แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2/2561
หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว จำนวน 12 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการ เวลา 1 ชั่วโมง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
สาระที่ 4 จำนวนและพีชคณิต
มาตรฐาน ค 1.3 ใช้นิพจน์ สมการ อสมการ และเมทริกซ์ อธิบายความสัมพันธ์หรือช่วยแก้ปัญหา
2. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
สมการ คือ ประโยคที่แสดงการเท่ากันของจำนวนโดยมีสัญลักษณ์ = บอกการเท่ากัน สมการอาจมีตัวแปรหรือไม่มีตัวแปรก็ได้
3. จุดประสงค์การเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนสามารถ
3.1 ด้านความรู้
1) เปลี่ยนโจทย์ปัญหาเป็นประโยคสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง
2) บอกประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการได้ถูกต้อง
3.2 ด้านทักษะกระบวนการ
- ใช้ภาษาและสัญลักษณ์ทางคณิตศาสตร์ในการสื่อสาร สื่อความหมาย และนำเสนอเกี่ยวกับประโยคสัญลักษณ์ของสมการได้ถูกต้อง ชัดเจน
3.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์
- ทำงานด้วยความสามารถของตนเอง ไม่ลอกเลียนแบบงานผู้อื่น
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
4.1 ความสามารถในการสื่อสาร
4.2 ความสามารถในการคิด
5. สาระการเรียนรู้/เนื้อหา
5.1 พิจารณาข้อความ "จำนวนใดบวกด้วย 13 มีค่าเท่ากับ 38"
ถ้าใช้ แทนจำนวนใด เขียนอยู่ในรูปสัญลักษณ์ได้ดังนี้
+ 13 = 38
และถ้าแทน ด้วยตัวอักษร S จะได้ประโยคสัญลักษณ์ดังนี้
S + 13 = 38
ประโยคสัญลักษณ์ที่ได้เป็นสมการ
5.2 พิจารณาข้อความ "จำนวนใดบวกด้วย 25 มีค่ามากกว่า 49"
ถ้าใช้ แทนจำนวนใด เขียนอยู่ในรูปสัญลักษณ์ได้ดังนี้
+ 25 > 49
และถ้าแทน ด้วยตัวอักษร m จะได้ประโยคสัญลักษณ์ดังนี้
m + 25 > 49
ประโยคสัญลักษณ์ที่ได้ไม่ใช่สมการ
6. กิจกรรมการเรียนรู้
6.1 ขั้นนำ (ประมาณ 5 นาที)
1) ให้นักเรียนเล่นเกม 24 แต้ม โดยฉายผ่านโปรเจคเตอร์ให้นักเรียนทุกคนแข่งกันคิด คนใดคิดได้ก่อนให้ยกมือขึ้น รอครูเชิญให้ตอบก่อนจึงสามารถตอบได้
2) ทบทวนความหมายของสมการโดยให้นักเรียนช่วยกันตอบคำถามจากการนำเสนอด้วยโปรแกรม Microsoft office PowerPoint มีครูควบคุมและคอยกระตุ้นให้นักเรียนคิดและตอบออกเสียงชัดเจนดัง ๆ ด้วยคำถาม “ให้นักเรียนพิจารณาว่าประโยคต่อไปนี้ ประโยคใดเป็นสมการหรือไม่เป็นสมการ” ดังนี้
+ 8 = 10
3 + 10 = 13
n + 20 > 49
m - 10 ≠ 5
3x = 21
3) ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้
6.2 ขั้นสอนเนื้อหาใหม่ (ใช้เวลาประมาณ 20 นาที)
4) นักเรียนนั่งเป็นกลุ่มคละความสามารถคละเพศกลุ่มละ 5 คน ประกอบด้วยนักเรียนเก่ง 1 คน ปานกลาง 2 คน และอ่อน 2 คน เช่นเดิม
5) ครูแสดงข้อความ "จำนวนใดบวกด้วย 13 มีค่าเท่ากับ 38" แล้วให้นักเรียนเขียนในรูปสัญลักษณ์โดยใช้ แทนจำนวนใด (แนวการตอบ : + 13 = 38) และถ้าให้ใช้ตัวอักษร S เขียนแทน นักเรียนจะเขียนได้รูปใด (แนวการตอบ : S + 13 = 38)
