รายงานการพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
ชื่อเรื่อง รายงานการพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม
จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ผู้วิจัย นางสาวจิตติมา เพชรชิต
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑
สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ปีที่วิจัย 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี 3) เพื่อศึกษาผลทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี และ 4) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยแบ่งการวิจัยออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาองค์ประกอบของการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ประกอบด้วย การวิเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เชิงลึก ตรวจสอบและประเมินความเหมาะสมโดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน และการวิจัยเชิงสำรวจสอบถามระดับการปฏิบัติของครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ ประชากรได้แก่ ครูผู้สอนในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ จำนวน 39 คน กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเชิงสำรวจ จำนวน 34 คน ใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ
(Rating Scale) วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความต้องการจำเป็น ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ประกอบด้วย การสร้างและพัฒนารูปแบบ การตรวจสอบและประเมินความเหมาะสมของรูปแบบโดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน ระยะที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ครูผู้เข้ารับการพัฒนา จำนวน 26 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และระยะที่ 4 ผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี กลุ่มตัวอย่างได้แก่ หัวหน้าสายชั้น จำนวน 9 คน และครูระดับชั้นประถมศึกษาและครูระดับชั้นมัธยมศึกษา จำนวน 34 คน ผลการวิจัย พบว่า
1. องค์ประกอบการพัฒนาครู มี 5 องค์ประกอบ คือ ทักษะพื้นฐานด้าน เทคโนโลยีสารสนเทศ (Basic ICT Skill) ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการติดต่อสื่อสาร (ICT for Communication Skill) ทักษะการรู้ทันเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Communication Technology Literacy Skill) ทักษะบูรณาการเทคโนโลยีสารสนเทศในการเรียนการสอน และ คุณธรรม จรรยาบรรณ ในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ โดยรวมมีความเหมาะสมสามารถนำไปใช้เป็นกรอบในการพัฒนาครูได้
2. รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี คือ EAIT Model ประกอบด้วย การเริ่มต้น (Emerging) การประยุกต์ (Applying) การแพร่กระจาย (Infusing) และปรับโฉมใหม่ (Transforming)
3. ผลการตรวจสอบประสิทธิภาพของรูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานีในภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก ก่อนการทดลองใช้ รูปแบบ มีค่าเฉลี่ยโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง หลังการทดลองใช้รูปแบบมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนา คือ คู่มือการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ มีประสิทธิภาพ 83.00/86.62 ตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 และคะแนนหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 รูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และมีประโยชน์ สามารถนำไปใช้พัฒนาครู ให้มีทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนได้ 4. ผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี พบว่า ผู้รับการพัฒนาตนเอง มีความรู้ ความเข้าใจ มีเจตคติที่ดีต่อการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการ จัดการเรียนรู้ และผู้รับการพัฒนาตนเองตระหนักถึงการพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศทั้งทักษะพื้นฐาน การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการติดต่อสื่อสาร การรู้เท่าทันสื่อที่มีหลากหลายในยุคปัจจุบัน สามารถบูรณาการในการเรียนการสอน การพัฒนาตนเอง การพัฒนาวิชาชีพ อย่างมี คุณธรรม จรรยาบรรณ จริยธรรม ตลอดจนมีเจตคติที่ดีในการทํางาน สามารถนําเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการปฏิบัติงานทั้งภายในและภายนอกหน่วยงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล
เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม
จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ผู้วิจัย นางสาวจิตติมา เพชรชิต
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑
สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ปีที่วิจัย 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี 3) เพื่อศึกษาผลทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี และ 4) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยแบ่งการวิจัยออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาองค์ประกอบของการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ประกอบด้วย การวิเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เชิงลึก ตรวจสอบและประเมินความเหมาะสมโดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน และการวิจัยเชิงสำรวจสอบถามระดับการปฏิบัติของครูในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ ประชากรได้แก่ ครูผู้สอนในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ จำนวน 39 คน กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเชิงสำรวจ จำนวน 34 คน ใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ
(Rating Scale) วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความต้องการจำเป็น ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ประกอบด้วย การสร้างและพัฒนารูปแบบ การตรวจสอบและประเมินความเหมาะสมของรูปแบบโดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน ระยะที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ครูผู้เข้ารับการพัฒนา จำนวน 26 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และระยะที่ 4 ผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี กลุ่มตัวอย่างได้แก่ หัวหน้าสายชั้น จำนวน 9 คน และครูระดับชั้นประถมศึกษาและครูระดับชั้นมัธยมศึกษา จำนวน 34 คน ผลการวิจัย พบว่า
1. องค์ประกอบการพัฒนาครู มี 5 องค์ประกอบ คือ ทักษะพื้นฐานด้าน เทคโนโลยีสารสนเทศ (Basic ICT Skill) ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการติดต่อสื่อสาร (ICT for Communication Skill) ทักษะการรู้ทันเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Communication Technology Literacy Skill) ทักษะบูรณาการเทคโนโลยีสารสนเทศในการเรียนการสอน และ คุณธรรม จรรยาบรรณ ในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ โดยรวมมีความเหมาะสมสามารถนำไปใช้เป็นกรอบในการพัฒนาครูได้
2. รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี คือ EAIT Model ประกอบด้วย การเริ่มต้น (Emerging) การประยุกต์ (Applying) การแพร่กระจาย (Infusing) และปรับโฉมใหม่ (Transforming)
3. ผลการตรวจสอบประสิทธิภาพของรูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานีในภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก ก่อนการทดลองใช้ รูปแบบ มีค่าเฉลี่ยโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง หลังการทดลองใช้รูปแบบมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด เครื่องมือที่ใช้ในการพัฒนา คือ คู่มือการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ มีประสิทธิภาพ 83.00/86.62 ตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 และคะแนนหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 รูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และมีประโยชน์ สามารถนำไปใช้พัฒนาครู ให้มีทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนได้ 4. ผลการใช้รูปแบบการพัฒนาครูด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียนเทศบาลเมืองท่าข้าม ๑ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองท่าข้าม จังหวัดสุราษฎร์ธานี พบว่า ผู้รับการพัฒนาตนเอง มีความรู้ ความเข้าใจ มีเจตคติที่ดีต่อการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการ จัดการเรียนรู้ และผู้รับการพัฒนาตนเองตระหนักถึงการพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศทั้งทักษะพื้นฐาน การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการติดต่อสื่อสาร การรู้เท่าทันสื่อที่มีหลากหลายในยุคปัจจุบัน สามารถบูรณาการในการเรียนการสอน การพัฒนาตนเอง การพัฒนาวิชาชีพ อย่างมี คุณธรรม จรรยาบรรณ จริยธรรม ตลอดจนมีเจตคติที่ดีในการทํางาน สามารถนําเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการปฏิบัติงานทั้งภายในและภายนอกหน่วยงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล