รายงานผลการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร
ชื่อเรื่อง:รายงานผลการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
ผู้ศึกษา:นางสาวอุบล คำฟู
ปีที่ศึกษา:2558
_________________________________________________________________________
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 เพื่อศึกษาความก้าวหน้าทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสารกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และศึกษาระดับความพึงพอใจของนักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนปางกุ่มวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 2 ที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 14 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร จำนวน 6 ชุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียน ปรนัยชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เรื่องสารและสมบัติของสารจำนวน 10 ข้อ วิธีดำเนินการศึกษา ทำการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนแล้วดำเนินการจัดกิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร จนครบ 6 ชุด จึงทำการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนและให้ตอบแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหา ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีประสิทธิผลและค่าที
ผลการศึกษาพบว่า
1. ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพโดยรวมเท่ากับ 84.27/83.21 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80
2. ความก้าวหน้าทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 หลังเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีค่าดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมและค่าที(t-test) เป็นไปตามสมมติฐานข้อที่ 2 ดังนี้
2.1 ค่าดัชนีประสิทธิผลชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เท่ากับ 0.7874 แสดงว่านักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนหรือมีความรู้เพิ่มขึ้น 0.7874 คิดเป็นร้อยละ 78.74
2.2 ค่าเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียนสูงกว่าค่าเฉลี่ยของคะแนนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01
3. ระดับความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุดมีค่าเฉลี่ยรวมเท่ากับ 4.58
เนื่องจากในการสร้างชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ผู้ศึกษาได้เลือกแนวทางและกระบวนการดำเนินงานให้สอดคล้องกับสภาพของปัญหาที่พบโดยศึกษาองค์ประกอบของชุดกิจกรรม และขั้นตอนการสร้างจากนักการศึกษาอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ที่สามารถถ่ายทอดเนื้อหาวิชาที่มีความสลับซับซ้อนและเป็นนามธรรม ให้ออกมาในรูปแบบของสื่อที่เป็นของจริง และรูปภาพที่ช่วยให้เข้าใจง่ายขึ้น และจัดลำดับเนื้อหาจากง่ายไปหายาก เน้นให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองโดยการปฏิบัติจริง ไปทีละขั้นตามความสามารถและความสนใจเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ อย่างเป็นธรรมชาติ เปิดโอกาสให้ผู้เรียนใช้ความสามารถของตนเองตามศักยภาพของแต่ละบุคคล ได้แสดงความคิดอย่างสร้างสรรค์ และสามารถใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สร้างองค์ความรู้ใหม่ได้ด้วยตนเอง อย่างมีอิสระและเกิดผลดีอันนำไปสู่การเรียนรู้ที่ดี เกิดผลสำเร็จได้ เพื่อให้ได้สื่อการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ดังนั้นชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่สร้างขึ้นเน้นให้นักเรียนใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้หรือแก้ปัญหาด้วยตนเอง เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ และเห็นคุณค่า ของการเรียนวิทยาศาสตร์มาก สามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในการเรียนรู้เพิ่มเติมหรือนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้และยังเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอนที่สามารถนำชุดกิจกรรมที่สร้างขึ้นไปใช้สอน เพื่อช่วยลดบทบาทของครูผู้สอน โดยเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง และกระตุ้นครูให้พัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อนักเรียนต่อไปรวมทั้งเป็นแนวทางสำหรับครูผู้สอนวิทยาศาสตร์ในการพัฒนาชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ในเรื่องอื่นๆ ต่อไป
ผู้ศึกษา:นางสาวอุบล คำฟู
ปีที่ศึกษา:2558
_________________________________________________________________________
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 เพื่อศึกษาความก้าวหน้าทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสารกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และศึกษาระดับความพึงพอใจของนักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนปางกุ่มวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 2 ที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 14 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร จำนวน 6 ชุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียน ปรนัยชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เรื่องสารและสมบัติของสารจำนวน 10 ข้อ วิธีดำเนินการศึกษา ทำการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนแล้วดำเนินการจัดกิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร จนครบ 6 ชุด จึงทำการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนและให้ตอบแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหา ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีประสิทธิผลและค่าที
ผลการศึกษาพบว่า
1. ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพโดยรวมเท่ากับ 84.27/83.21 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80
2. ความก้าวหน้าทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 หลังเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีค่าดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมและค่าที(t-test) เป็นไปตามสมมติฐานข้อที่ 2 ดังนี้
2.1 ค่าดัชนีประสิทธิผลชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เท่ากับ 0.7874 แสดงว่านักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนหรือมีความรู้เพิ่มขึ้น 0.7874 คิดเป็นร้อยละ 78.74
2.2 ค่าเฉลี่ยของคะแนนหลังเรียนสูงกว่าค่าเฉลี่ยของคะแนนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01
3. ระดับความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุดมีค่าเฉลี่ยรวมเท่ากับ 4.58
เนื่องจากในการสร้างชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ผู้ศึกษาได้เลือกแนวทางและกระบวนการดำเนินงานให้สอดคล้องกับสภาพของปัญหาที่พบโดยศึกษาองค์ประกอบของชุดกิจกรรม และขั้นตอนการสร้างจากนักการศึกษาอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ที่สามารถถ่ายทอดเนื้อหาวิชาที่มีความสลับซับซ้อนและเป็นนามธรรม ให้ออกมาในรูปแบบของสื่อที่เป็นของจริง และรูปภาพที่ช่วยให้เข้าใจง่ายขึ้น และจัดลำดับเนื้อหาจากง่ายไปหายาก เน้นให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองโดยการปฏิบัติจริง ไปทีละขั้นตามความสามารถและความสนใจเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ อย่างเป็นธรรมชาติ เปิดโอกาสให้ผู้เรียนใช้ความสามารถของตนเองตามศักยภาพของแต่ละบุคคล ได้แสดงความคิดอย่างสร้างสรรค์ และสามารถใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สร้างองค์ความรู้ใหม่ได้ด้วยตนเอง อย่างมีอิสระและเกิดผลดีอันนำไปสู่การเรียนรู้ที่ดี เกิดผลสำเร็จได้ เพื่อให้ได้สื่อการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ดังนั้นชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารและสมบัติของสาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่สร้างขึ้นเน้นให้นักเรียนใช้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้หรือแก้ปัญหาด้วยตนเอง เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ และเห็นคุณค่า ของการเรียนวิทยาศาสตร์มาก สามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในการเรียนรู้เพิ่มเติมหรือนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้และยังเป็นประโยชน์สำหรับครูผู้สอนที่สามารถนำชุดกิจกรรมที่สร้างขึ้นไปใช้สอน เพื่อช่วยลดบทบาทของครูผู้สอน โดยเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง และกระตุ้นครูให้พัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อนักเรียนต่อไปรวมทั้งเป็นแนวทางสำหรับครูผู้สอนวิทยาศาสตร์ในการพัฒนาชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ในเรื่องอื่นๆ ต่อไป