รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่องระบบจำนวนเต็ม
ชื่อผลงาน รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่องระบบจำนวนเต็ม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ชื่อผู้รายงาน นางสาวเยาวพา สาครเจริญ
สถานที่ทางาน โรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ
จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระ
การเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน ที่เรียนด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/2 โรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ จังหวัดหนองคาย จำนวน 22 คน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ จำนวน 40 ข้อ ที่ค่าความยากง่าย (P) อยู่ระหว่าง 0.37 – 0.71 อำนาจจำแนก (r) อยู่ระหว่าง 0.42 – 0.80 และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ 0.912 และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 15 ข้อ สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบค่า t-test
จากผลการพัฒนา พบว่า
1. แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าประสิทธิภาพ 83.68/82.73 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ คือ 80/80
2. ค่าดัชนีประสิทธิผล ( E.I.) ของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าเท่ากับ 0.6481 ซึ่งหมายความว่า นักเรียน
มีความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 64.81
3. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. นักเรียนที่เรียนโดยการใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.52) โดยข้อที่มีระดับความพึงพอใจสูงสุด คือ การเรียนคณิตศาสตร์ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ทำให้นักเรียนสนุกและอยากเรียน ( = 4.67)
กิตติกรรมประกาศ
รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จัดทำขึ้นเพื่อจะนำผลที่ได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมาพัฒนาให้มีประสิทธิภาพ และส่งผลต่อการเรียนของผู้เรียนให้ดียิ่งขึ้น
ขอขอบพระคุณ นายพัชระ งามชัด ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนหมู่บ้านตัวอย่าง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาเสียสละเวลาส่วนตัว ในการตรวจพิจารณาและให้ข้อเสนอแนะด้านหลักสูตรและด้านเนื้อหาทำให้แบบฝึกทักษะมีความถูกต้อง มีกิจกรรม ที่หลากหลาย น่าสนใจ ขอขอบคุณ นางอรอุมา บวรศักดิ์ ตำแหน่งศึกษานิเทศก์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคายเขต 2 ที่คอยให้คำปรึกษา ตรวจสอบด้านเนื้อหาในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตลอดจนการออกแบบกิจกรรมให้เป็นไปตามหลักวิชาคณิตศาสตร์ทำให้แบบฝึกทักษะมี ความน่าสนใจ ขอขอบคุณ นางสาวพรทิพา หล้าศักดิ์ อาจารย์ประจำภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ที่คอยให้กำลังใจส่งเสริมสนับสนุนและให้คำแนะนำเกี่ยวกับเนื้อหาและหลักสูตรคณิตศาสตร์ให้มีความเหมาะสมกับระดับชั้น ขอขอบคุณ นางสาวมลฤดี วันศิริ ตำแหน่งครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเฝ้าไร่วิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่คอยตรวจสอบด้านการใช้ภาษาและเนื้อหาคณิตศาสตร์และคอยชี้แนะข้อบกพร่องและแนวทาง แก้ไขและนอกจากนี้ยังขอขอบคุณ นางภควดี บูชาทิพย์ ตำแหน่งครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนหมู่บ้านตัวอย่าง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาอุทิศเวลา ให้คำแนะนำปรึกษาแนวทางการสร้างแบบทดสอบ เทคนิคการเขียนข้อสอบ และการวิเคราะห์ข้อมูล จนทำให้ผู้รายงานดำเนินงานครั้งนี้สำเร็จสมบูรณ์ ผู้รายงานรู้สึกซาบซึ้งในน้ำใจเป็นอย่างยิ่ง
ขอขอบพระคุณ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาอำนวยความสะดวก ในการพัฒนาผลงานในครั้งนี้ ขอขอบคุณที่ช่วยส่งเสริม สนับสนุน ให้กำลังใจ กำกับติดตามและดูแลอย่างใกล้ชิดเสมอมา ขอขอบคุณคณะครูโรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ทุกคนที่เป็นกำลังใจคอยให้คำปรึกษาแนะนำและช่วยเหลือทุกสิ่งทุกประการ ทำให้ผู้รายงานมีกำลังใจ ในการพัฒนาผลงานจนสำเร็จลุล่วงด้วยดี
คุณค่าและคุณประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาผลงานในครั้งนี้ ผู้รายงานขอมอบ เป็นเครื่องสักการะบูชาแด่คุณบิดามารดา ครูอาจารย์ และผู้มีพระคุณทุกท่าน
เยาวพา สาครเจริญ
สารบัญ
หน้า
บทที่ 1 บทนำ 1
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา 1
วัตถุประสงค์การศึกษา 5
สมมติฐานการศึกษา 6
ขอบเขตการการศึกษา 6
นิยามศัพท์เฉพาะ 7
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ 9
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 10
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
10
การจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ 20
หลักการ แนวคิด และทฤษฎีเกี่ยวกับแบบฝึกทักษะ 34
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 47
การหาประสิทธิภาพ 54
ดัชนีประสิทธิผล 56
แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับความพึงพอใจ 57
งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 61
บทที่ 3 วิธีการดำเนินการศึกษา 68
ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง 68
เนื้อหาที่ใช้ในการศึกษา 68
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา 69
