การพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ด้วยบทเพลงไทยลูกทุ่ง
ชื่อเรื่อง การพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ด้วยบทเพลงไทยลูกทุ่งร่วมกับ
การสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2
ผู้วิจัย นายศรายุทธ นาคินชาติ
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2
ปีที่พิมพ์ 2559
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการการวิจัยและพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 การวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การสำรวจข้อมูลพื้นฐาน สภาพความต้องการ และแนวทางการพัฒนาการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ ประชากรที่ใช้ในการวิจัยคือ บุคลากรทางการศึกษา จำนวน 32 คน และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำนวน 54 คน ดำเนินการในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามความคิดเห็น ระยะที่ 2 การศึกษาผลของการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ด้วยการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำนวน 54 คน ดำเนินการในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนานักเรียนคือ แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยบทเพลงไทยลูกทุ่งร่วมกับการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย และแบบประเมินความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงาน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
การวิจัยระยะที่ 1 จากการสอบถามความต้องการของนักเรียนในด้านลักษณะของการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะในการคิดวิเคราะห์ พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ต้องการลักษณะของการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะในการคิดวิเคราะห์ด้วยการทำโครงงานมากที่สุด รองลงมาคือกิจกรรมเกมการศึกษา นักเรียนมีความต้องการเนื้อหาสำหรับการฝึกทักษะในการคิดวิเคราะห์มากที่สุดคือ เนื้อหาเพลง รองลงมาคือ เนื้อหานิทาน ต้องการปฏิบัติกิจกรรมในระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติกิจกรรมเป็นกลุ่มมากที่สุด ต้องการให้มีการจัดผลและประเมินผลระหว่างการจัดกิจกรรมฝึกทักษะโดยวัด ความรู้โดยใช้การประเมินชิ้นงาน/ผลงานของนักเรียนตามเกณฑ์มากที่สุด และนักเรียนต้องการให้เพื่อนมีส่วนร่วมในการประเมินมากที่สุด
การวิจัยระยะที่ 2 ผลการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ด้วยการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 มีกระบวนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นเสนอสถานการณ์ปัญหา 2) ขั้นกำหนดปัญหา 3) ขั้นสร้างโครงร่างโครงงาน 4) ขั้นลงมือปฏิบัติ และ 5) ขั้นนำเสนอโครงงาน ใช้เวลา 16 สัปดาห์ ผลการวิจัย พบว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงานโดยภาพรวมในระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ย 49.02 คิดเป็นร้อยละ 81.69 และผลการประเมินความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงานด้วยแบบประเมิน 3 ด้าน พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ย 26.15 คิดเป็นร้อยละ 87.18 แสดงให้เห็นว่า การจัดการเรียนรู้ด้วยการทำโครงงาน มีผลต่อการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์
การสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2
ผู้วิจัย นายศรายุทธ นาคินชาติ
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2
ปีที่พิมพ์ 2559
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการการวิจัยและพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 การวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การสำรวจข้อมูลพื้นฐาน สภาพความต้องการ และแนวทางการพัฒนาการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ ประชากรที่ใช้ในการวิจัยคือ บุคลากรทางการศึกษา จำนวน 32 คน และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำนวน 54 คน ดำเนินการในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามความคิดเห็น ระยะที่ 2 การศึกษาผลของการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ด้วยการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 จำนวน 54 คน ดำเนินการในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนานักเรียนคือ แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยบทเพลงไทยลูกทุ่งร่วมกับการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย และแบบประเมินความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงาน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
การวิจัยระยะที่ 1 จากการสอบถามความต้องการของนักเรียนในด้านลักษณะของการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะในการคิดวิเคราะห์ พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ต้องการลักษณะของการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะในการคิดวิเคราะห์ด้วยการทำโครงงานมากที่สุด รองลงมาคือกิจกรรมเกมการศึกษา นักเรียนมีความต้องการเนื้อหาสำหรับการฝึกทักษะในการคิดวิเคราะห์มากที่สุดคือ เนื้อหาเพลง รองลงมาคือ เนื้อหานิทาน ต้องการปฏิบัติกิจกรรมในระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติกิจกรรมเป็นกลุ่มมากที่สุด ต้องการให้มีการจัดผลและประเมินผลระหว่างการจัดกิจกรรมฝึกทักษะโดยวัด ความรู้โดยใช้การประเมินชิ้นงาน/ผลงานของนักเรียนตามเกณฑ์มากที่สุด และนักเรียนต้องการให้เพื่อนมีส่วนร่วมในการประเมินมากที่สุด
การวิจัยระยะที่ 2 ผลการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ด้วยการสอนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 มีกระบวนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นเสนอสถานการณ์ปัญหา 2) ขั้นกำหนดปัญหา 3) ขั้นสร้างโครงร่างโครงงาน 4) ขั้นลงมือปฏิบัติ และ 5) ขั้นนำเสนอโครงงาน ใช้เวลา 16 สัปดาห์ ผลการวิจัย พบว่านักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 1 โรงเรียนบ้านจรเข้มาก มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงานโดยภาพรวมในระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ย 49.02 คิดเป็นร้อยละ 81.69 และผลการประเมินความสามารถในการคิดวิเคราะห์ในกระบวนการทำโครงงานด้วยแบบประเมิน 3 ด้าน พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ย 26.15 คิดเป็นร้อยละ 87.18 แสดงให้เห็นว่า การจัดการเรียนรู้ด้วยการทำโครงงาน มีผลต่อการพัฒนาความสามารถในการคิดวิเคราะห์