รายงานผลการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้
ชื่อเรื่อง รายงานผลการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้
เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ชั้นอนุบาลปีที่ 2
ผู้ศึกษา นางสาวส่องแสง รอบแคว้น ตําแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชํานาญการ
โรงเรียนบ้านหลักเขต สํานักงานเขตที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1
ปีที่ศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ที่ได้รับการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ 2) เพื่อเปรียบเทียบผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ก่อนและหลังการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ กลุ่มตัวเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ เด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1 ที่กําลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 จํานวน 33 คน ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sample) ใช้เวลาจัดกิจกรรม 6 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ 1) คู่มือการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 1 เล่ม 2) แผนการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 30 แผน 3) แบบประเมินทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 6 ชุด สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบสมมติฐาน โดยใช้ Dependent Samples t-test
ผลการวิจัยพบว่า
1. การพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ที่ได้รับการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน หลังการจัดกิจกรรม โดยรวมอยู่ใน ระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ยก่อนการจัดกิจกรรม 25.82 คิดเป็นร้อยละ 51.64 คะแนนเฉลี่ย หลังการจัดกิจกรรม 44.82 คิดเป็นร้อยละ 89.64 และการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จําแนกรายทักษะปรากฏดังนี้
1) ทักษะการสังเกต ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 5.03 คิดเป็นร้อยละ 50.30 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.03 คิดเป็นร้อยละ 90.30 ระดับดี
2) ทักษะการจําแนกประเภท ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 5.21 คิดเป็นร้อยละ 52.12 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.12 คิดเป็นร้อยละ 91.12 ระดับดี
3) ทักษะการวัด ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.79 คิดเป็นร้อยละ 47.88 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.18 คิดเป็นร้อยละ 91.82 ระดับดี
4) ทักษะการหามิติสัมพันธ์ ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.97 คิดเป็นร้อยละ 49.70 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 8.94 คิดเป็นร้อยละ 89.39 ระดับดี
5) ทักษะการสื่อความหมาย ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 2.42 คิดเป็นร้อยละ 48.48 ระดับต้องแก้ไข หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.64 คิดเป็นร้อยละ 92.73 ระดับดี
6) ทักษะการลงความเห็น ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 2.58 คิดเป็นร้อยละ 51.52 ระดับต้องแก้ไข หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.76 คิดเป็นร้อยละ 95.15 ระดับดี
2. การเปรียบเทียบผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ค พบว่า หลังการจัด ประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ขั้นพื้นฐานสูงกว่าก่อนการจัดกิจกรรมอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01
เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ชั้นอนุบาลปีที่ 2
ผู้ศึกษา นางสาวส่องแสง รอบแคว้น ตําแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชํานาญการ
โรงเรียนบ้านหลักเขต สํานักงานเขตที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1
ปีที่ศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ที่ได้รับการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ 2) เพื่อเปรียบเทียบผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ก่อนและหลังการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ กลุ่มตัวเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ เด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 1 ที่กําลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 จํานวน 33 คน ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sample) ใช้เวลาจัดกิจกรรม 6 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ 1) คู่มือการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 1 เล่ม 2) แผนการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 30 แผน 3) แบบประเมินทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จํานวน 6 ชุด สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบสมมติฐาน โดยใช้ Dependent Samples t-test
ผลการวิจัยพบว่า
1. การพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ที่ได้รับการจัดประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้ เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน หลังการจัดกิจกรรม โดยรวมอยู่ใน ระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ยก่อนการจัดกิจกรรม 25.82 คิดเป็นร้อยละ 51.64 คะแนนเฉลี่ย หลังการจัดกิจกรรม 44.82 คิดเป็นร้อยละ 89.64 และการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน จําแนกรายทักษะปรากฏดังนี้
1) ทักษะการสังเกต ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 5.03 คิดเป็นร้อยละ 50.30 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.03 คิดเป็นร้อยละ 90.30 ระดับดี
2) ทักษะการจําแนกประเภท ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 5.21 คิดเป็นร้อยละ 52.12 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.12 คิดเป็นร้อยละ 91.12 ระดับดี
3) ทักษะการวัด ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.79 คิดเป็นร้อยละ 47.88 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 9.18 คิดเป็นร้อยละ 91.82 ระดับดี
4) ทักษะการหามิติสัมพันธ์ ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.97 คิดเป็นร้อยละ 49.70 ระดับพอใช้ หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 8.94 คิดเป็นร้อยละ 89.39 ระดับดี
5) ทักษะการสื่อความหมาย ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 2.42 คิดเป็นร้อยละ 48.48 ระดับต้องแก้ไข หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.64 คิดเป็นร้อยละ 92.73 ระดับดี
6) ทักษะการลงความเห็น ก่อนการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 2.58 คิดเป็นร้อยละ 51.52 ระดับต้องแก้ไข หลังการจัดกิจกรรมมีค่าเฉลี่ย 4.76 คิดเป็นร้อยละ 95.15 ระดับดี
2. การเปรียบเทียบผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านหลักเขต ค พบว่า หลังการจัด ประสบการณ์โดยใช้กิจกรรมทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ขั้นพื้นฐานสูงกว่าก่อนการจัดกิจกรรมอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01