การสร้างและหาคุณภาพเครื่องมือ 69
วิธีดำเนินการศึกษา 78
การเก็บรวบรวมข้อมูล 79
การวิเคราะห์ข้อมูล 80
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล 81
บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
สัญลักษณ์ที่ใช้ในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
ลำดับขั้นตอนในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
ผลการวิเคราะห์ข้อมูล 86
สารบัญ(ต่อ)
หน้า
บทที่ 5 สรุปผลการวิจัย อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ 93
วัตถุประสงค์การศึกษา 93
สมมติฐานการศึกษา 93
วิธีดำเนินการศึกษา 94
สรุปผลการศึกษา 95
การอภิปรายผล 96
ข้อเสนอแนะ 102
บรรณานุกรม 103
ภาคผนวก 1123
ภาคผนวก ก แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 113
ภาคผนวก ข การหาค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ค่าความยากง่าย ค่าอำนาจ
จำแนก และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
121
ภาคผนวก ค แบบประเมินแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และผลการ
ประเมินของผู้เชี่ยวชาญ
126
ภาคผนวก ง แบบประเมินความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึก
ทักษะคณิตศาสตร์และ ผลการวิเคราะห์ค่าดัชนีความสอดคล้อง
เชิงเนื้อหา (IOC) และค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามความพึงพอใจ
131
ภาคผนวก จ การวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2 )
กลุ่มเดี่ยว กลุ่มเล็ก กลุ่มใหญ่
137
ภาคผนวก ฉ ผลการใช้และการวิเคราะห์ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ
จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2 ) กลุ่มตัวอย่าง
142
ภาคผนวก ช การหาค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.) ของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
146
สารบัญ(ต่อ)
หน้า
ภาคผนวก ซ การวิเคราะห์เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพื่อทดสอบ
ความมีนัยสำคัญ
149
ภาคผนวก ฌ ตัวอย่างแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และ แบบฝึกเสริมทักษะ 151
ภาคผนวก ญ หนังสือแต่งตั้งผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบผลงานทางวิชาการ
หนังสือเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ
198
ประวัติย่อผู้รายงาน 238
สารบัญตาราง
ตารางที่ หน้า
1 การวิเคราะห์เนื้อหา จุดประสงค์การเรียนรู้ และข้อสอบ กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
74
2 แสดงแบบแผนการศึกษาแบบ One Group Pre-test Post-test Design 78
3 แสดงการจัดวันเวลาในการศึกษา 79
4 แสดงประสิทธิภาพของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
86
5 แสดงค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
88
6 แสดงประสิทธิภาพของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
89
7 ดัชนีประสิทธิผล (E.I.) แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มตัวอย่าง (N=22)
90
8
ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน
โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
90
9
ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับความพึงพอใจของนักเรียนมีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
91
10 แสดงความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ (IOC) ต่อแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
122
11 ค่าความยากง่าย (P) ค่าอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
124
12 คะแนนเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญที่มีต่อแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
129
13 ผลการประเมินความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับจุดประสงค์ที่ต้องการวัดของ
แบบสอบถามความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
135
สารบัญตาราง (ต่อ)
ตารางที่ หน้า
14 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) ของแบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบหนึ่งต่อหนึ่ง (One - to - One testing)
138
15 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) แบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบกลุ่มเล็ก (Small Group testing)
139
16 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) แบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบกลุ่มใหญ่ ภาคสนาม ( Field testing )
140
17 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1) การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (กลุ่มตัวอย่าง)
143
18 การหาประสิทธิภาพของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียน (E2)
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (กลุ่มตัวอย่าง)
145
19 ผลวิเคราะห์หาค่าดัชนีประสิทธิผล ค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ก่อนเรียนและหลังเรียนของคะแนนการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
147
สารบัญภาพ
ภาพที่ หน้า
1 รูปแบบขั้นตอนการจัดการเรียนการสอน 31
2 ขั้นตอนการสร้างและหาประสิทธิภาพของแบบฝึกทักษะ 73
3 ขั้นตอนการสร้างแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 76
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ชื่อผู้รายงาน นางสาวเยาวพา สาครเจริญ