ครูแนะนำนักเรียนว่า "S + 13 = 38" นั้นเป็นประโยคสัญลักษณ์ที่เขียนแทนข้อความ "จำนวนใดบวกด้วย 13 มีค่าเท่ากับ 38" และเรียกประโยคสัญลักษณ์ S + 13 = 38 ว่า สมการ
6) ครูแสดงข้อความ "จำนวนใดบวกด้วย 25 มีค่ามากกว่า 49" แล้วให้นักเรียนเขียนใน รูปสัญลักษณ์โดยใช้ แทนจำนวนใด (แนวการตอบ : + 25 > 49) และถ้าให้ใช้อักษร m เขียนแทนด้วย นักเรียนจะเขียนในรูปใด (แนวการตอบ : m + 25 > 49) และถามนักเรียนว่า "m + 25 > 49" เป็นประโยคสัญลักษณ์ที่เขียนแทนข้อความที่ว่าอย่างไร (แนวการตอบ : "จำนวนใดบวกด้วย 25 มีค่ามากกว่า 49")
ครูแนะนำนักเรียนว่า ประโยคสัญลักษณ์ m + 25 > 49 นี้ ไม่ใช่สมการ
7) ให้นักเรียนสังเกตประโยคสัญลักษณ์ 2 ประโยคข้างต้น คือ S + 13 = 38 และ m + 25 > 49 ว่ามีสัญลักษณ์อะไรต่างกันบ้าง (แนวการตอบ : ประโยคแรกมีสัญลักษณ์ = และประโยคหลังมีสัญลักษณ์ >) ครูแนะนำให้นักเรียนทราบว่า ประโยคสัญลักษณ์ใดที่มีสัญลักษณ์เท่ากับ ( = ) ประโยคนั้นเป็นสมการ
8) ให้นักเรียนศึกษาตัวอย่างเพิ่มเติมจากใบความรู้ เรื่อง ประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการร่วมกันเป็นกลุ่มและให้นักเรียนที่เรียนเก่งและเข้าใจเร็วอธิบายให้เพื่อนในกลุ่มฟังด้วย
6.3 ขั้นฝึกทักษะ (ประมาณ 30 นาที)
9) ให้ตัวแทนของแต่ละกลุ่มรับ เกมจับคู่ต่อภาพ พร้อมบัตรกิจกรรมตามเทคนิค KWDL
10) ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาและทำความเข้าใจกติกาและวิธีการเล่นเกม (หากมีข้อสงสัย ครูจะต้องช่วยอธิบายจนนักเรียนเข้าใจชัดเจน)
11) “เกมจับคู่ต่อภาพ ให้หรือบอกอะไรนักเรียนมาบ้าง” หรือ “นักเรียนรู้อะไรมาบ้างเกี่ยวกับเนื้อหาของเกมนี้” ครูถามจบนักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันคิดแล้วบันทึกลงในช่อง K โดยมีครูคอยให้คำแนะนำเพื่อเป็นแนวทางในการบันทึก (หากนักเรียนเข้าใจวิธีการบันทึกแล้วสามารถทำก่อนที่ครูจะถามก็ได้)
12) ครูถามคำถามตามขั้นตอนเทคนิค KWDL จนครบทุกช่อง ทั้งนี้เพื่อเป็นการกระตุ้นให้นักเรียนร่วมกันคิดร่วมกันทำงานแข่งกัน และครูสามารถควบคุมเวลาในการทำงานของนักเรียนให้เป็นไปตามที่กำหนดในแต่ละช่องได้ด้วย
13) สุ่มกลุ่มออกมานำเสนอผลงาน 1 กลุ่ม ครูและนักเรียนอภิปรายสรุปผลจาก
เกมจับคู่ต่อภาพ ร่วมกันและเปิดโอกาสให้นักเรียนที่มีข้อสงสัยได้ซักถาม
14) แจกใบงานที่ 3 ประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการ ให้นักเรียนทำเป็นรายบุคคล
นักเรียนไม่ควรซักถามกันและควรมีความซื่อสัตย์ หลังจากทำเสร็จแล้วให้นักเรียนแลกเปลี่ยนกันเพื่อตรวจคำตอบโดยมีครูและนักเรียนทั้งชั้นร่วมกันเฉลย
6.4 ขั้นสรุปบทเรียนและวัดประเมินผล (ประมาณ 5 นาที)
15) สุ่มถามนักเรียนเป็นรายบุคคลว่าสมการคืออะไร หรือหากนักเรียนคนใดตอบได้ ให้ยกมือขึ้นตอบได้ (แนวการตอบ : สมการ คือ ประโยคที่แสดงการเท่ากันของจำนวนโดยมีสัญลักษณ์ = บอกการเท่ากัน สมการอาจมีตัวแปรหรือไม่มีตัวแปรก็ได้)
16) ครูแจกเกมจับคู่ต่อภาพ ให้นักเรียนนำไปฝึกเล่นเพื่อจะได้เข้าใจเนื้อหาและมีความคงทนในการเรียน
7. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้
7.1 เกม 24 แต้ม
7.2 สื่อจากโปรแกรม Microsoft office PowerPoint
