การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์
ชื่อผลงาน การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย นางนารี จูงจิตรดำรงค์
สถานศึกษา โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ)
ปีที่วิจัย 2558
บทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อทดลองใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 และเพื่อประเมินผลการใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีขั้นตอนในการดำเนินการ 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 วิจัย (Research) ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนา (Development) การพัฒนาหลักสูตร ขั้นตอนที่ 3 วิจัย (Research) การทดลองใช้หลักสูตร และขั้นตอนที่ 4 พัฒนา (Development) ประเมินผลหลักสูตร ผลการศึกษาพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า จากการศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ) ไปแล้วนั้น โรงเรียนยังขาดหลักสูตรท้องถิ่นที่ยังไม่ได้ดำเนินการ ดังนั้น ครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระนาฏศิลป์ รวมทั้งนักเรียนและผู้เกี่ยวข้องจึงมีแนวคิดที่จะสร้างหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา โดยเป็นการสร้างองค์ความรู้เกี่ยวกับ ความเป็นมา วิวัฒนาการของชุมชนท้องถิ่น ประเภทของนาฏศิลป์ เครื่องดนตรี การขับร้อง และสำคัญที่สุดคือ การสร้างสรรค์ชุดระบำตำนานเมืองพัทยา ที่แต่งขึ้นมาใหม่ทั้งบทเพลง ดนตรี และท่ารำ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนศึกษาจากเอกสารประกอบหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่มีทั้งใบความรู้และใบกิจกรรมรวมอยู่ด้วยกัน ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติทั้งใบกิจกรรมและฝึกปฏิบัติจริง และมีการผลประเมินผลอย่างชัดเจนและเป็นรูปธรรม
2. ผลการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วยหัวข้อต่างๆ ได้แก่ หลักการ จุดมุ่งหมาย โครงสร้างหลักสูตร โดยมีคำอธิบายรายวิชา เนื้อหา หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ เวลาเรียน ขอบข่าย แนวการจัดการเรียนรู้ สื่อ/แหล่งการเรียนรู้และการวัดผลประเมินผล แนวทางการดำเนินการตามหลักสูตร และแผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 7 แผน คือ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ปฐมนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ประวัติความเป็นมาเมืองพัทยา แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การแสดงนาฏศิลป์ไทย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 การขับร้องและบรรเลง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 หลักและวิธีปฏิบัตินาฏศิลป์ไทย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ระบำตำนานเมืองพัทยา แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 ปัจฉิมนิเทศ พบว่า หลักสูตรมีความเหมาะสมและสอดคล้องกันเป็นอย่างดี
3. ผลการทดลองใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า เมื่อนำหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ไปใช้ทดลองกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ) จำนวน 35 คน โดยผู้วิจัยได้จัดการเรียนการสอนโดยใช้การระดมความคิด การบรรยาย การสาธิต และการปฏิบัติจริง พบว่า นักเรียนให้ความสนใจและความร่วมมือในการทำกิจกรรม สามารถสรุปสาระจากการเรียนรู้และการแสดงนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ได้ และประเมินผลการปฏิบัติกิจกรรมของตนเองร่วมกับผู้วิจัย ผู้นำชุมชน แล้วนำมาปรับปรุงพัฒนาผลในครั้งต่อไป
4. ประเมินผลหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ผลการเรียนรู้นาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ของนักเรียนก่อนและหลักการใช้หลักสูตรแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งมีคะแนนเฉลี่ยหลังการใช้หลักสูตรสูงกว่าก่อนการใช้หลักสูตร นักเรียนมีความพึงพอใจต่อหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 อยู่ในระดับมาก
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย นางนารี จูงจิตรดำรงค์
สถานศึกษา โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ)
ปีที่วิจัย 2558
บทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เพื่อทดลองใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 และเพื่อประเมินผลการใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่องระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีขั้นตอนในการดำเนินการ 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 วิจัย (Research) ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนา (Development) การพัฒนาหลักสูตร ขั้นตอนที่ 3 วิจัย (Research) การทดลองใช้หลักสูตร และขั้นตอนที่ 4 พัฒนา (Development) ประเมินผลหลักสูตร ผลการศึกษาพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า จากการศึกษาหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ) ไปแล้วนั้น โรงเรียนยังขาดหลักสูตรท้องถิ่นที่ยังไม่ได้ดำเนินการ ดังนั้น ครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระนาฏศิลป์ รวมทั้งนักเรียนและผู้เกี่ยวข้องจึงมีแนวคิดที่จะสร้างหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา โดยเป็นการสร้างองค์ความรู้เกี่ยวกับ ความเป็นมา วิวัฒนาการของชุมชนท้องถิ่น ประเภทของนาฏศิลป์ เครื่องดนตรี การขับร้อง และสำคัญที่สุดคือ การสร้างสรรค์ชุดระบำตำนานเมืองพัทยา ที่แต่งขึ้นมาใหม่ทั้งบทเพลง ดนตรี และท่ารำ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนศึกษาจากเอกสารประกอบหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่มีทั้งใบความรู้และใบกิจกรรมรวมอยู่ด้วยกัน ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติทั้งใบกิจกรรมและฝึกปฏิบัติจริง และมีการผลประเมินผลอย่างชัดเจนและเป็นรูปธรรม
2. ผลการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วยหัวข้อต่างๆ ได้แก่ หลักการ จุดมุ่งหมาย โครงสร้างหลักสูตร โดยมีคำอธิบายรายวิชา เนื้อหา หน่วยการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ เวลาเรียน ขอบข่าย แนวการจัดการเรียนรู้ สื่อ/แหล่งการเรียนรู้และการวัดผลประเมินผล แนวทางการดำเนินการตามหลักสูตร และแผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 7 แผน คือ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ปฐมนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ประวัติความเป็นมาเมืองพัทยา แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การแสดงนาฏศิลป์ไทย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 การขับร้องและบรรเลง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 หลักและวิธีปฏิบัตินาฏศิลป์ไทย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ระบำตำนานเมืองพัทยา แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 ปัจฉิมนิเทศ พบว่า หลักสูตรมีความเหมาะสมและสอดคล้องกันเป็นอย่างดี
3. ผลการทดลองใช้หลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า เมื่อนำหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ไปใช้ทดลองกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนเมืองพัทยา 2 (เจริญราษฎร์อุทิศ) จำนวน 35 คน โดยผู้วิจัยได้จัดการเรียนการสอนโดยใช้การระดมความคิด การบรรยาย การสาธิต และการปฏิบัติจริง พบว่า นักเรียนให้ความสนใจและความร่วมมือในการทำกิจกรรม สามารถสรุปสาระจากการเรียนรู้และการแสดงนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ได้ และประเมินผลการปฏิบัติกิจกรรมของตนเองร่วมกับผู้วิจัย ผู้นำชุมชน แล้วนำมาปรับปรุงพัฒนาผลในครั้งต่อไป
4. ประเมินผลหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ผลการเรียนรู้นาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ของนักเรียนก่อนและหลักการใช้หลักสูตรแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งมีคะแนนเฉลี่ยหลังการใช้หลักสูตรสูงกว่าก่อนการใช้หลักสูตร นักเรียนมีความพึงพอใจต่อหลักสูตรท้องถิ่นนาฏศิลป์สร้างสรรค์ เรื่อง ระบำตำนานเมืองพัทยา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 อยู่ในระดับมาก