สถานที่ทางาน โรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ
จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระ
การเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน ที่เรียนด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/2 โรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ จังหวัดหนองคาย จำนวน 22 คน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ จำนวน 40 ข้อ ที่ค่าความยากง่าย (P) อยู่ระหว่าง 0.37 – 0.71 อำนาจจำแนก (r) อยู่ระหว่าง 0.42 – 0.80 และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ 0.912 และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 15 ข้อ สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบค่า t-test
จากผลการพัฒนา พบว่า
1. แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าประสิทธิภาพ 83.68/82.73 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ คือ 80/80
2. ค่าดัชนีประสิทธิผล ( E.I.) ของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าเท่ากับ 0.6481 ซึ่งหมายความว่า นักเรียน
มีความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 64.81
3. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. นักเรียนที่เรียนโดยการใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.52) โดยข้อที่มีระดับความพึงพอใจสูงสุด คือ การเรียนคณิตศาสตร์ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ทำให้นักเรียนสนุกและอยากเรียน ( = 4.67)
กิตติกรรมประกาศ
รายงานการพัฒนาแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จัดทำขึ้นเพื่อจะนำผลที่ได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมาพัฒนาให้มีประสิทธิภาพ และส่งผลต่อการเรียนของผู้เรียนให้ดียิ่งขึ้น
ขอขอบพระคุณ นายพัชระ งามชัด ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนหมู่บ้านตัวอย่าง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาเสียสละเวลาส่วนตัว ในการตรวจพิจารณาและให้ข้อเสนอแนะด้านหลักสูตรและด้านเนื้อหาทำให้แบบฝึกทักษะมีความถูกต้อง มีกิจกรรม ที่หลากหลาย น่าสนใจ ขอขอบคุณ นางอรอุมา บวรศักดิ์ ตำแหน่งศึกษานิเทศก์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคายเขต 2 ที่คอยให้คำปรึกษา ตรวจสอบด้านเนื้อหาในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตลอดจนการออกแบบกิจกรรมให้เป็นไปตามหลักวิชาคณิตศาสตร์ทำให้แบบฝึกทักษะมี ความน่าสนใจ ขอขอบคุณ นางสาวพรทิพา หล้าศักดิ์ อาจารย์ประจำภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ที่คอยให้กำลังใจส่งเสริมสนับสนุนและให้คำแนะนำเกี่ยวกับเนื้อหาและหลักสูตรคณิตศาสตร์ให้มีความเหมาะสมกับระดับชั้น ขอขอบคุณ นางสาวมลฤดี วันศิริ ตำแหน่งครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเฝ้าไร่วิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่คอยตรวจสอบด้านการใช้ภาษาและเนื้อหาคณิตศาสตร์และคอยชี้แนะข้อบกพร่องและแนวทาง แก้ไขและนอกจากนี้ยังขอขอบคุณ นางภควดี บูชาทิพย์ ตำแหน่งครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนหมู่บ้านตัวอย่าง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาอุทิศเวลา ให้คำแนะนำปรึกษาแนวทางการสร้างแบบทดสอบ เทคนิคการเขียนข้อสอบ และการวิเคราะห์ข้อมูล จนทำให้ผู้รายงานดำเนินงานครั้งนี้สำเร็จสมบูรณ์ ผู้รายงานรู้สึกซาบซึ้งในน้ำใจเป็นอย่างยิ่ง
ขอขอบพระคุณ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2 ที่กรุณาอำนวยความสะดวก ในการพัฒนาผลงานในครั้งนี้ ขอขอบคุณที่ช่วยส่งเสริม สนับสนุน ให้กำลังใจ กำกับติดตามและดูแลอย่างใกล้ชิดเสมอมา ขอขอบคุณคณะครูโรงเรียนบ้านนาเพียงใหญ่ทุกคนที่เป็นกำลังใจคอยให้คำปรึกษาแนะนำและช่วยเหลือทุกสิ่งทุกประการ ทำให้ผู้รายงานมีกำลังใจ ในการพัฒนาผลงานจนสำเร็จลุล่วงด้วยดี
คุณค่าและคุณประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากการพัฒนาผลงานในครั้งนี้ ผู้รายงานขอมอบ เป็นเครื่องสักการะบูชาแด่คุณบิดามารดา ครูอาจารย์ และผู้มีพระคุณทุกท่าน
เยาวพา สาครเจริญ
สารบัญ
หน้า
บทที่ 1 บทนำ 1
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา 1
วัตถุประสงค์การศึกษา 5
สมมติฐานการศึกษา 6
ขอบเขตการการศึกษา 6
นิยามศัพท์เฉพาะ 7
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ 9
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 10
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
10
การจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ 20
หลักการ แนวคิด และทฤษฎีเกี่ยวกับแบบฝึกทักษะ 34
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 47
การหาประสิทธิภาพ 54
ดัชนีประสิทธิผล 56
แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับความพึงพอใจ 57
งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 61
บทที่ 3 วิธีการดำเนินการศึกษา 68
ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง 68
เนื้อหาที่ใช้ในการศึกษา 68
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา 69
การสร้างและหาคุณภาพเครื่องมือ 69
วิธีดำเนินการศึกษา 78
การเก็บรวบรวมข้อมูล 79
การวิเคราะห์ข้อมูล 80
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล 81
บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
