การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงาน
การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ให้ได้ตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/3 โรงเรียนโนนไทยคุรุอุปถัมภ์ 2 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1
ปีการศึกษา 2560 จำนวน 11 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงาน คู่มือการใช้รูปแบบ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบประเมินทักษะกระบวนการทำงาน และแบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา มีชื่อว่า “IIDPPE Model” มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ เน้นที่ผู้เรียนเป็นผู้สร้างความรู้ขึ้นเองอย่างเป็นระบบ โดยอาศัยการปฏิบัติแบบโครงงาน และผู้เรียนมีบทบาทสำคัญในการเรียนรู้ ผ่านกิจกรรมการเรียนสอนทักษะปฏิบัติ 2) วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วย 6 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (Introduction: I) ขั้นที่ 2 ขั้นรับรู้ข้อมูล (Information for lerning : I) ขั้นที่ 3 ขั้นสาธิตทักษะ (Demonstration : D) ขั้นที่ 4 ขั้นวางแผน (Plan for Plactice : P) ขั้นที่ 5 ขั้นปฏิบัติ (Plactice : P) ขั้นที่ 6 ขั้นประเมินผล (Evaulation : E) 4) การวัดและประเมินผล 2 ด้าน คือ ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและด้านทักษะกระบวนการทำงาน และ 5) เงื่อนไขสำคัญในการนำรูปแบบไปใช้ให้ประสบผลสำเร็จ ประกอบด้วย ผู้เรียนต้องมีความรู้และทักษะพื้นฐานสำหรับการเรียนรู้เนื้อหาใหม่ ครูต้องเตรียมภาระงานที่มอบหมายเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ และการทำงานกลุ่มควรประกอบไปด้วยผู้เรียนที่มีความสามารถในการเรียนรู้ที่หลากหลาย พบว่ารูปแบบการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 80.33/81.46
2. ประสิทธิผลของรูปแบบพบว่า 2.1) หลังเรียนตามรูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน สูงกว่าก่อนเรียน 2.2) นักเรียนที่เรียนตามรูปแบบมีพัฒนาการด้านทักษะกระบวนการทำงานสูงขึ้นจากระดับปานกลางเป็นระดับมาก 2.3) หลังเรียนตามรูปแบบนักเรียนมีความคิดเห็นต่อกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบโดยภาพรวมอยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ให้ได้ตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/3 โรงเรียนโนนไทยคุรุอุปถัมภ์ 2 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1
ปีการศึกษา 2560 จำนวน 11 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงาน คู่มือการใช้รูปแบบ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบประเมินทักษะกระบวนการทำงาน และแบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา มีชื่อว่า “IIDPPE Model” มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ เน้นที่ผู้เรียนเป็นผู้สร้างความรู้ขึ้นเองอย่างเป็นระบบ โดยอาศัยการปฏิบัติแบบโครงงาน และผู้เรียนมีบทบาทสำคัญในการเรียนรู้ ผ่านกิจกรรมการเรียนสอนทักษะปฏิบัติ 2) วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วย 6 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (Introduction: I) ขั้นที่ 2 ขั้นรับรู้ข้อมูล (Information for lerning : I) ขั้นที่ 3 ขั้นสาธิตทักษะ (Demonstration : D) ขั้นที่ 4 ขั้นวางแผน (Plan for Plactice : P) ขั้นที่ 5 ขั้นปฏิบัติ (Plactice : P) ขั้นที่ 6 ขั้นประเมินผล (Evaulation : E) 4) การวัดและประเมินผล 2 ด้าน คือ ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและด้านทักษะกระบวนการทำงาน และ 5) เงื่อนไขสำคัญในการนำรูปแบบไปใช้ให้ประสบผลสำเร็จ ประกอบด้วย ผู้เรียนต้องมีความรู้และทักษะพื้นฐานสำหรับการเรียนรู้เนื้อหาใหม่ ครูต้องเตรียมภาระงานที่มอบหมายเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ และการทำงานกลุ่มควรประกอบไปด้วยผู้เรียนที่มีความสามารถในการเรียนรู้ที่หลากหลาย พบว่ารูปแบบการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 80.33/81.46
2. ประสิทธิผลของรูปแบบพบว่า 2.1) หลังเรียนตามรูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติร่วมกับการสอนแบบโครงงานเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนทำงาน สูงกว่าก่อนเรียน 2.2) นักเรียนที่เรียนตามรูปแบบมีพัฒนาการด้านทักษะกระบวนการทำงานสูงขึ้นจากระดับปานกลางเป็นระดับมาก 2.3) หลังเรียนตามรูปแบบนักเรียนมีความคิดเห็นต่อกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบโดยภาพรวมอยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด