ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ความพึงพอใจของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยรวมทั้งหมด 4.35