สัญลักษณ์ที่ใช้ในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
ลำดับขั้นตอนในการนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล 85
ผลการวิเคราะห์ข้อมูล 86
สารบัญ(ต่อ)
หน้า
บทที่ 5 สรุปผลการวิจัย อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ 93
วัตถุประสงค์การศึกษา 93
สมมติฐานการศึกษา 93
วิธีดำเนินการศึกษา 94
สรุปผลการศึกษา 95
การอภิปรายผล 96
ข้อเสนอแนะ 102
บรรณานุกรม 103
ภาคผนวก 1123
ภาคผนวก ก แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 113
ภาคผนวก ข การหาค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ค่าความยากง่าย ค่าอำนาจ
จำแนก และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
121
ภาคผนวก ค แบบประเมินแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และผลการ
ประเมินของผู้เชี่ยวชาญ
126
ภาคผนวก ง แบบประเมินความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึก
ทักษะคณิตศาสตร์และ ผลการวิเคราะห์ค่าดัชนีความสอดคล้อง
เชิงเนื้อหา (IOC) และค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามความพึงพอใจ
131
ภาคผนวก จ การวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2 )
กลุ่มเดี่ยว กลุ่มเล็ก กลุ่มใหญ่
137
ภาคผนวก ฉ ผลการใช้และการวิเคราะห์ แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบ
จำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2 ) กลุ่มตัวอย่าง
142
ภาคผนวก ช การหาค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.) ของแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
146
สารบัญ(ต่อ)
หน้า
ภาคผนวก ซ การวิเคราะห์เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพื่อทดสอบ
ความมีนัยสำคัญ
149
ภาคผนวก ฌ ตัวอย่างแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และ แบบฝึกเสริมทักษะ 151
ภาคผนวก ญ หนังสือแต่งตั้งผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบผลงานทางวิชาการ
หนังสือเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ
198
ประวัติย่อผู้รายงาน 238
สารบัญตาราง
ตารางที่ หน้า
1 การวิเคราะห์เนื้อหา จุดประสงค์การเรียนรู้ และข้อสอบ กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
74
2 แสดงแบบแผนการศึกษาแบบ One Group Pre-test Post-test Design 78
3 แสดงการจัดวันเวลาในการศึกษา 79
4 แสดงประสิทธิภาพของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
86
5 แสดงค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
88
6 แสดงประสิทธิภาพของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์
เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
89
7 ดัชนีประสิทธิผล (E.I.) แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มตัวอย่าง (N=22)
90
8
ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน
โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้
คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
90
9
ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับความพึงพอใจของนักเรียนมีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
91
10 แสดงความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ (IOC) ต่อแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
122
11 ค่าความยากง่าย (P) ค่าอำนาจจำแนก (r) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
124
12 คะแนนเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญที่มีต่อแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
129
13 ผลการประเมินความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับจุดประสงค์ที่ต้องการวัดของ
แบบสอบถามความพึงพอใจที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
135
สารบัญตาราง (ต่อ)
ตารางที่ หน้า
14 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) ของแบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบหนึ่งต่อหนึ่ง (One - to - One testing)
138
15 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) แบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบกลุ่มเล็ก (Small Group testing)
139
16 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ (E1/E2) แบบฝึกทักษะ
คณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แบบกลุ่มใหญ่ ภาคสนาม ( Field testing )
140
17 ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1) การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (กลุ่มตัวอย่าง)
143
18 การหาประสิทธิภาพของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียน (E2)
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง ระบบจำนวนเต็ม กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (กลุ่มตัวอย่าง)
145
19 ผลวิเคราะห์หาค่าดัชนีประสิทธิผล ค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ก่อนเรียนและหลังเรียนของคะแนนการทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังเรียน
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
147
สารบัญภาพ
ภาพที่ หน้า
1 รูปแบบขั้นตอนการจัดการเรียนการสอน 31
2 ขั้นตอนการสร้างและหาประสิทธิภาพของแบบฝึกทักษะ 73
3 ขั้นตอนการสร้างแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 76