7.3 ใบความรู้ เรื่อง ประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการ
7.4 เกมจับคู่ต่อภาพ
7.5 บัตรกิจกรรมตามเทคนิค KWDL
7.6 ใบงานที่ 3 ประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นสมการ
7.7 อุปกรณ์เครื่องฉายและคอมพิวเตอร์
8. การวัดผลและการประเมินผล
สิ่งที่ต้องการวัด เครื่องมือวัดผล วิธีวัดผล เกณฑ์การประเมินผล
ด้านความรู้ - ใบงานที่ 3 - ตรวจใบงาน - ทำได้ถูกต้อง ร้อยละ 75
ขึ้นไปถือว่า “ผ่าน”
ด้านทักษะ/กระบวนการ - แบบประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ - ประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ - ได้คะแนนระดับ 2 ขึ้นไป ถือว่า “ผ่าน”
ด้านคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบประเมิน ด้านคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์ - ประเมิน
ด้านคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์ - ได้คะแนนระดับ 2 ขึ้นไป ถือว่า “ผ่าน”
ด้านสมรรถนะ - แบบประเมินสมรรถนะ - ประเมินสมรรถนะ - ควรได้คะแนนระดับดี ขึ้นไป
9. ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายก่อนสอน
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ว่าที่พันตรี...................................................
(พิศาล วรจักร์)
ผู้อำนวยการโรงเรียนพรานวิบูลวิทยา
................/................/................
10. บันทึกผลหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
10.1 ผลการจัดการเรียนรู้
1) จุดประสงค์ด้านความรู้ จากนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/1 จำนวน 30 คน
ปรากฏผล ดังนี้
- ผลการทำใบงาน นักเรียนที่มีคะแนนรวมผ่านเกณฑ์การประเมิน จำนวน.............คน นักเรียนที่ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินและควรแก้ไข จำนวน.............คน
2) จุดประสงค์การเรียนรู้ด้านทักษะ/กระบวนการ และด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ และด้านสมรรถนะผู้เรียน จากนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/1 จำนวน 30 คน ปรากฏผล ดังนี้
รายการประเมิน ผลการประเมิน (ร้อยละ) สรุป (ร้อยละ)
ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง ผ่าน ไม่ผ่าน
ด้านทักษะ/กระบวนการ
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ด้านสมรรถนะผู้เรียน
10.2 ปัญหา/อุปสรรค
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10.3 ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ลงชื่อ ...........................................ผู้สอน
(นางหทัยรัตน์ วิวาสุขุ)
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
................ /................ /................
11. ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายหลังสอน
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ว่าที่พันตรี .....................................................
(พิศาล วรจักร์)
ผู้อำนวยการโรงเรียนพรานวิบูลวิทยา
................/................/...................