การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learn
ชื่อเรื่อง : การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวกฤติมา โชติช่วง
โรงเรียน : โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร
ปีการศึกษา : 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย 2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus เพี่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ตามเกณฑ์ 75/75 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การอ่านจับใจความของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ก่อนเรียนและหลังเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การอ่านจับใจความของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หลังเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus กับเกณฑ์ร้อยละ 75 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ดำเนินการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย กลุ่มเป้าหมายเป็นครูผู้สอนกลุ่มกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร จำนวน 5 คน ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและหาประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus ผู้วิจัยดำเนินการสร้าง กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus จำนวน 5 เรื่อง แล้วนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 ท่าน ประเมินความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus จากนั้น นำไปทดลองใช้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อหาประสิทธิภาพ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus แบบประเมินความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู้และคู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plusขั้นตอนที่ 3 การทดลองใช้และศึกษาผลการใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 40 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานสถิติทดสอบที ขั้นตอนที่ 4 การศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus
ผลการวิจัย พบว่า
1. สภาพปัจจุบันครูมีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย อยู่ในระดับน้อย ( = 2.35, S.D. = .06) และมีความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.65, S.D. = .08)
2. กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีขั้นตอนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นอุ่นเครื่อง (Warm-up) เป็นกิจกรรมที่ทำเพื่อให้สมองตื่นตัวเตรียมพร้อมที่จะเรียนรู้วิชาต่อไป หรือเรื่องต่อไป ขั้นนำเสนอความรู้ (Present) เป็นขั้นที่นำเสนอความรู้ใหม่ผ่านสื่อที่น่าสนใจและเปิดโอกาสให้เด็กทุกคนได้เรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพโดย ขั้นลงมือเรียนรู้ ฝึกทำฝึกฝน (Learn-practice) เป็นขั้นที่เปิดโอกาสให้นักเรียนฝึกทำโดยลงมือทดลองใช้ความรู้ด้วยกิจกรรมต่าง ๆ เป็นกลุ่มร่วมกับเพื่อน (KWL-Plus) ดังนี้ กิจกรรมก่อนการอ่าน K - (What we know) มีความรู้เดิมอะไรในเรื่องที่อ่านจับใจความ กิจกรรมระหว่างการอ่าน W - (What we want to know) ต้องการรู้อะไรจากการอ่าน นักเรียนตั้งคำถาม ถามตนเองว่าต้องการรู้อะไรจากเรื่องที่จะอ่าน L - (What we have learned) ได้เรียนรู้อะไรจากการอ่านกิจกรรมหลังการอ่าน Plus - (Mind-mapping) นักเรียนจัดทำแผนภาพความคิดและสรุปเรื่องจากการอ่านจับใจความ ขั้นสรุปความรู้ (Summary) เป็นขั้นที่มีการนำประสบการณ์ทั้งหมดมาสรุปรวบยอดเป็นความรู้ที่ชัดเจน ขั้นการประเมินผล เป็นขั้นที่ผู้สอนจัดทำข้อสอบมาให้ผู้เรียนทำเป็นรายบุคคล กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีความเหมาะสมระดับมาก ( = 4.27, S.D. = .45) และมีประสิทธิภาพ 80.27/79.44 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ 75/75 คู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีความเหมาะสมระดับมาก ( = 4.31, S.D. = .46)
3. นักเรียนมีความสามารถในการอ่านจับใจความหลังเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. นักเรียนมีคะแนนความสามารถในการอ่านจับใจความหลังเรียนเฉลี่ยเท่ากับ 24.20 คิดเป็นร้อยละ 80.67 สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 75 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิตที่ระดับ .05
5. นักเรีนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus อยู่ในระดับมาก
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวกฤติมา โชติช่วง
โรงเรียน : โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร
ปีการศึกษา : 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย 2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus เพี่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ตามเกณฑ์ 75/75 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การอ่านจับใจความของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ก่อนเรียนและหลังเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การอ่านจับใจความของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หลังเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus กับเกณฑ์ร้อยละ 75 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ดำเนินการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย กลุ่มเป้าหมายเป็นครูผู้สอนกลุ่มกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร จำนวน 5 คน ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและหาประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus ผู้วิจัยดำเนินการสร้าง กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus จำนวน 5 เรื่อง แล้วนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 ท่าน ประเมินความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus จากนั้น นำไปทดลองใช้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อหาประสิทธิภาพ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus แบบประเมินความเหมาะสมของกิจกรรมการเรียนรู้และคู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plusขั้นตอนที่ 3 การทดลองใช้และศึกษาผลการใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนเทศบาลวัดท้าวโคตร ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 40 คน ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานสถิติทดสอบที ขั้นตอนที่ 4 การศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus
ผลการวิจัย พบว่า
1. สภาพปัจจุบันครูมีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย อยู่ในระดับน้อย ( = 2.35, S.D. = .06) และมีความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.65, S.D. = .08)
2. กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีขั้นตอนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นอุ่นเครื่อง (Warm-up) เป็นกิจกรรมที่ทำเพื่อให้สมองตื่นตัวเตรียมพร้อมที่จะเรียนรู้วิชาต่อไป หรือเรื่องต่อไป ขั้นนำเสนอความรู้ (Present) เป็นขั้นที่นำเสนอความรู้ใหม่ผ่านสื่อที่น่าสนใจและเปิดโอกาสให้เด็กทุกคนได้เรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพโดย ขั้นลงมือเรียนรู้ ฝึกทำฝึกฝน (Learn-practice) เป็นขั้นที่เปิดโอกาสให้นักเรียนฝึกทำโดยลงมือทดลองใช้ความรู้ด้วยกิจกรรมต่าง ๆ เป็นกลุ่มร่วมกับเพื่อน (KWL-Plus) ดังนี้ กิจกรรมก่อนการอ่าน K - (What we know) มีความรู้เดิมอะไรในเรื่องที่อ่านจับใจความ กิจกรรมระหว่างการอ่าน W - (What we want to know) ต้องการรู้อะไรจากการอ่าน นักเรียนตั้งคำถาม ถามตนเองว่าต้องการรู้อะไรจากเรื่องที่จะอ่าน L - (What we have learned) ได้เรียนรู้อะไรจากการอ่านกิจกรรมหลังการอ่าน Plus - (Mind-mapping) นักเรียนจัดทำแผนภาพความคิดและสรุปเรื่องจากการอ่านจับใจความ ขั้นสรุปความรู้ (Summary) เป็นขั้นที่มีการนำประสบการณ์ทั้งหมดมาสรุปรวบยอดเป็นความรู้ที่ชัดเจน ขั้นการประเมินผล เป็นขั้นที่ผู้สอนจัดทำข้อสอบมาให้ผู้เรียนทำเป็นรายบุคคล กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีความเหมาะสมระดับมาก ( = 4.27, S.D. = .45) และมีประสิทธิภาพ 80.27/79.44 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ 75/75 คู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus มีความเหมาะสมระดับมาก ( = 4.31, S.D. = .46)
3. นักเรียนมีความสามารถในการอ่านจับใจความหลังเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. นักเรียนมีคะแนนความสามารถในการอ่านจับใจความหลังเรียนเฉลี่ยเท่ากับ 24.20 คิดเป็นร้อยละ 80.67 สูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 75 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิตที่ระดับ .05
5. นักเรีนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain - based learning : BBL) ร่วมกับเทคนิค KWL-Plus อยู่ในระดับมาก